Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma
Hüseyin AtayOldest Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma Posts
You can find Oldest Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma books, oldest Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma quotes and quotes, oldest Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma authors, oldest Farabi Ve İbn Sina'ya Göre Yaratma reviews and reviews on 1000Kitap.ibn sina’nın idelerinin reddini şöyle özetliyebiliriz. maddî varlık ideye ya muhtaçtır veya değildir. eğer maddî şeyin ideye ihtiyacı maddî şeye bir şeyin arız olmasından dolayı ise bu, o arızlık vuku bulmasaydı, ideye ihtiyaç hasıl olmayacaktı demektir. bu durumda idenin varlığı gerekmiyecekti. aynı zamanda bir şeye arız olan bir şey kendinden önce başka bir şeyin varlığım gerektirir ki bu, idelerin maddî varlığa ihtiyacına götürür. eğer maddî şey ideye muhtaç değilse, ide onun sebebi olamaz. böylece ide eksik (pasif) bir şey olur. meselâ ide robot insanı, maddî insan da canlı, yaşayan, olgun insanı gösterir*. bu durumda ideyi icat etmeye hiçbir ihtiyaç kalmaz.
bu, îbn sina’nın mahiyet görüşünün idelerle aynı tutulamıyacağmı gösteriyor. ibn sina’ya göre mahiyet -ister zihnî ister dış varlık olsun- hiçbir türlü varlığı, var olmayı gerektirmez. o, varlığa muhtaçtır ve onu başkasından alır**.
Sayfa 20 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu
halbuki eflâtun'un idesi, müstakillen, kendi kendine durabilen ve dışarda (ayan) var olan bir varlıktır. yani ide vardır demekle bu anlaşılır*. ibn sina, idenin dışarda bulunmasını yani var olmasını reddeder. zira var olmak demek dışarda (ayan) var olmak, bulunmak demektir.
Sayfa 21 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu
halbuki farabi ve ibn sina, vahdet-i vücutcu değildirler*. onlar, varlık ve mahiyet münasebetinden giderek, iki türlü varlık anlayışını ortaya koymuşlardır. biri mahiyeti varlığından ayrılan ve ayrı olarak düşünülebilen varlık, diğeri, mahiyeti olmayan varlık.
Sayfa 21 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu
st. thomas, farabi ve ibn sina gibi yaratanın varlığı kendi olduğunu, varlık ve mahiyet ayrımının sadece yaratık varlıklarda bulunduğunu savunur. böylece yaratanın varlığı ile yaratılanın varlığı arasına mahiyet farkı koyacak tek varlıkçılıktan (vahdet-i vucud) ayrıldığını, mahiyet ve varlık ayırımının tek varlıkçılığın aleyhinde olduğunu henri renard ifade eder*.
Sayfa 25 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu
heidegger, varlığı tanımlarken onu yokluk’a bile şamil olan en geniş anlamlı kabul etmekte ibn sina ile birleşmektedir*. ibn sina da yüklem sahibi “yokluğa” zihnen de olsa bir türlü varlık vermedikçe - ister olumlu ister olumsuz olsun - ondan bahsedilemez der**. o, bu yokluktan mutlak yokluğu kastetmez.
Sayfa 26 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu
aristo ve ibn rüşd'ün yanıldıkları nokta, kelimeleri sözlük anlamında kullanıp felsefî anlamı unutmuş olmalarıdır. aristoya göre “mevcut insan” ve “bir insan” dediğimizde tek bir şeyi gösteririz.
burada “bir” ve “mevcut” aynı manâdadırlar. yani “bir” tek varlığı ve “mevcut” da tek varlığı gösterir. bu suretle bu iki sıfat aynı şeyi gösterdikleri için, şeyin üzerine artık değildirler. tek olan vardır; var olan tektir. bu ancak var’a delalet eder. Bir, vardır, var, birdir*; sözlük manâsında bu doğrudur. şöyleki: önümüze bir şeyi aldığımızda, bu “bir’dir” dedikten sonra bir “vardır” demiş olsak aynı şeyi göstermiş oluruz. her ne kadar bu böyle ise de ibn rüşd, “var” ve “bir” sözlerini kendi anlamları yönünden aynı manâyı ifade etmediklerini söylemek zorunda kalır**.
Sayfa 26 - ankara üniversitesi basımevi.Kitabı okudu