Dostoyevski Gönderileri
Dostoyevski kitaplarını, Dostoyevski sözleri ve alıntılarını, Dostoyevski yazarlarını, Dostoyevski yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Okula, işe yeniden dönecek olan ben :))
Bu yeni hayattan ne kadar uzak olduğumu görmek benim için ne kadar acıklıydı, nasıl da kopuktum her şeyden. Her şeye yeni baştan alışmam gerekiyordu, yeni bir kuşakla yeniden tanışmam.
Suç işlemenin ana nedenini de özgürlük isteğine bağlar
Ama Dostoyevski hemen şunu ekliyor: "Eğlenirken paraları sokağa atarcasına saçıp savunmaları ise o anda parayı daha çok değer verdikleri bir şeye harcadıkları içindir." Pekiyi, bir mahkum için parayla satın alabileceği maddesel şeylerden önemli ne olabilir? "Özgürlüklerin ya da özgürlük düşü" diye yanıt veriyor Dostoyevski. Çünkü "Mahkum sözcüğünün, kendi iradesi olmayan adam" anlamına geldiğini bilmeliyiz, o adam "para harcayarak kendisine ait bir iradesi olduğunu gösterir."
Paradan daha önemli olan şey, serbestçe yapılan, kişiye soğukkanlılık ve manevi özerklik duygusu veren, kendi gönlüyle yaptığı işin ruhsal yararlarıydı. "Çalışmadan, yasal bir ortamda malı mülkü olmadan insan yaşayamaz; baştan çıkar ve bir hayvana dönüşür... Onları suçtan koruya şey işti; (özel) çalışmaları olmasa mahkumlar cam bir kavanozun içindeki örümcekler gibi birbirini yerdi." Bu görüşün toplumsal ve siyasal içermeleri, özel mülkiyeti bütün kötülüklerin anası gören Ütopik (ya da herhangi başka türlü bir) Sosyalizmin ahlaksal temelini reddetmeyi gerektirir.
Ayrıca Raskolnikov pek tabii ki -tıpkı o zamanki Dostoyevski'nin kendisi gibi- entelijansiyanın, eğitimli seçkinlerinin vicdan azabı çeken bir üyesi olarak görülebilir, bir Orlov olmaya çalışmış, ama sonunda eyleminin korkunç sonucuna katlanmayı ahlaksal açıdan olanaksız bulmuştur.
Bir zamanlar bir köylü ayaklanmasını başlatmayı uman eski devrimci ve komplocunun bilincine, bu konuşmanın toplumsal ve siyasal içermeleri çakılı kaldı. Köylülerin özgürlüklerini elde etme savaşımında kibar takımının önderliğini kabul edeceği düşüncesi, şimdi anladığına göre, tam anlamıyla bir hayaldi.
O büyük psikolog Dostoyevski kendi içsel ruh durumunu asla çözümlemez; hangi özel yöntemle ideolojik bir evrim geçirdiğini, Hristiyan sosyalist eğilimli insancıl bir radikalken, Ütopik Sosyalizm'in kendisine çok çekici gelen ahlak ülkülerinin tek ulusal simgesi olarak Rus halkına sarsılmaz bir inanç duyan bir kişiye nasıl dönüştüğünü asla açıklamaz.