Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı

Sevan Nişanyan
– Latince “kalem torbası” anlamına gelen “kalamar” ile bizim Arapçadan aldığımız kalem aynı kökten iki sözcük. – İtalyanca “berber” saç değil sakal traş eden kişinin adı, “barbunya” ise aslında “sakallı” demek. – Put Buddha’nın Eski Türklerdeki adı, “pagoda” ise Budist tapınaklarına verilen “putkede” adının Portekizcesinden Batı dillerine giren bir sözcük. – “Boğaça” “ateşte pişmiş hamurişi” anlamına gelen Latince “focacia”dan, “fuel ise “yakacak odun” anlamında “focalia”dan geliyor. Birincisi İtalyanca, ikincisi Eski Fransızcadan İngilizce yoluyla Türkçeleşmiş. – “Bukalemun” ile “pantolon”da Eski Yunanca “aslan” sözcüğü saklı. – Farsça “beygir” “yük tutan”, “kevgir” “köpük tutan” “peşkir” ise “ön tutan” anlamına gelen bileşik isimler. – “İrtica” sözcüğü (ve tartışması) Türkçeye 1909’da girmiş. Fransızca “écolé”den esintiler taşıyan “okul” ise Dil Devrimi bünyesinde 1934’te yaratılmış. (…) Kullandığımız sözcüklerin inanılmaz bir tarihi var. Türk dilinin bilinen geçmişi 1300 yıllık. Oysa bugün kullandığımız bazı kelimelerin kökeni daha binlerce yıl öncesine dayanıyor. “Üvendire” ve “evlek” gibi iki kadim Anadolu sözcüğüne 2800 yıl önce yaşamış olan Homeros’un destanlarında rastlıyoruz. “Aferin” deyimi Zerdüşt dininin 3000 yıllık kutsal metinlerinde “seni kutsuyorum” anlamıyla karşımıza çıkıyor… Kimilerinin Amerikan icadı zannettiği “seks”, bizi Roma’nın henüz imparatorluk bile olmadığı bir devrin haremlik–selamlık düzenine geri götürüyor. 3000 yıl önce Fenikelilerin kendi alfabelerinin ilk harfine verdikleri “elif” adı ise 21. yüzyıl Türkiye’sinde popüler bir kadın adı olarak yaşamaya devam ediyor… Sevan Nişanyan’ın bu şaşırtıcı kitabı 1000’i aşkın Türkçe sözcüğün inanılmaz tarihini, esprili ve kolay okunur bir dille anlatıyor, her gün kullandığımız sözcüklerin aralarındaki umulmadık köken ilişkilerini göz önüne seriyor. “ELİFİN ÖKÜZÜ”, geniş bir tarih kültürüne ve titiz bir araştırmaya dayandığı halde okuması keyifli, tüy kadar hafif bir kitap. Dili ve sözcükleri sevenler için ideal bir armağan…
Yazar:
Sevan Nişanyan
Sevan Nişanyan
Tahmini Okuma Süresi: 7 sa. 2 dk.Sayfa Sayısı: 248Basım Tarihi: Ağustos 2016İlk Yayın Tarihi: 25 Kasım 2008Yayınevi: Everest Yayınları
ISBN: 9786051419848Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
328 syf.
10/10 puan verdi
·
8 günde okudu
Ufkunuzu İki Katına Çıkarmak İster misiniz?
YouTube kitap kanalımda Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı'nı önerdim: ytbe.one/4MDrPGq8_R0 Bu incelemede bir gün Kim Milyoner Olmak İster'e katılmak isterseniz söyleyebileceğiniz şekil şükül bilgiler vereceğim. Şu an kullandığımız harflerin nereden geldiğini biliyor musunuz? "Alfabeyi bundan 3000 küsür yıl önce
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
Reklam
248 syf.
10/10 puan verdi
·
3 günde okudu
Etimoloji
İsmi gibi süprizlerle dolu bir kitap. Her sayfada ayrı bir Süpriz, her sayfada ayrı bir keyif. Bence herkesin kütüphanesinde olmalı ve ara sıra okumalı. Üç arkadaşıma aldım Onları fikrini merak ediyorum. Dilimize giren kelimelerin kökenini ve evrimini anlatıyor.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
·
Puan vermedi
‪Afferin deyimi Zerdüşt dininin 3000 yıllık kutsal metinlerinde; ”Seni Kutsuyorum” anlamıyla karşımıza çıkıyor..!‬ ‪#Sevan Nişanyan Elif’in Öküzü s.7‬
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
248 syf.
·
Puan vermedi
·
1 saatte okudu
Etimoloji çok güzel bir bilim ve bu alanla ilgili her kitap insanda heyecan ve merak uyandırıyor. Elifin Öküzü etimolojiye dair bir kitap olmasından mütevellit yazarın hayatıyla çok bağlantılı olmayacağını düşünüp yazarin hayatına hakimiyet kurmadan okuduğum nadir kitaplardan. Yazarın hayati insanin beyininde demdeme oluşturur cinsten. Sevan Nişanyan belli ki külfeti ağır bir birikimi bu kitapta ortaya koymuş. Fakat kitapta bilimsel açıdan bazı hataların varlığı göz ardı edilemez ve diğer etimoloji kitaplarıyla çelişen bilgilerin olduğu yadsınamaz. Erhan İdiz'in hazırlamış olduğu "Sözün Başladığı Yer" adlı eserin başat kaynağı konumunda olması benim bu kitabı okumama vesile olan başetken. Kitaptaki inkılap, hülya, elif, hemşire, ayyaş başlıkları okurken en çok şaşkınlığa uğradıklarimdan. Keza "aferin" gibi günlük hayatta sıklıkla kullandığımız bir kelimenin Zerdüstluge ait dini kalıntılar taşıması ilginç. Aferin derken bir daha düşünmeme sebep oluyor :)) Zerdüst dininin 3000 yıllık kutsal metinlerinde "seni kutluyorum" manasıyla bu kelime adete insana Zerdüştlükten bir soluk aşılıyor. 3000 küsur yıl önce Fenikelilerin kendi alfabelerinin ilk harfine verdikleri elifin öküz anlamına geldigi ifade edilmiş. Fenikelilerin öküzünün 3000 yıl sonra ülkemizde birçok kıza verilen güzel bir ada dönüşmesi ne kadar da alâkabahş. Kitabin adı bile ilgi uyandırma noktasında başarılı.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
Reklam
248 syf.
9/10 puan verdi
Etimolojiye meraklı olanların çok ilgisini çekecek bir kitap. Kelimelerin kökenleri üzerine çok ilginç bilgiler içeriyor. Ve sıkıcı değil. Çok eğlenceli bir kitap. Gerçi içindeki bilgilerin kesinliğinden emin olmamak gerek. Çünkü bu konu farklı araştırmacıların, farklı sonuçlara vardığı bir alanda. Günümüzde dilimizin etimolojisi üzerine çalışan Nişanyan' dan başka biri yok gibi. Varsa da akademik alanda kalıyor, bizim haberimiz olmuyor. Keşke daha çok yayın olsa.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
248 syf.
·
Puan vermedi
·
21 günde okudu
Kitap dilimizi o kadar güzel anlatıyor ki; Örneğin " 3000 yıl kadar önce öküz başı anlamına gelen elif kelimesi türeyerek günümüzde sık kullanılan bir kız ismi olmuştur" diyor yazar.(Cümleyi aklımda kaldığı kadarıyla söyledim tam metin bu değil.)Sevan nişanyan türkçenin nasıl bir dil olduğunu çok sert bir biçimde anlatarak yorumluyor. Kesinlikle okunmasını tavsiye ediyorum fakat kitabı bir günde okuyup bitirirseniz hiçbir kazanç elde edemezsiniz . Bu kitabi bir ansiklopedi olarak düşünün arada bakıp birşeyler öğrenebileceğiniz türden. Bir örnek daha vermek istiyorum bizler poğaça dediğimizde türkçeyi katlediyoruz onu orjinali "boğaça"ymış.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
8/10 puan verdi
·
Beğendi
Etimoloji (Kökenbilim)
Etimoloji alanında okuduğum ilk okuyucuyla sohbet edercesine yazılmış kitap. Kelimelerin kökenlerini ve aynı kökenden gelen bambaşka kelimeleri görünce bir aydınlanma yaşıyorsunuz. Her gün bir chapter okuyorum ki hemen bitmesin diye.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
248 syf.
9/10 puan verdi
·
Beğendi
·
10 günde okudu
Bu kitabı ağır ağır, sindire sindire, araştıra araştıra, yaklaşık 10 günde okudum ve bu süre içinde oldukça keyifli vakit geçirdim. Benim gibi etimolojiye merakı olan herkesin de severek okuyacağını düşünüyorum. Kitapta birbiriyle alakasız gibi görünen iki kelimenin aynı kökten türeyişi anlatılıyor. Bu türeyiş, kelimelerin zaman içinde geçirdiği evrim çok şaşırtıcı olduğundan kitabın diğer adı da Sürprizler Kitabı. Yazar bu kitabı etimoloji çalışmalarına yeni başladığı yıllarda yazmış. Benim okuduğum, kitabın 2016 basımı. Bu basımda kitabın bazı bölümlerine düzeltme notları eklenmiş. Hatta bundan sonra biraz daha genişletilmiş başka bir basım daha var ama onu inceleme şansım olmadı. Normalde kitap tavsiyelerini pek dikkate almam. Çünkü bu, damak tadı gibi bir şeydir. Benim severek yediğim, başkasının midesini bulandırabilir. Ama bu kitabı, etimolojiye ilgi duyan herkes okumalı diye düşünüyorum. Şayet ben okumamış olsaydım çok şey kaçırmış olurdum. Hem eğlenmek hem öğrenmek isteyenler kaçırmasın derim. Benden söylemesi. NOT: Sevan Nişanyan'ı tanıyıp da benim gibi uyuz olanlara, fikirlerine taban tabana zıt olanlara müjde! Bu bir düşünce yazısı değil. Sinirleriniz bozulmadan huzur içinde okuyabilirsiniz. :) Herkese iyi okumalar dilerim.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Everest Yayınları · 2016154 okunma
Reklam
350 syf.
9/10 puan verdi
·
Beğendi
·
26 günde okudu
Öncelikle bu kitabın herhangi bir sözlük kitabına benzemediğini söylemek isterim. Sözlükler salt bilgi verme amacıyla yazılır. Bu kitap ise aslında ilk bakışta önemli sayılmayacak kelimelerin şaşırtan geçmişlerini ve zaman içerisinde sürekli değişen veya üzeri örtülen anlamlarını gün yüzüne çıkararak ülkede bir asırdır akılsızlıkla ve çılgınca bir saplantıyla savunulan , üzerinde hiçbir şekilde düşülme gayretinde bulunulmayan ideolojilere karşı mücadele etmeyi amaçlar. Bu gayreti yazar diğer kitaplarında da sitemli bir şekilde göstermektedir.
Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elifin Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Propaganda yayınları · 2013154 okunma
328 syf.
9/10 puan verdi
·
Beğendi
Elif’in Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Arap alfabesinin ilk harfi Elif’in temel anlamı “öküz” demektir. (İslamiyet’ten önceki) Bugün Latin alfabesinin ilk harfi alfanın da anlamı öküzdür. Zira a harfini yana doğru çevirdiğinizde karşınıza öküz figürü çıkar, Elif’i de yana çevirdiğinizde bir boynuzla karşılaşırsınız. Alfabeyi 3000 yıl önce Fenikeliler icat etmiştir. Öküz anlamındaki alep a olmuş, ev anlamına gelen bet b, kapı anlamına gelen dalıt d, cirit sopası anlamına gelen gmel g olmuş. Fenikelilerin bu icadını önce komşuları İbraniler ve Aramiler, ardından Yunanlar taklit etmiş. Harflerin biçimi değişse de isimleri aynı kalmış. Arami ve İbrani alfabesinin ilk dört harfi aleph , bet, gīmel, dalet. Yunan alfabesinin ilk dört harfi ise alpha, beta, gama, delta. Not: Fizikteki alfa, beta, gama ışınlarının da burayla alakası var. Hz. Muhammed’den 300 yıl önce oluşan Arap alfabesi Aramiceden esinlenmiş. Arapça harf adlarının elīf, ba, cīm, dal olması bu yüzden. Sözcükler bambaşka anlamlara bürünebiliyor. Fenikelilerin öküzünün 3000 yıl sonra Türkiye’de kızlara ad diye verilmesi başka nasıl açıklanabilir?
Elif'in Öküzü ya da Sürprizler Kitabı
Elif'in Öküzü ya da Sürprizler KitabıSevan Nişanyan · Liberus Yayınları · 2019154 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.