Çocuk diyor ki :”Hocam aslında dinler aklımızı kullanmamızı ister . “ Evet tabi ki ister . Hangi ayağınla bir yere gireceğini , hangi ayağınla çıkacağını , yemeği nasıl yiyip suyu nasıl içeceğini , nasıl bir insanla evlenip onunla nasıl ilişki kuracağını emrettiğinde aklını kullanıp Pascal ‘ın dediği gibi ; “Argüman, kanıt olmasa bile , Tanrı'ya inanmanın, sonunda cennet olduğu için daha akılcı” olduğunu kabul ettiğindeki kadar , aklını kullanmış olursun.Peki ya ahlak ? Ya da değerler ? İnsaniyet? Bir dine ,sırf tanrıya inanmak ,inanmamaktan daha kârlı diye inandığımızda bizi daha insan yapar mı ? Aradığım cevabı Freud veriyor :”Eğer, komşunu öldürmemenin tek nedeni Tanrının bunu yasaklamış olması ve şimdiki veya sonraki yaşamda bu nedenle seni ağır bir biçimde cezalandıracağı korkusu ise, Tanrı diye birşey olmadığını ve onun gazabından korkman gerekmediğini öğrendiğin zaman komşunu hiç duraksamadan öldürürsün.”
Bütün kurumlarının zaafiyet içinde olduğu , şark kurnazlığının , dolandırıcılığın prim yaptığı ülkemde arttırılan din duygularının insanın içini boşalttığını üzülerek görüyoruz . Haberler , TV programları , bizzat karşılaştığımız insanların tavırları bize bunu hayrete düşürerek gösteriyor.
Sigmund Freud ise “Bir Yanılsamanın Geleceği”nde bize dinlerin doğuşuna dair bilgiler veriyor. Okumak için bu kadar geç kaldığıma pişmanım .Siz de pişman olmayın diye acilen tavsiye ediyorum .
Sigmund Freud'a göre sadece insanın dürtüleri kötülüğü kalıyor. Bunun sonucunda kontrol edilmeyen her toplum savaşla yüzleşiyor. Bir yanılsama olarak hukuk ve adalet üstün insanın kendisinden başlıyor. Insanlık ne o olursa olsun toplum kendi çıkarlarına buluyor gerçeği. Din, sosyoloji ve psikolojinin karmaşık bir analizi olarak 
Bir Yanılsamanın Geleceği, Neden Savaş, 
Nazım Hikmet Ran'in büyük insanlık şiirinin bir analizi gibi.
