Derin Tarih özel sayılarına bir yenisini daha ekliyor. Avrupa’ya bilgiyi ve medeniyeti tanıtan Endülüs, 711’de Târık b. Ziyâd’ın ilk fetihleriyle Valiler, ardından Endülüs Emevî Emirliği ve Hilâfeti, Murâbıtlar, Muvahhidler ve 1492’de Endülüs’teki İslâmî idarenin son bulduğu Gırnata Nasrî Emirliği dönemlerini yaşamıştı. Her ne kadar İslâmî idare kaybedilse de Müslüman halkın bir kısmı burada kalmayı tercih etmişti. İspanyolların “ya sürgün ya engizisyon” politikasıyla burada daha fazla tutunamayan Müslümanlar peyderpey adadan hicret etmişler, 1614’te de adadan tamamen ayrılmışlardı.
Endülüs özel sayısında, döneminde Avrupa’nın en kalabalık ve kamusal aydınlatmanın ilk kullanıldığı modern şehri olan Kurtuba’yı; taş oyma sanatının zirvesi olan Elhamra Sarayı’nı; Endülüs’ün modern tarım tekniklerini, hâsılı merak edilen hususları bulabilecek, nice ibretli hatırayı da satır aralarında bulabileceksiniz. Sayfaları çevirdikçe bazen sevinçler, bazen üzüntüler, bazen de pişmanlıklar karşınıza çıkacak. Ve şunu fark edeceksiniz: Tarihi daha iyi kavramak ve bugüne dair dersler çıkarmak için, Endülüs, kıyamete kadar sürekli gündemde tutulması gereken bir coğrafya…
