Edebiyat dünyasına renk katan, aydınlatan, yaşanmışlıktan gelen duygularını olduğu gibi akıcı bir dil ve kendine özgü bir yorumla okuyucuya aktaran, acının, hüznün, kederin, ezilmişliğin, masumluğun ve suskunluğun, yazarı Mehmed Uzun.
Hayatımıza değen ve insanı derinden etkileyen “Dengbejlerim” isimli bu eseri, altı denemeden
Kitap sözlü anlatının ustaları türkçede karşılığı ozan kürtçede dengbej olan insanların bir yazarı nasıl etkilediğini konu alan denemelerden oluşuyor. İnsanlığın yaşında olan sözel anlatının yazarın yazarlık hayatını nasıl etkilediğini anlatırken ayrıca geçmiş zamanda bir dile reva görülen zalimane olayları da aktarıyor.
Tarihin insanlıkla ilişkisinde bir köprü görevi gören dengbejlerin asırlarca insanlığın yaşadığı bütün acıları ve kıyımları söze dökmenin sanatı yanında, sözün ve dilin ne derece önemli olduğunun altını çiziyor yazar.
Denemelerinde yazarlık hayatı boyunca kendisini etkileyen ve bu yolda kendisine yoldaş olan dengbejlerin, dengbejliğin insanlık için ne kadar önemli olduğunu kendi yaşantısından örnekler vererek anlatıyor.
Yasaklanmış bir dilin söze sığındığı yıllar boyu, kağıtların değil hafızanın hikaye ve anlatıları barındırdığı ve nesilden nesile bu şekilde aktarıldığı gerçeği üzerinden dengbejlerin edebiyatın en büyük parçası olduğunu kanıtlıyor yazar.
DengbejlerimMehmed Uzun · Gendaş Kültür · 20041,722 okunma
Mehmet Uzun'un okuduğum üçüncü kitabı oldu Dengbejlerim* . Destansı akıcı bir dili olan Uzun' un bu kitabı diğer kitaplarına nazaran biraz sönük kaldı. Ya da ben mi çok büyük bir beklenti içinde okudum anlayamadım.
Dengbej nedir kısaca bahsedersek;
Anadilim Kürtçe 'de deng sestir .Bej ise sese biçim verendir. Sesi söyleyendir. Sese ruh kazandıran,sesi canlı hale getirendir. Sesi meslek edinmiş usta,mekanı ses olmuş insandır. Dengbej,sese nefes ve yaşam verendir.
Siz de sese nefes ve yaşam verenlerin yaşamaları hakkında az da olsa fikir edinmek istiyorsaniz kitaba başlayın derim .
Bu kitapta en büyük beklentim dengbêjlerin şahı olan Şakiro dan bahseder sandım . Ama bahsedilmedi bu beni hayal kırıklığına uğrattı biraz . Ama yine de okunması ve öğrenilmesi gerek en nice dengbêjlerin olduğunu hatırlatti bize. Şimdiden iyi okumalar dilerim .
DengbêjlerimMehmed Uzun · Sel Yayıncılık · 20211,722 okunma
Abdalin bir günü önce o kitapla tanıştım .okudum çok iyi buldum zaten Mehmed Uzun çok iyi bilinen ve çok okunan ,kalemi güçlü bir yazar.
Dengbej ne demek açıkçası bende ne anlama geliyor hiç bilmiyordum yani birgün de acaba nedir diye de oturup hiç araştırma yapmadım.Taki bu kitapla tanışınca ya kadar
Dengbej sese biçim veren,hayat veren anlamına gelir.
Soğuk kış gecelerinde küçük odalarda soba yakılır çaylar demlenir ve yere oturup çember yapılır .
Köyde hamaratli olan gençler saz çalar,sesine güvenen büyüklerde başlar dengbej söylemeye ve böylece hem söylenir hem çalınır.
İşte bizim köyde geceler böyle geçer .Bu bizim gelenegimizdir.Bize huzur verir ,bazılarının yüreği yanarken yarasida kanar gider.
Derinden ve yürekten söylenen bu hikâyeler böylece asırdan aşura gider .Sesler hiç değişmez ,insanın ruhuna dokunur.
Gerçekten güzel bir dille aktarılmış tavsiye ederim
DengbêjlerimMehmed Uzun · İthaki Yayınları · 20201,722 okunma
Dili yasaklamak insanlık suçudur. İnsanı anadilinden koparmak vahşettir. Bir insanı kendi dilinden koparmak, insanın ruhunu, kişiliğini zedeliyor, gelişimini engelliyor. Bence bu Kürtçe yasağı, Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük yanlışlarından biriydi. " Mehmed Uzun
Dünyanın kaç yerinde insanların anadili yasaklanmış, sırf dillerinden dolayı
