Eflatun’dan Mirzabeyoğlu’na

Diyalektik Düşünce

Selim Gürselgil

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
FARK...
- " (...) Diyalektikle mantık arasındaki fark şudur: mantık, hakikati kendisi ölçer, biçer, hakikat üstünde otorite olmak ister. Diyalektik ise "yürüyen hakikattir"; yani hakikat neyse ve neredeyse, aklın ona göre şekil almasıdır. Mantık , aklı tek otorite kabul eder, diyalektikse aklı hakikate göre biçimlendirir..."
Sayfa 210 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
FİKİR ve DİYALEKTİK...
- " (...) Fikir, diyalektiğin içinde üç hâlde bulunur. 1) Karşıtıyla mücadele hâlinde 2) Karşıtın olumsuzlama hâlinde, 3) Bir alt şuurdan üst şuura yükselme hâlinde. Şu hâlde İbda Diyalektiği, çağın İslâmî fikir mücadelesinin ortaya konulmuş ilk ve tek örneğidir, tek yoludur. Müslümanın kafa dağınıklığı ve fikir keşmekeşinden kurtuluş yoludur, bu yolun biricik rehberidir...
Sayfa 214 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
Reklam
SELEFÎLER ve MANTIK...
- " (...) Mantığın kendisini reddetmekle, mantığın bütün bir fikir ve inanç temeli olmasını reddetmek birbirinden ayrı şeylerdir. Birincisi, İslâm'da olmayan bir şeydir. Çünkü akıl, mantık ve bilim bunlar müşterek bir hiza teşkil ederler. İslâm'da aklın ve bilimin reddedilmesi yoktur. İslâm'da aklın ve bilimin bütün bir inanaç ve fikir temeli olmasının reddedilmesi vardır. İmam-ı Gazali Hazretleri bu ince ayrımı yaptı. Ancak ondan sonra Selefîlerin İmamı İbn-i Teymiyye çıkarak mantığı reddetti, hatta mantıkla uğraşmayı küfür saydı. Mantığı reddederken mantıklı cümleler kurmaya çalışması, onun kendi kazdığı kuyuya düştüğünün alâmetidir. Buna bağlı olarak Kâinatın Efendisi, "İlim Çin'de de olsa alınız" demişken, o, Müslüman olmayanlardan ilim alınmasını küfür saydı. Bugün İslâm âlemindeki ilkel ve saçma görüntülerin temelinde bu vardır. Şimdi adam, gayrımüslimin cep telefonunu alır, bilgisayarını alır, toyota pikabını alır ama bunların ilmini alması kendi inancına göre küfürdür. Gavurdan ürün almak serbest, ama ilim almak yasak..."
Sayfa 210 - 211 Cinius YayınlarıKitabı okudu
KSENOFANES...
- " (...) Diyalektik ve mantık birlikte doğmuşlardır. Her ikisi de eski Yunan kültürü içinde bugünkü Güney İtalya'da doğdu. Her iki biliminde babası Ksenofanes denilen İzmir'li muvahhid (tek tanrıcı) düşünürdür. Bu adamın Kur'ân'da bahsi geçen eski zaman muvahhidlerinden biri olup olmadığı ne kadar merak edilse yeridir. Putperestlerle mücadelesi ve Allah'ın varlığı ve birliği hakkındaki fikirleri öyle sıhhatlidir ki, değme Hristiyan ve Yahudi'de bu kadar saf bir tevhid akidesi bulamazsınız..."
Sayfa 208 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
DİYALOG ve DİYALEKTİK...
- " (...) Diyalog ve diyalektik, fikirlerin karşılaşmasında birbirinden ayrı iki metodtur. Diyalog, -karşıt- fikirlerin karşılaşması ve tanışmasıdır. Diyalektik ise, bir fikrin kendi karşıtını mağlup etmesi ve daha üstün bir fikre çıkmasıdır. Şu hâlde diyalog, bir muhabbet biçimi ve diyalektik bizzat kavga sayılabilir. Bizim "dinler arası diyalogcu" lar gibi, dinimizi muhabbet tellalı gibi pazarlayıcı bir usûlümüz yoktur; biz diyalektikçiyiz, antitezlerimizi muhasebe eder, onlarla hesaplaşırız. İşte İbda Diyalektiği budur: İslâm'ın karşıtlarıyla mücadelesi ve üstünlüğü davası...
Sayfa 207 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
İSBAT ve İZÂH...
- " (...) Mantık, dindeki açık hükümlere dayanarak, dindeki gizli bir hükmü açığa çıkarır. Diyalektik ise dinî hükümler ve hikmetler arasında şuurdan şuura yükselişi, nihayet asıl mânâya varışı sağlar. Tıpkı Aristo'nun anladığı gibi mantık, ilmin yoldaşıdır ve onda "isbat" vardır; diyalektik ise fikrin yoldaşıdır ve onda "izâh" vardır..."
Sayfa 213 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
Reklam
DİNE DAYALI DÜŞÜNCE ve DİYALEKTİK...
- " (...) Dinden mantık tamamen tecrid edilemez, çünkü dinde kesin hükümler vardır. Halbuki "dine dayalı düşünce" de kesin hükümler yoktur; tam aksine "kesin hükümden kaçınmak" vardır. Bu yüzden dine dayalı düşünceye mantık değil diyalektik yoldaşlık eder. Diyalektikte, mantıkta olduğu gibi yeni hükümler çıkaramazsınız; diyalektik hükümler üzerinde var olan karaltıları, terddütleri giderip, ileri sürülen antitezleri çürütecek bir şuurdan daha yüksek bir şuura yükselmeyi getirir. Diyalektik, şuur seviyesinin değişimidir, fikirler arasından geçerek basamak basamak yükselişidir; yani doğrudan doğruya "din idrakini yükselişi" ni sağlar..."
Sayfa 213 - Cinius YayınlarıKitabı okudu
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.