el-Kıstasü’l-Müstakîm

Düşünmenin Doğru Ölçüsü

İmam Gazali

By Number of Pages Düşünmenin Doğru Ölçüsü Quotes

You can find By Number Of Pages Düşünmenin Doğru Ölçüsü quotes, by number of pages Düşünmenin Doğru Ölçüsü book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.
Sonuç olarak, insanoğlunun hakikat arayışı tarih boyunca şu üç referansla gerçekleşmiştir: inanç, düşünce ve tabiat. Asırlar boyunca bu üçünden üretilen bilgi de üç bilim alanını ortaya çıkarmıştır: din, bilim ve felsefe. İşte elinizdeki bu metin, hakikat arayışının bu üç yolunun aslında aynı şeyleri söylediğini ispat eder. Fakat bu risalede, daha ziyade felsefe ve dinin iki referansı olan mantık ve Kur'an üzerinde daha fazla durulur. Müellifimizin, diğer telifatında zaman zaman bu üç etkinliği birleştirerek düşünce ürettiği bilinen bir gerçektir. Hatta onu emsallerinden ayıran en önemli tarafı budur. Gazzâli, din, bilim ve felsefeyi aslında "aynı hakikatin farklı metotlarla ifadesi" şeklinde anlamıştır. Dolayısıyla onun ilmi hayatının bu uğurda mücadeleyle geçtiğini söylesek hiç de mübalağa etmiş olmayız. Mantık ilminin Gazzâlî ile birlikte İslam dünyasında meşruiyet kazandığı bilinir ki, nitekim bu doğrudur. Bu risalede Gazzâli, mantığı meşrulaştırmaktan öte Kur'an'ın, anlamın bir şartı olduğunu âdeta ilan etmiş olur.
Insanoğlunun hakikat arayışı tarih boyunca şu üç referansla gerçekleşmiştir: inanç, düşünce ve tabiat. Asırlar boyunca bu üçünden üretilen bilgi de üç bilim alanını ortaya çıkarmıştır: din, bilim ve felsefe.
Reklam
Gazzâli, fikıh ve usûl-i fikıh gibi temel dini ilimlerle başlayan ilmi çalışmalarını, kelâm ve zamanla felsefe, mantık ve tasavvuf disiplinlerine ilişkin çalışmalarıyla zenginleştiren sıradışı bir âlim kimliğine sahiptir. Gazzâli gerek analitik zekâsı gerek eleştirel kişiliğini yansıtan çalışmalarıyla ilgili disiplinlerin hemen hepsinde önemli izler bırakmıştır. Kelâmda mütekaddimin (öncekiler/erken dönem) ile müteahhirin (sonrakiler/geç dönem) ayrımına yol açmasının yanında birçok İslam âlimi tarafından beşinci hicri yüzyılın müceddidi sayılması, onun geleneğe yönelik hem analitik hem eleştirel katkılarının sonucudur.
Gazzâli'nin mükâşefeden çok, muamele ve mücahede ağırlıklı tasavvuf çizgisinin köşe taşı da yine İhyâu Ulümi'd-Dîn adlı eseridir. Gazzâli'nin mükâşefe ağırlıklı teorik tasavvuf ve İşrâkî felsefeye yakın eserleri de vardır. Bu tarzda kaleme aldığı eserlerin başında Mişkâtü'l-Envâr gelmektedir.
Gazzâli'nin çözüm sunmaya çalıştığı problemler arasında iki problem daha öne çıkmaktadır. Bunlardan birincisi akıl-vahiy gerilimi, diğeri tekfir problemidir. Birinci problem karşısında Gazzâli'ye göre iki uç dikkat çekmektedir. Bunlardan biri aklı hiçe sayıp vahyi lafızcı okumaya tabi tutan haşeviyye, diğeri vahyi bağlayıcı görmeyen akılcı felsefecilerdir. Gazzâli el-Kânunü'l-Külli fi't-Te'vil adlı eseriyle iki uç arasında, dilin esnek yapısını ve dinin maksat boyutunu dikkate alan tevil (nispi sembolik okuma) eksenli bir orta yol üzerinden akılla vahyi uzlaştırmanın imkânını aramaktadır. Diğer problem Gazzâli'yi, tekfirin şartlarını ve sınırlarını sorguladığı Faysalü't-Tefrika isimli eserini yazmaya sevk etmiştir. Gazzâli'nin girişteki ifadelerine göre kitabın yazılış sebebi, kendisinin tasavvufi (Esrâru Mu'âmelâti'd-Din) eserlerindeki iddia ve yorumlarına karşı seleflerinin (Eş'arî ulema) yolundan ayrıldığı gerekçesiyle maruz kaldığı sapıklık ve küfür ithamlarıdır. Bu kitap Gazzâli'nin ayrıca mezhep çatışmalarına da neşter vurduğu önemli analizleri muhtevidir. Gazzâli bu eserinde karşıt mezhep müntesiplerinin ağzında sakıza dönüşen tekfir konusunu tekzip ekseninde analiz eder. Tekzibin ölçülerini ve neleri kapsadığını odağına alan analizleriyle tekfir konusundaki aşırılığın etraflı bir eleştirisini sunar.
Eserleri ve etkileri göz önünde bulundurulduğunda Gazzâli'nin İslam düşünce tarihinin en etkili isimlerinden biri olduğu su götürmez bir gerçektir. Onun etkisi, ilgi alanlarının zenginliği yanında analitik ve eleştirel yeteneklerini çağının yakıcı inanç ve düşünce problemlerine teksif etmesinden ileri gelmektedir. Gazzâli'nin ilgi
Reklam
102 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.