Devrimin Zamanı
Antonio NegriSözler ve Alıntılar
Komünizmi, Nietzscheci anlamda bütünsel bir eleştiri olarak düşünmek gerekir: sadece mevcut değerlerin yıkımı değil, aynı zamanda yeni değerlerin yaratılması; sadece varolanın olumsuzlanması değil, aynı zamanda filizlenmekte olanın olumlanması.
Sayfa 21
Bu postmodern teorilerde, tüm maddi toplumsal içeriklerinden soyutlanmış ve o nedenle de denge ve düzen simulakrını tesis etme konusunda çok daha etkili, küçük ama işlevsel bir Devlet makinesinin öne çıktığını görüyoruz. Liberalizmin zayıf toplumsal öznesi kendini toplumsal antagonizmanın siyasal gücünden soyutlamış ve böylece liberal devlet idaresi sorununu sadeleştirerek, soyut güçler arasında, hükümet etmeye dönük, mekanik ve araçsal bir denge işine indirgemiştir.
Son otuz yılda çok sayıda düşünürün de teslim ettiği gibi, iktisadi yapıyı (emek) kültürel üstyapının (değer) kaynağı olarak koymak yeterli değildir; bu alyapı-üstyapı nosyonu terkedilmelidir. Eğer emek, değerin temeliyse, değer de eşit ölçüde emeğin temelidir. Neyin emek ya da değer-yaratıcı faaliyet sayılacağı her zaman yaşanan tarihsel, toplumsal bağlamdaki verili değerlere bağlıdır; bir başka deyişle emek, basitçe bir faaliyet, herhangi bir faaliyet olarak değil, toplumsal planda değer üretici kaynak olarak kabul edilmiş somut bir faaliyet olarak tanımlanmalıdır.
Sayfa 25
Dünya emektir. Marx, emeği insan tarihinin tözü/maddi-içeriği olarak koyduğunda, belki de cüretkarlıkla değil yeterince cüretkar olamamakla suçlanmalıdır.
Makine, öznenin bünyesine dahil olmuştur, bir uzantı ya da bir tür protez olarak değil, düpedüz onun diğer bir niteliği olarak; daha doğrusu özne, ta özünde, doğasında hem insan hem makinedir.
Hukuk (ki kapitalist sistemde paranın büründüğü birçok biçimi aynen tekrar eder), tıpkı para gibi, kendine ait herhangi bir değer taşımaz; taşıdığı, toplumsal çatışmaların, kapitalist toplumun yeniden-üretimi için elzem şartların, işbölümünün ve sömürünün günbegün ürettiği değerlerden ibarettir.
Kapitalist üretim ilişkileri postmodern çağda bir tür toplumsal aşkınlık gibi gözükür. Sermayeden ötesi yok gibidir.
Toplumsal sermaye artık orkestra şefliğiyle yetinmemekte, toplumsal üretim alanında bilfiil bir üretici olarak boy göstermektedir. Özerkliğini kazanmak ve kendisini emekten kesinkes ve ebediyen ayırmak sermayenin hep düşlediği bir şeydi. “Sermayenin siyasal tarihi”, diyordu 1960’lann başında Mario Tronti, “sınıfsal ilişkilerden çekilmek adına sermayenin yürüttüğü bir dizi çabadan”, ya da daha doğru bir ifadeyle, “kapitalist sınıfın, işçi sınıfı üzerinde kurduğu çeşitli siyasal tahakküm biçimleri aracılığıyla işçi sınıfından kurtulmak adına yürüttüğü bir dizi girişimden ibarettir” (“Strategy of Refusal”, s.32).