Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı

Mehmet Naci Bolay

En Beğenilen Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı Gönderileri

En Beğenilen Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı kitaplarını, en beğenilen Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı yazarlarını, en beğenilen Farabi ve İbni Sina'da Kavram Anlayışı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Demek ki İslâm mantıkçıları bilginin kazanılmasının iki merhalede cereyan ettiği görüşündedirler. Bu duruma göre, ilk merhalede eşyayı tasavvur ederiz. İkincide bu tasavvurları başka tasavvurlara bağlayarak olumlu ve olumsuz şeklinde onları tasdik ederiz.
İlk bilgiler hakkında hiçbir zaman yanlışa düşülmez, insan onlar hakkında yakîni, doğuştan kendi nefsinde getirmiş gibidir.
Reklam
Gramerin dil ve lafızlarla iliskisi, mantığın akıl ve ma'kulatla ilişkisi gibidir. Gramer, dili ibarede düşmesi mümkün bütün hatalardan korur. Mantık ise, aklı ma'kulat konusunda düşeceği hatalardan korur. Gramer dili, mantık aklı meydana getiriyor. Böylece, düşüncenin doğru ve sıhhatli olmasını sağlıyor. Şu farkla ki gramer sadece bir dile has olduğu halde, mantık kuralları bütün dillerde müşterektir. Gramer, lafızları lafız olarak inceler. Her dil için belirli kurallar koyar. Mantığın lafızlarla ilişkisi, lafızların mânâ kalıplarını teşkil etmesinden dolayıdır. Öyleyse gramer özel, mantık geneldir.
Farabi, mantığı iki kısma ayırır. Birincisi kavram (mefhum) ve tariflere şamil olan tasavvur kısmı, ikincisi de, hükümler, kıyaslar ve isbatları içine alan tasdik kısmı. İbn-i Sina ise, zihni mantığın konusu olarak alır. O'na göre man- tığın konusu maddeden tecrid edilmiştir. Mantık birçok bakımlardan matematiğe benzer. Zira onun konusu da maddeden tecrid yoluyla edinilmiştir. Fakat matematiğin konusu daima tasvir edile- bilen, şekillendirilebilen şeylerdir. Halbuki mantığın konusu tamamen zihni varlıklardır. Zatiye, vahdet, kesret, külliyyet, hususiyye, vücub, imkân vs. gibi. Netice olarak İbn-i Sina'nın görüşüne göre mantık muayyen tefekkür formlarının ilmidir.
O'na göre cisim gibi hayvandan daha umumi olan yani bir cinsin uzak cinsi olan şey, hayvanın müşterek mahiyeti olamaz. Aksine müşterek mahiyetin bir cüzü olur. Duygulu ve irade ile hareket eden hayvanı beraberce meydana getiren iki fasıl olarak farzettiğimiz takdirde bunlar tek başlarına mahiyeti göstermezler.
İnfialin bazı nevileri olduğunu söyleyen Farabî'ye göre bunlar hareketin nevilerinden ibarettir ki şunlardır: Tekevvün, fesad, nema, izmihlal, istihale, nakle.
Reklam
33 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.