Çizgili Pijamalı Çocuk John Boyne

Yıl 1943. Cani Hitler ve Nazi canavarları Polonya' nın, Auschwitz toplama kampında. 15 Nisan 1934 doğumlu, 9 yaşındaki Schmuel' de bu kamptaki esirlerden sadece biri. Ne tesadüfki yine 15 Nisan 1934 doğumlu, 9 yaşındaki Bruno' nun, Nazi güçlerinde asker olan babası da görevlendirmeyle bu kampa gönderileceklerden.


Babasının bu görevlendirilmesiyle Bruno evinden, arkadaşlarından apar topar koparılıp neden taşıdıklarını bilmiyordu ve bu durumdan hiç hoşnut değildi. Yeni taşındıkları bu yeri hiç sevmemiş, kendine bir arkadaş bulamamıştı. Sevimsiz, umutsuz vaka ablası Gretel ise hemen uyum sağlamış ve onun açısından burada yaşamakta bir sıkıntı yoktu. Macera kitapları, hikayeleri en büyük tutkusu olan kaşif ruhlu Bruno bu yalnızlığa ve can sıkıntısına daha fazla tahammül göstermeyip, çıkıp etrafı dolaşmaya başlamıştı. Bu keşif gezisi sonunda kendine yeni bir de arkadaş bulmuştu. Ama bu arkadaşlık oyunlar oynamadan, aralarında çitlerle, tel örgülerle sürdürülmek zorunda. Devam eden bu dostluk sonunda Bruno yardıma ihtiyacı olan arkadaşına bu iyiliği yapmak isterken asla olmaması gereken, çizgili pijamalarla tel örgünün diğer tarafında...


Büyükler bir şeylere karar verir ve bunun kimlere nasıl bir etkisi olup olmayacağını, nasıl sonuçlar doğuracağını düşünme lüzumu dahi görmezler. Bundan sonrası için herkes ektiğini biçer ya da ilahi adalet sözü dışında ne denir bilemiyorum.


Hikayedeki duygular o kadar gerçekçi anlatılmışki okurken ani duygu geçişleri yaşadım. Yeri geldi vurdumduymaz, bencil Gretel' in üzerine atlamak istedim. Sırf ırkından dolayı dışlanan, hor görülen, insan muamelesi yapılmayan o zavallılara içim acıyarak baktım. Bambaşka dünyalara sahip, tel örgüleri umursamayan Schmuel ve Bruno ' nun dostluğuna imrendim. Savaşın kirli yüzünün insanlara yaşattığı zavallığa üzüldüm, ağladım. Savaşa rağmen, kendilerine aşılanan ırkçı söylemlere rağmen, kaybedilmemiş insanlık ve çocuk masumiyetleriyle içim huzur doldu...


Sırf kendinden olmadığı için, milyonlarca insanı yok etmek, dünyadan silmek tek kelimeyle vahşet, canilik. Renginden, ırkından, inançlarından dolayı başlatılıp yıllarca süren ego ve güç savaşlarıyla, kıyımlarla bir coğrafyayı bundan etkilemek, çocukların çocukluklarını ellerinden çalmak insanlık suçu, trajedisi. Bunu yapan her canavar layık olduğunu bulmalı. Schmuel ve Bruno, Hitler tarafından çocukluğu savaşlarla heba edilen binlerce çocuğun yansıması. Bu çocuklara bunları yaşatan Hitler ' in intihar ederek gebermiş olması sanırım onun cezası, yakasını bırakmayan katlettiği insanların, çocukların elleri...


Kitabı bitirdikten sonra hemen açıp filmini izledim. Dün tüm günümü neredeyse Çizgili Pijamalı Çocuk ' a ayırdım diyebilirim. Hala etkisinden çıkmış değilim ve bunca sayıp sövmeme rağmen hala o kadar doluyumki... Çocuk kitabı diye kategorilendirilmiş ama ben asla bir çocuğa bu Nazi vahşetinin okutulmasını tavsiye etmiyorum. Evet dili akıcı ve yalın, toplama kampında yapılan işkenceler açıkça anlatılmıyor. Ama kitabın konusu, verdiği mesaj bir çocuğun anlayacağı anlasa da kaldırabileceği türden değil. Bunun gibi onlarca kitap okuyup, film izlememe rağmen beni bile böyle altüst eden bir kitabı asla çocuğuma okutmam...

Çizgili Pijamalı Çocuk
John Boyne'nin yazdığı, ilk 2006 yılında yayınlanan tam 208 sayfa tam bir savaş dramı eser.

Kitabın iyi yönleri akıcı ve iyi kurgusu olması,çok farklı bir konusu var, kendine has bir anlatış tarzı olan bir eser.

Kitabın kötü yönleri içinde savaşın faşistliği var. onun haricin de pek bir kusuru yok.

Kitabın konusuna gelince, savaşın ortasında kalmış iki küçük yavru. Dünyayı bile kavrayamamışlar, insanlar bile neyin doğru, neyin yanlış olduğunu bilemezken çocuklar savaşın acımasızlığından ne anlasın. İşte böyle bir dünyada 9 yaşındaki Bruno babasının görev yaptığı evde işlerin nasıl gittiğini keşfetmek ister. Herkesten habersiz evin arkasında ki ormana keşif yapar. Bu keşfi ona bir dost kazandırır. Bu arkadaşı da kendi gibi dünyadan habersiz, 9 yaşındaki Schmuel böylece dostlukları başlar. Her gün buluşup konuşurlar. Etrafta savaş olurken, onlar dünyadan habersiz ölümsüz dost olacaklar.

Sonuç kitap gerçekten güzeldi, hoş ve akıcı anlatımıyla insanı yormuyor. Bu savaş Hitler'in savaşı değil, insanlığımızın savaşıdır. Yine savaşın acıları, olumsuzlukları, acımasızlıkları bizleri derinden etkiledi. Bizler savaş meselesini hep çıkarlarımız, ırkçılığımız yüzünden yapıyoruz. O kadar kendimizi kaybediyoruz ki, neyin doğru neyin yanlış olduğunu bile umursamıyoruz. Kimlere zarar verdiğimiz umursamıyoruz bile. Bazen din adına insan öldürdüğümüzü söylüyoruz, fakat kendimiz dinin emrini yerine getirmiyoruz. Ah ah insan yaptıklarında hep öyle hatalı ki, herkes doğruda olsa, yanlışta olsa hep kendi tarafını haklı görür. Peki bu yolda aklı ermeyen çocukların ne suçu var. Bruno ve Schmuel nasıl bilebilirdi ki, el ele ölüme gidebileceklerini. Yada daha kendi çıkarlarımız için kaç tane Bruno ve Schmuel öldürmeliyiz ? Kaç tane Bruno ve Schmuel ölürse bizi tatmin eder. İnsan daha ne kadar acımasız olabilir. Bizler bilim adamı oluyoruz, doktor oluyoruz, psikolog oluyoruz, asker oluyoruz ama İnsan olamıyoruz. Evet bu öyküyü okuyan veya okumayan herkesi vicdana çağırıyorum. Ey insanlar lütfen rica ediyorum, aklınızı kullanın ve insan olun. Evet insan olmak gerçekten zor bir sanat ama her şey den önemli. Bizler insan olmazsak nasıl Bruno ve Schmuel yeryüzünde güvende tutarız. Onları ve diğer çocuklarımızı güvende tutmak için Yurtta sulh Cihanda sulh diyorum. Okuyan ve okuyacak olan herkese keyifli okumalar dilerim. En tatlı, en güzel kitaplar sizlerin olsun Türkiye ...

Sen nasıl bir sonla bittin öyle kitap! Beni Autwitz'deki tellerle acıtsaydın bu kadar kötü olmazdım!. Okuyan herkesin neden bu kadar beğendiğini okuyunca anlıyor insan. Nazilerin acımasızlığı, insanın zihnini, gözlerini öyle güçlü örseliyor ki...
Bruno ve ailesi Berlin'deki evlerinden taşınıp, asker babasının yeni görevine atanmasıyla OutWitz'e geliyorlar ve hayatlarının akışı eskisi gibi asla olmuyor. 9 yaşındaki bir çocuğun gözlerinden izlediğimiz hikaye, bize Nazilerin korkunçluğunun özetini bir kez daha anlatıyor.
Bruno arkadaş arıyor, hem de pijamalı, sıska ve berbat mutsuz görünen birbirine benzeyen insanların içinde. Neden hep çizgili pijama giyiyorlar? Neden tel örgülerin ardındalar?
Daha fazla yazarsam, gözyaşım damlayacak şuraya bir yere...
O yüzden okuyun derim. İnsanlığın tarihteki çirkinliğini hatırlamak için. Hatırlamak mı dedim, hiç unutulmadı öyle değil mi?...

Size bir soru sorayım; çizgili pijama giyen insanlarla, sıradan kıyafet giyen insanlar arasında ne kadar fark vardır? Bana göre ikisinin de insan olması, aynı özellikleri paylaşması, konuşabilmeleri, duyabilmeleri, yürüyebilmeleri, onların birbirlerinden üstün olduğu anlamına gelmez. Dinleri, tenleri, ırkları ne olursa olsun, her iki taraf da insan... Onlar da bir anneye sahip, onlar da dünyaya bir can, bir beden olarak gelmişler... Bunları dokuz yaşında, Bruno adında bir çocuktan dinlemek gerçekten çok etkileyici. Tel örgülerin ardında bir arkadaş edinmek ve bir yıl boyunca gizli bir şekilde arkadaşlıklarını devam ettirmeleri büyük bir dostluk olduğuna işaretti. Kitabın bana çok sevdiğim bir kişi tarafından hediye edilmesi, beni çok sevindirdi. Daha nice incelemeler dileğiyle...

Dikkat bu incelemede hiç SPOİLER yoktur!

Bu kitabı okumadan önce kitap hakkında tek bildiğim bir çocuk kitabı gibi görünsede çocuk kitabı olmaması, yüksek puanlı ünlü bir kitap olmasıydı. Kitaba yapılan yorumları okumamıştım. Hikaye hakkında, konusu hakkında hiçbir şey bilmiyordum. Bu sayede yaşanılanları Bruno ile birlikte anlamaya keşfetmeye çalıştım... Bruno'nun babası ne iş yapıyordu? Yeni taşındıkları yer neresiydi?... Zaten yazar da okuyucuların kitabı bu şekilde okumasını istemiş. Siz de öyle yapın... Bu sebepten dolayı ben de en ufak bir spoiler bile vermeyeceğim. Sadece şunu söyleyeyim gerçekten çok akıcı ve etkileyici bir kitap. Mutlaka okuyun...

İlk defa bir kitap beni bu kadar sarstı sanırım. Kitap Nazi döneminde yaşamış 9 yaşında bir Alman askerin çocuğu olan Bruno ve Yahudi kampında yaşayan 9 yaşındaki Shmuel in dostluğunu anlatıyor. Nazi güçleri Bruno nun asker olan babasını görev için Polonya ya gönderiyor. Ancak taşıdıkları evin çok yakınında tel örgülerle kapatılmış bir toplama kampı vardır. Bruno ve bu kampta yaşayan Shmuel in aralarında tel örgüyle başlayan dostluğu sizi tokat yemiş gibi sarsacak bir sonla bitiyor malesef. Kesinlikle tavsiye ederim.

İki çocuk... Tel örgüler... Oyun oynamadan kurulan bir arkadaşlık... Akıcı, güzel bir dili olan, insanın yüzünde tuhaf bir ifade bırakan bir kitap bu. Fury, Yahudiler, kamp ve yaşamak... Neyi yaşadığını bilmeden yaşamak. 9 yaşında iki çocuğun gözünden dünyaya bakmak kalbinizi burkacak...

Kitabın kapağına baktığınızda çocuklar için yazıldığını sanıyorsunuz ama kesinlikle öyle değil. Nazi kampındaki kumandanın oğlu Bruno ile Yahudi Shmuel'in gizli arkadaşlığının anlatıldığı bir kitap. Keşke dünyayı çocukların masumiyeti yönetse. Sonunda ağladığım nadir kitaplardan biri. Okumanızı tavsiye ederim.

Kitaptan önce filmi izlemek gibi bir hataya düştüm. Filminde de sonunda ağladım , kitabında da aynı şekilde ağladım.
Kitap iki çocuğun arkadaşlığı üzerine kurulmuş bir şekilde ilerliyor. Bruno ve shmuel in engelleri aşan Dostlukları ve Yahudilere yapılan eziyet leri anlatan bir kitap.
Size tavsiyem önce kitap sonra film.

Uzun zamandır bu kadar etkileyici bir kitap okumamıştım. Uzun bir süre aklımı meşgul edeceğinden de eminim. Diyecek bir şey bulamıyorum. Kesinlikle okumalısınız.