Yazarımızın Sefile (1885) ve Nemide (1889) adlı romanlarından sonra yazdığı Bir Ölünün Defteri -kendisinin belirtmesiyle de- acemilik ile ustalık dönemi arasındaki bir köprü olmuştur. Ayrıca Yazarın aile hayatındaki ölüm acılarının ve çocukluğuna ait 93 Harbi izlerini taşıyan bu roman, Servet-i Fünun romancılığının öncü romanı ve Servet-i Fünûn dönemi romanını müjdeleyen bir örnek olarak görülmüş, önceki romanlarına nazaran daha da başarılı bulunmuş, Halit Ziya’nın teknik ve üslup yönlerinden kendisini bulduğu ilk önemli romanı olarak kabul edilmiştir. daha önce bir eserinde daha kullandığı bu anlatma metodu , yazarın edebiyat anlayışına uygun olan realist anlatma metodunun önemli örneklerinden biridir. ve ayrıca Halit Ziya Türk edebiyatında realizmin temsilcilerinden biridir.
Halit Ziya ile tanıştığım mai ve siyah romanından sonra okumuş olduğum Bir Ölünün Defteri'nin pek çok açıdan bir önceki okuduğum romanla benzerlik gösterdiğini her bir bölümde tekrar düşündüm. daha sonra yazarı ve edebi kişiliğini araştırdığımda örneklerde olduğu gibi farklı açılardan farklı eserleriyle benzerlik gösterdiğini öğrendim. konusu bakımından beni şaşırttığını pek söyleyemesem de her iki okuduğum romanında beni en çok etkileyen şey üslubu, süslü cümleleri ve şair bakış açısıydı.
Ayrıca her ne kadar vecdinin perişanlığından ve mutsuz sondan dolayı üzülsem de yazarın öğüt verme çabasına girmemesi ve realizm akımına uyması bakımından oldukça ideal olaylar zinciri ve roman sonudur.
