Danton’un Ölümü

Birbirimizi tanımak mı? Bunun için kafataslarımızı kırmak ve düşünceleri beynin Iiflerinden çekip çıkarmak lazım...

Ahlakı düşük kimse, özgürlüğün de düşmanıdır.

Ah, sanat! - Halkı tiyatrolardan çıkarıp sokağa oturtun: Acıklı hakikat orada.

İhtilal Saturn gibidir, kendi çocuklarını yer.

DANTON. Julie, ben seni mezar gibi seviyorum.
JULlE, başını çevirerek, Ay!
DANTON Dinle! İnsanlar, mezarda sükuna kavuşulduğunu, mezarın ve sükunun aynı ma­naya geldiğini söylerler. Eğer bu böyle ise, ben senin kucağında, şimdiden toprakta yatıyorum. Sen yumuşak bir mezarsın! Dudakların ölüm çanlarıdır, sesin bu çanların ahengi, göğsün üstümdeki toprak tüm­seği, kalbin tabutumdur.
KADIN Kaybettiniz!

... Neden bu fikirlerden kurtulamıyorum? Danton kanlı parmağiyle mütemadiyen orayı, hep aynı noktayı gösteriyor. Etrafına istediğim ka­dar bez sarayım, kan yine fışkırıyor. (Bir müddet du­rur.) Bilmiyorum, içimde bir şey başka bir şeyi al­datıyor. (Pencereye gider.) Gece arz üzerinde horluyor, ve ıssız bir rüya içinde yuvarlanıyor. Buğulu, şekilsiz, zorlukla düşünülebilen, günün ışığı içinde, ürkek gizlenen düşünceler, istekler şimdi birer şekle, birer kıyafete bürünüyor, rüyanın sessiz evine soku­luyor; kapıları açıyor, pencerelerden bakıyor, yarı yarıya etleşiyorlar; azalar uyku içinde geriniyor, du­daklar mırıldanıyorlar. Uyanık halimiz de uykudakinden daha aydınlık bir rüya değil mi? Biz somnambüller değil miyiz? İşlerimiz tıpkı rüyadakiler gibi, belki biraz daha vazıh, daha kati, daha muvaffakıyetli iş­ler değil mi ? Bundan dolayı bizi kim ayıplıyabilir? Ruh bir saat içinde, vücudun uyuşuk uzviyetinin bir senede yapabileceğinden daha çok düşüncelere can verir. Günah düşüncededir, düşüncenin iş haline gelip gelmemesi, vücudun ona tabi olup olmaması, bir tesadüftür.

Ama diyorlar ki, acı göz açıp yumuncaya kadar ancak sürermiş; lakin acının çok daha ince bir zaman ölçüsü vardır, o bir saliseyi bile ince ince böler.