Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Osman AbalıSözler ve Alıntılar
Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bir Zekâ Problemi Değildir
Bazı ailelerde ve öğretmenlerde yanlış bir önyargı bulunur. Bu yanlış kanaat sanki hiperaktivite tanısı konduğunda çocuğunda bir zekâ sorununun ortaya çıkarılmış olması duygusudur. Genelde anne ve babalar ders başarısızlığı veya unutkanlık şikâyetleri ile getirdikleri çocuklarını anlatırken “Aslında çok zeki ne desek yapıyor ve anlıyor.” “Bir gördüğünü hiç unutmaz.” gibi konuşmalar ile bu konuda çocuklarının zeki olduğunu anlatmaya diğer yönü ile de ispatlamaya çalışırlar. Zekâ konusunda hiperaktif çocukların çoğunda ciddi anlamda bir sorun yoktur. Ailelerin çocuğun ders başarısızlığının ve unutkanlığının dikkat eksikliğinin ve hiperaktif yapının doğasının getirdiği bir durum olduğunu bilmesi gerekir.
Sonuç olarak dikkat eksikliği ve hiperaktivite durumu bir zekâ problemi değildir ve çok zeki olduğu halde bu durum tedavi edilmediği için sınıfın en sonlarında kalan öğrencilerin ilaç tedavisi ve uygun yönlendirmeye başladıktan kısa bir süre sonra ders ve başarı konusunda sınıfın en önlerine geçtiklerini görmekteyiz. Mühim olan nokta çocuğun kendi kapasitesini ortaya koymasını engelleyen dikkat eksikliği ve hiperaktivite belirtilerinin kontrol altına alınması ve yönlendirilmesidir. Anne ve babalarında çevrenin ve bu konuda bilgisi olmayan kişilerin kulaktan duyma konuşmalarına fazla itibar etmemelerini tavsiye ederiz. Ülkemizde maalesef birçok kişi kendisini doktor yerine koyup çocukların geleceklerini ilgilendiren kararlara imza atar. Bu kararlar genelde tedaviye müdahale şeklinde seyreder.
Sayfa 63Kitabı okudu
Hiperaktif çocuk ile kardeşini kıyaslamamak gerekir
Hiperkatif çocukları kesinlikle kardeşleri ile kıyaslamamak gerekir. “Bak kardeşin ders çalışıyor sen de çalış... O nasıl yapıyor sen de yap.” gibi konuşmalar kardeşlerin birbirinin arasının açılmasından öte fayda sağlamadığı gibi ortamın gerginleşmesine neden olur.
Hiperaktif çocukların kardeşlerine bazen oyun esnasında veya günlük hayatta zarar verdikleri, acı çektirdikleri, kaba ve sert davrandıkları, baskı yaptıkları, onlar ile uyum sorununun diğer çocuklara göre daha çok yaşadıkları görülebilir. Bu konuda davranış problemlerinin yönlendirilmesi ve kardeşlerin bu türlü negatif etkenlerden mümkün olduğunca olumsuz yönde etkilenmemesini sağlamaya çalışmak gerekir.
Aile içerisinde şu konuda önemlidir. Bir kardeşte hiperaktivite var ise diğerlerinde de olma riski artar. Bu durumda her iki kardeşte de acelecilik, sabırsızlık, fevrilik olduğunda daha sık çatışma ve kavga çıkabilir. Anne babaların böyle bir tanı benzerliği olup olmadığını tespit ettirmeleri gerekir. Her iki çocuğun da hiperaktif olma ihtimali var ise daha dikkatli tedavi gerekir. Eğitimsel yaklaşımlarında aile içinde iyi bir şekilde sergilenmesi faydalı olur.
Kardeş kıskançlığını azaltmak için her çocuk ile bire bir duygusal ilgi oluşturmak gerekir. Çocuklarda basit bir düşünce şekli vardır “Ne kadar çok vakit ayrılıyorsa o kadar çok seviliyorum.” şeklindedir. Her çocuğun adaletli bir şekilde duygusal ve sosyal gelişmesine destek olunmalıdır. Bir çocuğa odaklanmak o çocuğa da zarar verir ilgilenilmeyen çocuklara da zarar verir. Anne baba aşırı ilgi gösterdikleri çocuğu şımartarak diğerlerini ise ihmal ederek kötülük yaparlar.
Sayfa 97Kitabı okudu
Her hareketli çocuk zeki,hiperaktif değildir. Anlamak için uzmana başvurulmalı
Halk arasında “Hareketli çocuk zeki olur.” gibi yanlış ama bazen de doğru bir inanış vardır. Bu yanlış inanıştan dolayı bazı anne babaların kendi çocuklarına gereksiz yere hiperaktif demelerini sıkça görmekteyiz. Hâlbuki hiperaktivite çok farklı bir durumdur. Her çocukta az çok hareketlilik mevcut olacaktır ama her çocuk kesinlikle hiperaktif değildir. Bu nedenden dolayı anne babalar aşağıda saydığımız belirtileri iyice inceleyip belirtilerin olma durumuna göre çocuklarında bu türlü bir durumu düşünmelidirler.
Bazı anne babaların ders başarısı düşük olan çocuklarının dersten çabuk sıkılmalarına başka sebeplerden kaynaklanmasına rağmen “hiperaktivite kılıfı” bulduklarını ve çocuklarının ders başarısızlığına yol açan diğer durumlarını kabullenmek istemediklerini görmekteyiz. Elbette ders başarısızlığının birçok nedeni vardır ve en önemli nedenleri arasında hiperaktivite de sayılabilir ancak diğer nedenleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Bu çocuklar ayrıntılı psikiyatrik muayene ile hiperaktivite - dikkat eksikliği olup olmadığı anlaşılmalı ve gerekirse bir takım testler yapılarak durum bir çocuk ve genç psikiyaristi ile netleştirilmelidir. Çocukların ders başarısızlıklarının dikkat eksikliği ve hiperaktivite durumundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı incelenmelidir. Birçok çocuk ders çalışmaktan hoşlanmaz, özellikle öğrenme güçlüğü ve zekâ kapasitesi düşük olan çocuklarda dersten çabuk sıkılma bulunabilir. Bu durumda asıl neden başka olduğu için bu çocuklara hiperaktif demek mümkün değildir.
Sayfa 21Kitabı okudu
Sigara dumanı, içindeki zehirli gazlar sebebiyle dikkat eksikliğine yol açıyor
Hamilelikte sigara içilmesi, çocukların yanında sigara içilmesi ve sigara dumanı içindeki zehirli gazların “norotoksik” tesirle beyne zarar vermesi bilinen bir gerçektir. Sigara kullanan aile üyelerinin Çocukların yanında sigara içmemeleri özellikle önerilir. Sigaradan alındığı düşünülen keyfin çocukların öğrenme ve dikkat sorunlarına yol açtığı unutulmamalıdır. Yapılan araştırmalarda sigara dumanındaki zehirli maddelerin çocukların işitsel dikkat sistemlerine zarar verdiği şeklinde sonuçlar vardır. Bu açıdan sigaradan ve sigara dumanından çocuklarımızı korumamız gerekir.
Sayfa 43Kitabı okudu
Hiperaktif çocukların okul başarısını arttırma yolları (Devamı yorumda)
1- Sorumluluk duygusunu artırmaya çalışın. 2- Yaşına uygun yapabileceği görevler verin. 3- Başarılı olmuş kişileri ona sevdirin ve örnek gösterin.
4- Kendine güvenmesini sağlayın.
5- Okul arkadaşları ile iyi ilişkiler kurmasını sağlayın.
6- Ondan yapamayacağı şeyleri istemeyin.
7- Ona yaşından ve olduğundan daha küçükmüş gibi davranmayın.
8- Onun ile birlikte vakit geçirin, kendini ifade etmesini sağlayın.
9- Uygun olmayan arkadaşlarını onunla konuşun.
10- Madde kullanımından uzak kalmasını sağlayın.
11- Ders için yeterli vakit ayırmasında ona yardımcı olun.
12- Onun okul başarılarını uygun bir şekilde ödüllendirin.
13- Ona her zaman cesaret verin, destekleyin. 14- Başarısızlıkları için konuşun, onu başarıya motive edin.
15- Öğretmeni ile onun hakkında sık sık iletişime girin.
16- Öğretmeninin onun hakkındaki önerilerini dikkate alın.
17- Hayatta düzenli ve programlı olmasına yardımcı olun.
18- Onun stres faktörlerini hesaba katın, psikolojik durumuna dikkat edin.
19- Aile içi huzuru ve sevgi ortamını onun için hazırlayın.
20- Anne ve baba birlikte dersleri konusunda destek olun.
21- Ders çalışma harici zamanlarda dinlenmesini sağlayın.
22- Onu okumaya teşvik edin, okuma alışkanlığı kazanmasına yardımcı olun.
Sayfa 193Kitabı okudu