Eser de Gâvs hazretlerinin sohbetlerinden, nasihatlerinden oluşuyor. Derece derece insanın içinden alacağı, kendine giydirecegi hasletler, dersler mevcut..
Avama ayrı, havâsa ayrı bir sesleniş..
Herkesin her bir ruhun alacağı ortak şekil özetle şöyle anlatılıyor:
*Nefsinin kölesi olma; Allah'a asi olarak da nefsine zulmetme.
*Rabbinin yasak, yapma dediği yerde-durumda kör ol, sağır ol, dilsiz, elsiz, ayaksız ol.
*Sen Allah'ın emrinde olduğun sürece, mevcudat senin hizmetinde olur; kerih, çirkin şeyler senden uzağa düşer, uzaklaşır.
İnsanlardan bir şey talep etmeme hususu üzerinde çok durulmuş. Soyutlanmak, bı nevi uzlet hâli. Bu insanın zayıflığının altını çizmek için muhtemelen. İnsan bir iyilik lütuf gördümu arkasındaki asıl sahibi görmekten acze düşüp sebeplere sarıldığı için bir nevi şirk haline düştüğünden. İnsana ihtiyacımız var, soyutlanamayacak kadar kaynaştığımız bir zaman.. sadece her şeyin ardında hakiki sahibi, Allah'ı görelim de gaflete düşmeyelim inşallah. Geylâni hazretlerinin bize söylemek istediği bu zannımca.
"İnsanı insanın kurdu değil, ümidi olarak görenlerdenim. İnsan insanı ümit diye beller; ama insan ümidini insana bağlamaz. Allah'tan ümit ederiz." (İsmet Özel)
Fütûhu'l-Gayb, bir tasavvuf klasiği olmasının yanı sıra geleneksel eğitimin metodunu da içeren bir sohbet usulü klasiği özelliğini de taşıyor. Mutlaka okunmasi gereken bir hazinedir. "Allah Teâlâ Hazretleri sizleri ve bizleri sevdiği, rızasına muvafık amellere muvaffak kılsın."
