Batlamyus'tan Kopernik'e

Büyük Gökbilimciler

Robert Stawell Ball
“Bildiklerimiz çok az, bilmediklerimiz ise uçsuz bucaksız.”
Sayfa 181Kitabı okudu
d'Alembert’in ünü o kadar parlaktı ki, Büyük Katerina oğlunun eğitimini üstlenmesi için ona bir mektup yazdı ve yüz binlerce franklık müthiş bir gelir vaad etti. Ancak o daha mütevazi bir gelir elde ettiği makamında kalıp Paris’te süreceği sakin bir araştırma hayatını tercih etti. Böylece filozof, Rusya’ya gelmesi için sunulan cazip teklifi reddetti. Her ne kadar Katherine tekrar yazıp, şunları söylese de: “ Teklifi reddetme sebebinin, çalışmalarını ve dostluklarını sakin bir yerde ilerletme arzundan kaynaklandığını biliyorum. Ancak, bu bir mesele değil, tüm arkadaşlarını beraberinde getir, sana ve arkadaşlarına gücümün eriştiği her yerde kolaylık sözü veriyorum.” ...Bu teklifleri okurken o sıralarda bilimsel seçkinlik için gösterilen olağanüstü saygı karşısında hayrete düşmemek elde değil.
Reklam
1-Batlamyus 2-Kopernik 3-Tycho Brahe 4-Galileo 5-Kepler 6-Isaac Newton 7-Flamsteed 8-Halley 9-Bradley 10-William Herschel 11-Laplace 12-Brinkley 13-John Herschel 14-Rosse Kontu 15-Airy 16-Hamilton 17-Le Verrier 18-Adams
Laplace
Yaşamının son zamanlarında filozof, bir taşrada emeklilik hayatı yaşadı...Ayrıca aşırı yeyip içmekten sakınarak kendisini yaşlılığın getirdiği dertlerin bir çoğundan korudu. 78 yaşındayken 5 Mart 1827’de hayatını kaybetti. Son sözü ise: “ Bildiklerimiz çok az, bilmediklerimiz ise uçsuz bucaksız.” oldu.
Uzayda bir cismin hareket etme eğiliminde olduğu tek bir yön yoktur. Bu durum, Yeni Zelanda'da havadan bırakılan bir taşın, Dünya'nın merkezine doğru hareketi esnasında, kuzey yarıküreden değerlendirildiğinde aslında yukarıya doğru hareket etmesiyle örneklenebilir. Bütün yönler eşit derecede aşağı veya eşit derecede yukarı ise neden Dünya uzayda sabit durmasın, niçin Dünya bir desteğe ihtiyaç duysun ki diye düşündü Batlamyus. Bu düşünceden hareketle, Dünya'nın uzayda serbest bir vaziyette bulunan küre biçiminde bir cisim olduğu ve alttan, üstten ve tüm yönlerden gökyüzünün parlayan yıldızları ile çevrelendiği sonucuna varmıştır.
Sayfa 31
Kopernik, gök cisimlerinin günlük doğma ve batma eylemlerinin iki tür varsayımla açıklanabileceğini de fark etmişti: Ya Dünya durağandı ve gök küre onun etrafında dönüyordu yada gök küre sabitti ve Dünya aksi yönde dönüyordu. Batlamyus gibi, Kopernik de bu iki argümanı tarttı ve neticesinde Batlamyus'dan farklı bir sonuca vardı. Kopernik'e göre, dev gök kürenin dönmesinin güçlüğü, Batlamyus'u Dünya'nın dönüşünü inkar etmeye götüren güçlükler karşısında daha baskındı.
Sayfa 47
Reklam
Kopernik'in büyük keşiflerinden ilki, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönüşüdür. Her 24 saatte bir yıldızları ve diğer tüm gök cisimlerini gökyüzünde tam bir tur atıyormuş gibi gösteren bu günlük hareket, Batlamyus tarafından görünürdeki hareketin gerçek olduğu varsayımıyla açıklanmıştı.
Sayfa 47
Laplace 5 Mart 1827'de, 78 yaşında vefat etti. Son sözleri, "Bildiklerimiz çok az, bilmediklerimiz ise engin bir deryadır," olmuştur.
Resim