Gazap Üzümleri John Steinbeck

Harika, harika, harikaydı...
Vooov! Neredeyim ben yahu :) Muhteşem bir serüvendi.
Bu Fareler ve İnsanlar ve İnci kitaplarından sonra üçüncü Steinbeck kitabımdı. Ben bir yazarın kitaplarını, okuduğum diğer kitaplarıyla değerlendirmeyi hiç sevmem çünkü hepsi farklı zamanlarda, farklı psikolojik durumlarda ve farklı ruh olgunluklarında yazılmıştır. Bu düşüncelerime rağmen, Sevgili John'un okuduğum kitaplarının hepsi birer birer bir şaheserdi benim için ve sanki hepsi birdi. Bir derdi anlatıyordu, insanın sömürülmüşlüğünü... Gelelim tespitlerime...

1)Kitapta mesele traktörlerin insan hayatına girmesi ve ucuz işçilikle başlıyor. İnsanların üzerinde kiracı oldukları toprakları ellerinden alınarak (aç,susuz,beş parasız kalmalarına rağmen) yerine makinelerin getirilmesi ve kapitalizm'in ilk sillesini yemeleriyle olayımız kafamızda açığa kavuşuyordu...

2)Bir pasajda, "insanların artık başkalarını düşünmeyip, sadece kendi ailesinin geçimini sağlamayı düşünmesi gerektiği" geçmişti. İnsanların bencilleşmesi yine bu tarihlere rastlar bknz: Gazap Üzümleri/sayfa: 68.
Adamların karısının, çocuklarının aç olması, çalışacak iş, yiyecek ekmek bulamamaları, insanların açlık sınırında takla atmaları kapitalizm'in çarkına dahil etmişti onları. Zira insanlara başka ne şekilde ne yapabilirsiniz ki? Öldürseniz belki yine korkmazlardı ama, aç kalmak, karısının ve çocuklarının sürünmesini izlemek, herkesin yüreğinin dayanacağı bir durum değildi, Ve karşı taraftakiler bunu çok iyi biliyorlardı...

3)Çok ilgimi çeken şeylerden biri de, insanların birbirine karşı soğukluğu oldu. Biz Türk milleti olarak gerçekten çok sıcak kanlı bir milletizdir. Belki de bu Müslümanlığımızdan kaynaklanan bir değerdir.
Nasıl olur da bir anne oğlunu dört sene görmez de, gördüğünde sımsıkı sarılmaz ona? Gelin siz düşünün. Buzdolabı mısınız arkadaşım ? :)

4)Çok acayiptir ki kitaptaki Hristiyanlar dua etmekten acizlerdi, belki de ekseriyeti böyledir. Bir bölümde Nine, dua etmek için papaz beklemişti, sanki kendi ağzı yokmuş gibi. :)
Bizim bu zamandaki "hocaları dua etmek için" çağırmamız, kendimizi Allah'a münacaatta yetkin görmememiz, bize Hristiyanlardan bulaşan mikroplardan biri olsa gerek...

5)Banka denen faiz lobilerinden hep nefret ettim. Çünkü ben bir mü'mindim. Gazap Üzümleri'ni okuduktan sonra artık iğreniyorum. İnsanların emeklerini sömüren, üç kuruş için onları kendilerine köle eden, insanları aç bırakan, kendinden başka hiçbir sistemi hiç bir canlıyı düşünmeyen bu mel'anete ne denir, gerçekten bilmiyorum...
Tek çare Adil Bir Düzen'in kurulmasıdır diyorum...


Allah'ım dehşetti... Sanki o upuzuuuun yolları ben gidiyordum... Kamyonet bozuldukça benim içime sıkıntılar bastı... Sanki o güneş beni yakıyordu... Çok acıklıydı... İç kemiren hisler bombardımanına tutuldum 9 gün boyunca.
Ama değdi mi? Tabii ki...
Şiddetle tavsiye ediyorum, üzümlerin (kapitalizm'in) gazabına siz de, bir kez daha şahit olun...

1930'larda ABD'de yaşanan sanayileşmenin sonucu işledikleri toprakları elinden alındığı için evsiz ve aç kalan insanların, iş ve daha iyi yaşayabilecekleri bir hayat için yaptıkları büyük göçü anlatıyor. Bu göç hayatı Oklahama'da yaşayan Joad ailesi üzerinden anlatılırken; yoksulluk, tükenmeyen umut, çaresizlik, ayakta kalma çabası, açlık ve sefalet bütün insanlığın üzerinden anlatılmış. Herkesin okuyup ders çıkaracağını düşündüğüm, bu kitabı şiddetle tavsiye ediyorum, tarih tekerrürden ibaret olduğunu unutmayalım...

Okuduğum en akıcı kitaplardan biri....1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, aslında Amerika'da başlamıştır. Küçük toprak sahiplerinin bankalar ve tüccarlar tarafından aldatıldığı, insanların kuraklık, yoksulluk, zorbalık veya sadece açlık yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldığı ve 1930'larda 3 milyon insanın Kaliforniya'ya yeni bir yaşama başlamak için yerleştiği zor yıllarda, bireysel ailenin parçalanışı anlatılırken aynı zamanda bütün göçmenlerin de tek bir aile haline gelişi vurgulanmaktadır

Vay anasını dedim sonunda vallahi. Nasıl bir romandı ya. Çok şaşırtıcı bir son. Fareler ve İnsanlar dan sonra okuduğum 2. Steinbeck romanı. Bu kadar mı akıcı bu kadar mı gözünün önünde canlanır bir roman. Okuyunca içiniz acıyacak. Bu kadar eziyet çekilir ve çektirilir mi diyeceksiniz. İçerisinde ne yok ki... Kapitalizm, sefalet, ırkçılık, sınıf ayrımı, ekonomik bunalım, dostluk, çalışma ve yaşama azmi, iyi niyet, dürüstlük, doğru bilinenden şaşmama.... Ne ararsanız bulacaksınız. Bankaların; çiftlikleri ve çiftçileri satın alması sonucu yola çıkan bir aile ve dostları... Tüm romanı yaşayacaksınız. Kesinlikle tavsiye ediyorum. Mutlaka okuyun arkadaşlar. Zaten Filmini de izlenileceklere ekliyorum. Film de Pulitzer ödüllü yani. Son cümlem inşallah ülkemiz hiçbir zaman böyle durumlara düşmez bizlerde böyle bir durumları yaşamayız. Dramın dibi...

http://www.imdb.com/title/tt0032551/

John Steinbeck çok sevdiğim bir yazar.. Bütün okuduğum kitaplarını severek okudum...Fakirlik,ırgatlık işlemiş olduğu konuların başında geliyor... Karın tokluğuna çalışan insanların dramı işleniyor...Yazar bir zamanlar kendi de yaşayıp,çalıştığı yerleri anlatıyor...

Tarih öğretmenimin daha önce önerdiği okumaya ancak fırsat bulduğum bir kitap .Yoksulluğun, sefaletin içinde ki koca yüreklerin birbirlerine gösterdiği şefkat iyilikler tek kelimeyle muazzam. İlk bölümden beri her sayfada mesaj bırakıyor eser öyle bütünleşiyorsunuz ki kitapla sizde acıkıyorsunuz sizde sefaleti iliklerinize kadar hissediyorsunuz . Tek beklentimin altında olan kısım final bölümü oldu kitap boyunca sadece mızmızlanmarını dinlediğim Rose of Sharon'un yaptığı iş beni çok mutlu etti ama çok daha farklı bir final bekliyordum . Herkese tavsiye ettiğim bir kitap olacak .

Hep derim klasikler bambaşkadır .Bu kitabı okumaya doyamadım ,ve bundan sonraki kitaba odaklanmak kolay olmayacak benim için . Kitabın , o kadar akıcı bir dili varki 557 sayfalık kitabı aslında 3 günde çok rahat okuyabilirdim .İtiraf etmeliyim ki ilk başlarda uzun betimlemeler yordu zaman zaman da sıkıldım,Fakat sonra uzun gelen betimlemeler içinde kayboldum , okudukca kendimi o betimlemeler sayesinde kitaba hapsolmuş vaziyette buldum .Enfes bir romandı.
Steinbeck’in 1939 yılında yayımlanmış ve Pulitzer Ödülü almış kitabı, Amerika’da başlayıp, tüm dünyaya yayılan ekonomik bunalım zamanında, insanların yaşadığı zorlukları ve onların dramlarını konu alıyor.İş bulup hayatlarını devam ettirmek adına çıktıkları , Kaliforniya'ya yolculuk boyunca art arda gelen üzücü olaylar ve kahramanların içinde bulunduğu zorlukları anlatıyor.Gazap Üzümleri .

Joad'lar doğup büyüdükleri yurtlarını , Tarımın sanayileşmesi işçiye ihtiyacın azalması sonucu para sıkıntısı çeker , ehaletteki ekonomik sıkıntılar yüzünden Göçler başlar .Joad'lar da Kaliforniya'ya göç etme kararı alırlar. Göç sırasında kayıplar ve başlarından onlarca durum ve olay geçtikten sonra, aile Kaliforniya’ya ulaşır. Ancak orada da, ihtiyaçtan daha fazla işçi olduğu için, umduklarını bulamayıp karın tokluğuna çalışırlar. Ailenin yaşadığı sıkıntılı durumlar, olaylar, kayıplar ve kopuşlar devam eder , Joad’lar her şeye rağmen yaşama umudunu asla kaybetmezler . Ailenin ayakta kalmasını tüm zorluklara göğüs germe çabalarının en büyük kahramanı annedir .Anne öyle güçlü bir kararterki taktir edilesi örnek alınılası bir kadın. bu yolculukda tüm aileyi hem bedenen hem psikolojikmen çökmelerine asla müsade etmez. Baba bu durumdan rahatsız olur , zaman zaman, hatta annenin şu sözünü unutmıyacağım .

Kadınlar, erkeklerden daha çabuk değişebiliyor," dedi Anne onu yatıştırmak istercesine. "Kadının yaşamı kollarında, erkeğinki ise kafasındadır."

Ve kitabın sonu beni çook şaşırttı böyle bir son sanki biraz yarım kalmış hissi yarattı bende ...

Son olarak şu alıntıyı sizlerle paylaşmak isterim .

"Bir zamanlar Kaliforniya, Meksika'ya, toprakları da Meksikalılara aitti. Sonradan yalın yapıldak bir sürü aç gözlü Amerikalı kalktı, buraya akın etti. Öylesine toprağa susamışlardı ki, hemen çaldılar toprakları.
Toprağı kiraladılar, sonra üstüne yattılar, anlaşmayı bozdular, bu topraklar için kavgalar, dövüşler etti o gözüpek, aç insanlar."

Benim gibi Gazap Üzümlerini okumakta geç kalmış olanlar varsa fazla bekletmesin derim .

Eser, çiftçilikle uğraşan insanların geçimini sağlamak amacıyla bankalara borçlandırılması ve en sonunda bankaların bu insanların topraklarına el koymasıyla başlıyor. Topraksız olan köylülerin daha zengin bölgelere göç etmesi ve göç ettiklerinde iş, barınma, ırkçılık gibi sorunlarla mücadelesi anlatılıyor.
Kitapta kapitalizm çok iyi analiz edilip, eleştirilmiş. Emeğin sömürülmesi, insanın değersizleşmesi, faşizm kısacası kapitalizm tüm çıplaklığıyla gözler önüne serilmiş. Kitap geçmişi çok iyi anlattığı için bizim için de bir ders niteliği taşıyor, şu ana ve geleceğe ışık tutuyor.
Son olarak kitabın betimlemeleri harika. Sizi hep kitapta tutan, sürükleyici bir kitap.500 küsür sayfa olmasına rağmen canım sıkılmadı. Bu kitabı herkesin okumasını öneririm.

Gazap Üzümleri kitabının samimiyeti, gerçekçiliği yüreğinizi burkuyor. Küçücük bir kamyonetin arkasına doluşup, yurtlarını terk eden, yemyeşil bahçelerde portakal toplayıp beyaza boyanmış bir evde mutlu mesut yaşamayı hayal eden Joad ailesi... Ve aynı ümidin peşine takılıp yollarda kırılan, açlıktan, hastalıktan ölen insanlar. Kan emici yarasa gibi çiftlik sahipleri ve şarabı için "üzüm gibi" ezilen insanlar... Kapitalizmin yükselmesiyle düşüşe geçen insanlık, ölülerini mezar taşı olmadan yol kenarlarına gömen insanlar... Bu eser dramatik bir kurgu değil, tüm işçi emekçi sınıfının sermaye sahiplerinden neler çektiğinin romanıdır. Bu kitabı okuyup onlara atılan tokadı yüzünde hissetmeyen varsa işte orada bir sorun vardır. Çünkü başkasını ezmek, ezebilmek işte tam yüreğimizi çöle çevirdiğimiz yerde başlar.

Gazap Üzümleri kitabı o kadar çok konuya değinmiş ki yoksuluk sefalet göç bunlardan bir kısmı asıl insanlığımızı nasıl kaybettiğimizi bizi bizden alan dünyayı doğal yaşamı bırakıp kimyasal yaşam da zehirlenmeyi daha bunun gibi bir çok örnek veremediğim öyle çok şey anlatıyor ki anlaya bilene bence okumanız gereken iyi bir eser Keyifle okumanız dileği ile Türkiye ...