Batılılaşma, Osmanlı'da Batı'ya karşı çok belirgin bir aşağılık kompleksinin hem sonucudur, hem de bu kompleksi beslemektedir. Bunun sonucu olarak, sorunların çözüm mercii olarak -bizzat bu sorunların çoğunu yaratan- Batılı ülkeler görülmektedir. Kendi sorunlarına kendi deva olmayı beceremeyen Osmanlı aydını hastalığın mikrobuna yalvarmaktadır.