Bilindiği gibi Hüseyin Rahmi, hemen tüm yapıtlarında İstanbul'a bağlı bir yazar olarak kalmış görünür. Ama o da, Utrillo'nun Paris için yaptığı renklendirmeyi, doğup büyüdüğü bu kent için yapmıştır denebilir. Üstelik yaşayan, canlı insanlarıyla, ilginç tipleriyle... Eski İstanbul'un ihtiyar kadınları, mahalle delikanlıları, esnafı, küçük memuru, genci, yaşlısı, bütün bir Osmanlı çağı onun romanlarına, hikayelerine doluşmuşlar. Ancak o, yalnız alt tabakaların yaşamını değil, yine bu İstanbul dekoru içinde Osmanlı aristokrasisini, büyük bürokratlarını, sultanın çevresinde toplanmış paşaları... da yazmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş öncesi ve çöküşü çağında, parçalanan aile yaşamını, paşa konaklarındaki yaşayış düzenini, bürokrat ve aristokrat sınıfın gittikçe eriyip yok oluşunu, ustalıkla işlemiştir. Tüm bu çalışmalarda onun alaycı ruhu ve uslubu her zaman kendini belli eder. Bu bakımdan Hüseyin Rahmi'ye sırf kenar mahallelerin insanlarını işleyen bir sanatçı olarak bakmak yanlış olur. O, yaşadığı ve yazdığı süre içinde, toplumun her katındaki yaşamı yapıtlarına aktarmıştır. Basın ve Basın Özgürlüğü altında derlediğimiz eserini siz araştırmacı ve okurlarımıza sunuyoruz.
Abdullah - Gülçin Tanrınınkulu
