Cep Felsefe Sözlüğü
VoltaireCep Felsefe Sözlüğü Posts
You can find Cep Felsefe Sözlüğü books, Cep Felsefe Sözlüğü quotes and quotes, Cep Felsefe Sözlüğü authors, Cep Felsefe Sözlüğü reviews and reviews on 1000Kitap.
Şimdi,hangisi daha iyidir,yurdumuzun krallıkla yönetilen bir devlet olması mı,yoksa cumhuriyetle yönetilen bir devlet olması mı? Çözümünü zenginlere sorun,hepsi aristokrasiyi yeğ tutarlar;halka sorun demokrasiyi ister:krallardan başka kralları beğenen yoktur.Peki nasıl oluyor da hemen hemen bütün dünya hükümdarlar tarafından yönetiliyor?Onu,kedinin boynuna bir çıngırak asmayı öneren farelere sorun.Ama doğrusunu isterseniz, bunun gerçek nedeni,önce de söylendiği gibi,insanların pek seyrek olarak kendi kendilerini yönetmeye layık olmalarıdır.
Yeryüzünde,önce cumhuriyet halinde yönetilmemiş bir devlet bulmak olanaksızdır:insan yaratılışının doğal gidişi budur.Önce birkaç aile ayılara,kurtlara karşı bir araya gelir;buğdayı olan buğdayını,odundan başka bir şeyi olmayanla değişir.
Amerika'yı keşfettiğimiz zaman bütün boyları cumhuriyetlere ayrılmış bulduk;dünyanın bütün bu kesiminde topu topu iki krallık vardı.Bin ulus içinde boyunduruk altına girmiş ancak iki ulus bulduk.
Diktatör olmak hırsıyla yanıp tutuşan adam avaz avaz yurdunu sevdiğini haykırır,ama yalnız kendini sever.Herkes,bir başkası kendisini,git dışarıda yat,diye kapı dışarı etmek hakkına sahip olmaksızın,kendi evinde rahat rahat yatabileceğinden emin olmak ister;herkes varlığını,canını güven altında görmek ister.Böylece herkes aynı şeyi dileyince özel çıkar,genel çıkar halini alır;kendimiz için iyi dileklerde bulunurken cumhuriyet için iyi şeyler dilemiş oluruz.
Ahlak ne boş inanlarda,ne törelerdedir,onun dogmalarla da bir ilgisi yoktur.Bütün dogmaların birbirinden başka oldukları,akıllarını kullanmasını bilen bütün insanlar da ahlakın aynı kaldığı ne kadar söylense azdır.Demek ki ahlak ışık gibi Tanrı'dan geliyor.Bizim boş inanlarımız karanlıklardan başka bir şey değildir.Okuyucu iyice düşün:bu gerçeği genişlet;sonuçları kendin çıkar.
Desenize, boşu boşuna düşünüp durmuşsunuz.
- Doğru,bir yetiden yaralanan,düşünenden daha çok,hiç değilse daha iyi bilir,daha mutludur; ama ne yapayım?Kafamda toplanıp birbiriyle çarpışan,iliğimdeki gözeleri savaş meydanı olarak seçen bütün o fikirleri kabul etmek,etmemek benim elimde olan bir şey değil ki.Birbiriyle adam akıllı dövüştükten sonra,kalan döküntülerinden kararsızlıktan başta bir şey elde edemedim.
Bunca fikir sahibi olup,fikrin özünü,ne olduğunu doğru dürüst bilememek çok acıklı bir şey.
Gerçekten öyle;ama bilemediğini biliyormuş sanmak daha da acıklı,daha budalaca bir şeydir.
Bütün konuşmalarımızda size bir şeycikler bilmediğimi, Tanrının kimseye gizini açmadığını kaç kez söyledim.Yüreğimi çarptıran,damarlarımdaki kanı dolaştıran kim,bilmiyorum,bütün hareketlerimizin ilkesi nedir,onu da bilmiyorum,siz de kalkmış nasıl duyduğumu,nasıl düşündüğümü anlatmamı istiyorsunuz?Hiç olacak şey mi bu!