Askeri İtaat Üretiminin Sosyolojisi ve Tarihi

Disiplin

Ulrich Bröckling
Modern insanın tarihi disiplin altına alınmasının tarihi olarak da okunabilir. Disiplin, aile, okul, hapishane gibi disipline edici kurumlardan biri olan orduyu Almanya özelinde inceliyor. Esas olarak erkekleri askere dönüştürmek için hangi yolların kuşllanıldığını; bir askerin emir alınca kendi hayatını tehlikeye atarak başka askerleri hatta sivilleri öldürecek duruma nasıl getirildiğini anlatıyor. "Düzen ve disiplin" tutkunu toplum mühendislerinin, toplumun en ücra köşelerine kadar askeri disiplin uygulayarak "ölmeyi ve öldürmeyi öğrenen", "güvenilir beden" ve "sadık ruh"lardan oluşan Nazizmi nasıl inşa ettiklerini gösteriyor. Ulrich Bröckling'e göre modern devlet ile ordu ayrılmaz bir bütün oluşturur. Modern devlet elindeki şiddet kullanma araçlarıyla egemenliğini garantilemiş; savaşa karar verme hakkını elinde tutmakla da insan hayatı hakkında karar verici duruma gelmiştir. Ordular, siyasal egemenliğin en etkili aygıtlarından biri olarak, bir askere devletin çıkarlarının her şeyden, kendi hayatından bile önemli olduğu gerçeğini benimseterek oluşmuştur. Kral, vatan, halk, özgürlük ya da güvenlik için ölmeye ve öldürmeye hazır olmak " devletin vatandaşı" olmanın başlıca koşullarından biridir. Kadını dışarıda bırakarak, şiddet ve saldırganlığı içselleştiren bu "erkekler beraberliği" kendini salt askerlik dönemiyle sınırlamaz. Foucault'nun "büyük bir zindan", Weber'in "çelik gibi sert kabuk" diye adlandırdığı itaati içselleştiren, "homojen biz"in yaratılmasına yönelik "düzenli ve disiplinli" bir süreç, askerlik öncesi ve sonrasında da işler... Bu sürecin çok tutarlı bir sistematiği, amacı vardır; Genç erkeği, bütün ihtiyaçlarının karşılandığı yeni bir ortamda "eski ben"ini öldürerek "çakı gibi bir asker" yapmak ve "tehdit" oluşturduğu korkusuyla "kin ve nefret"in hedefi haline getirilen "düşman"a karşı hazırlamak!.. Sürecin tarihsel bir seyri vardır; Cephe savaşlarından teknolojik savaşlara doğru bir değişim yaşanırken asker de değişecektir; dolayısıyla o askeri üreten mekanizma da... Orduların ilk dönemlerinde, bedenin amaca uygun hale getirilmesi disipline etme çabalarının merkezinde iken, on dokuzuncu yüzyılda ulus-devletlerle birlikte ideolojk seferberlik ve tektipleitirme ön plana çıkmış; askerler "vatan için kendini seve seve feda etmeye" başlamışlardır. Yirminci yüzyılın sanayileşmiş savaş ortamında ise, geleneksel sıkı talim pratikleri ve "maneci, ruhsal donanım sağlama" önlemleri sürdürülürken, disipline etme sürecinin merkezine karmaşık silah teknolojilerinin gerektirdiği donanım yerleşmiştir.  Disiplin'de dile getirilen tezler, Almanya örnek alınarak içeriklendirilmiş olsa da kapsamlı bir kaynak taramasıyla yazıldığı için başka orduları da anlamamıza imkân verir. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun modernleştirilme çalışmalarına katılmış olan Helmuth von Moltke, Colmar von der Coltz ve Liman von Sanders gibi yüksek rütbeli Alman subaylarının oynadığı tarihsel rolleri anlamak için de yol göstericidir.  
Yazar:
Ulrich Bröckling
Ulrich Bröckling
Çevirmen:
Veysel Atayman
Veysel Atayman
Tahmini Okuma Süresi: 12 sa. 38 dk.Sayfa Sayısı: 446Basım Tarihi: 17 Ocak 2002Yayınevi: Ayrıntı YayınlarıOrijinal Adı: Disziplin: Soziologie und Geschichte militärischer Gehorsamsproduktion
ISBN: 9789755393314Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
446 syf.
9/10 puan verdi
Eser, kendi alanında emsalsizdir. Bröckling, modern devlet ve ordu kuramı üzerinden askeri itaat ve otorite üzerine Alman idealizminin bakış açısıyla yazdığı sosyolojik eserinde disiplin'i açıklar. Kitabın Alman bakış açısı ve tarihinin etkilediği bir perspektiften yazılmış olması özellikle nazizm'in anlaşılmasını kolaylaştırır. Ölüm tutkusunun, askerlerin sadakat ve adanmışlık anlayışlarının nasıl şekillendiğini ortaya koyar. Homojen biz kavramı, kitabın okunması ile daha sağlam temeller üzerine oturtulacaktır. Kitap, toplum mühendislerinin ve kurmayların vazgeçilmezlerindendir. İlgili okurların mutlaka göz atmalarını tavsiye ederim.
Disiplin
DisiplinUlrich Bröckling · Ayrıntı Yayınları · 200230 okunma
Reklam
446 syf.
8/10 puan verdi
·
Beğendi
·
15 günde okudu
Haydi Erkekler Savaşa!!!
Askerlik sisteminin günümüz modern şekline nasıl geldiğini Alman modeli üzerinden inceleyen bu eser, hem askeri eğitim hem modern devlet hem de ulus bilincini ayrıntılı olarak ele almaktadır. Alman ulusunun Nazizme kadar olan ulusal değişimini gözler önüne koyan bu eserde, disiplin kavramının Alman ulusunun günlük yaşamının en önemli parçası olmasını bize aktarmaktadır. Ayrıca askeri eğitimde kullanılan farklı yöntemlerin günümüze kadarki değişim ve gelişimini gözler önüne serdiğinden okunması gereken bir eser olarak görülmelidir...
Disiplin
DisiplinUlrich Bröckling · Ayrıntı Yayınları · 200230 okunma
446 syf.
10/10 puan verdi
·
Beğendi
Askeri itaat
Kitap özellikle tarih bilincini farklı bir noktaya taşıyor. Tarihle ilgii filmlerde olusan yargıların ve kalıpların aslinda yakin tarihimizde kurgulandigini gösteriyor. Özellikle askeri itaat icin planlanan ritüellerin nedenleri ile birlikte askerlik yapan bir erkeğin geçmişe dönük bir aydınlanması. Itaat ve otorite uzerine cok açıklayıcı bir kitap.
Disiplin
DisiplinUlrich Bröckling · Ayrıntı Yayınları · 200230 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.