Ehl-i temkînem beni benzetme ey gül bülbüle,
Derde yok sabrı onun her lahzâ bin feryâdı var..
Ey gül, ben sabırlı ve temkinliyimdir, beni bülbülle karıştırma, onun dert çekmeye tahammülü mü var, baksana her an feryad edip durur.
İslam tasavvufunun oluşmasında Hindlilerin, Brahma'sında, Budha'nın Nirvana'sında yok olma düşüncesiyle, Eflâtun'un İde'ler âlemi ve Yeni Eflatunculardan Plotinos'un Tanrı'ya aşkla ulaşılacağı fikrinin büyük etkileri olmuştur.
Nergisin oluşu Yunan mitolojisinde bir hikâyeye bağlanır. Nergis, Narcisse çok güzel, yakışıklı bir gençtir. Bütün peri kızları gibi Ecko(= yankı ) da ona âşıktır. Üzüntüsünden o kadar zayıflamış ki vücudunda her şey yok olmuş ve yalnızca ses olarak kalmıştır. Tanrı'lar, güzelliğiyle gururlanan ve kimseye yüz vermeyen Narcisse'i cezalandırmak için kendi güzelliğine âşık ederler. Durgun suda yüzünü gören Narcisse, sevdiğine kavuşmak için suya atılarak boğulur. Ondan su kenarında açılmış göz biçiminde nergis çiçekleri biter.