Gülünün Solduğu AkşamErdal Öz

O iyi insanlar ,O güzel atlara binip gittiler,O kadar derinden o kadar etkileyici anlatmış ki Erdal Öz, bir zamanların 68 kuşağının acı veren yaşamları.

70'li yılların başlarında idamla cezalandırılan üç gencin ve diğer arkadaşlarının hayatlarından kesitlerin yer aldığı bir kitap. Yaptıklarının bazılarını doğru bazılarını yanlış bulsam da üzülüyor insan 20'lik gençlerin hayatının baharında yaşamdan koparılmalarına

Hayatım boyunca siyasetten , sağdan soldan uzak yaşadım. Duyduğum o kulaktan dolma laflara inanmamış zaten hiç biride inandırıcı gelmemişti . böylelikle bu kitabı elime almıştım.
herkes ne zaman ölür, elbet gülünün solduğu akşam. İşte kitap böyle başlıyordu...
Hazmedemiyorsun. Şaşırıyorsun, korkuyorsun, öfkeleniyorsun. Yer yer küfür bile ediyorsun.
Kitap okurken okuduklarımın gözümün önünde canlanmasını her zaman sevmişimdir taa ki bu kitabı okuyana kadar. O yapılan işkencelerin canlanmasını istemiyordum gözümde, ama canlanıyordu. Ve o yaşananlar gözünün önünde canlanırken, içinin acımasına engel olamıyorsun...
Ve böyle de bitiyordu kitap.
Burada ölen yalnızca bedenimdi, ki zaten ölümlüydü,ölecekti. Ama düşüncemi öldüremeyeceksiniz, ölmeyecek yaşayacak.
Ölüme bile dimdik gidişleri , hiç boyun eğmeyişleri benim için hep gurur kaynağı olacaktır...

95 yılıydı sanırım. O güne kadar ailemden hep dinlemiş, bölük pörçük okumuştum denizlerin hikayesini hüzünle. 3-4 saatlik bir uçak yolculuğu için babam vermişti kitabı oku bunu diye. Yolda uyumazsam göz atarım diye düşünmüştüm. Yerime oturup ilk Sayfayı açtığımda anladım yanıldığımı. Su gibi akıyordu ve duramıyordum. Hikaye-gerçek zaten acıyken Erdal Öz'ün yalın, akıcı dili bir anda 3 Fidan'ın yanına alıyor sizi. Duru bir anlatım var kitapta ama şiirsellik ilk sayfadan son sayfaya kadar sürüyor ve acıtıyor içinizi.
Uçak indiğinde ben kitabı bitirmiş ağlıyordum. Hem hikayeyi baştan sona öğrendiğim ve daha da yandığım ölümlerine hem de Erdal Öz ile tanıştığım ilk kitaptır ve çok özeldir.

Dönemi öğrenmek veya anlamaya başlamak için mutlaka okunması gereken bir kitap. Ve Erdal Öz'le tanışmak için...

İçimizde bir yer kapkaranlık ve biz nasıl aşılacağını bilmiyoruz. Sevgili Erdal Öz halihazırda ruhumuzda yer alan duyguları öyle güzel yansıtmış ki...

Kimileri Deniz Gezmiş ve arkadaşlarını terörist ve anarşist ilan eder, kimileri ise kendisini ülkenin tam bağımsızlığına adayan, Amerikan emperyalizmini reddeden halk savaşçısı olarak görür. Sizlerin nasıl gördüğünü bilmiyorum ama umarım o dönemi, o dönemde yaşananları, siyasi durumları araştırıp ona göre değerlendiriyorsunuzdur. Daha önce Deniz Gezmiş ve arkadaşları ile ilgili kitaplar okumuştum. Erdal Öz' ün bu kitabını ise şu ana kadar okumadığıma pişmanım. Kendisi o dönemde tutuklanmış ve Deniz ile birebir görüşmüş, Deniz kendisine o dönemde yaşanan olayları bir "roman" şeklinde yazmasını istemiştir. Erdal Öz' de bunu layıkıyla yerine getirmiş. Her okuduğumda Deniz' in babasına yazdığı mektup ve üçünün son konuşmaları (ki idam edilecek bir şahsın son sözleri tamamlanmadan cezaevi savcısı tarafından engellenmiş) beni hep duygulandırmıştır.
"Son anda yaptıklarımdan en ufak bir pişmanlık duymadığımı belirtir, seni, annemi, ağabeyimi ve kardeşimi devrimciliğimin olanca ateşiyle kucaklarım."

Bu kitap hakkında söylenecek o kadar çok şey var ki kafamda. Bitti fakat burukluğu bitmeyecek gibi. Yazarın akıcı ve özgün anlatımıyla birlikte daha bir anlam kazanmış başlarından geçen olaylar. Son satırlarda inanmak veya inanmamaktan bahsetmiş, böyle bir anlatıma nasıl inanılmaz ki. Başlı başına gerçekten oluşmuş bu kitap. Yaşanan olaylarsa başkaldıranların uğradığı insanlık faciası, iyi ki bu eser Deniz Gezmiş'in Erdal Öz'e yaşananların kalıcı olması gerektiği fikrini vererek ortaya çıkarılmıştır. Emeklerine dirençlerine helal olsun. Hiçbir zaman boyun eğmemek dileği ile.

THKO (Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu) adlı devrimci örgütün önderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan'ın idama giden yolda başından geçenleri Erdal Öz anlatıyor.11-18 Eylül 1971 yılında Mamak Askeri Cezaevi' nde kalan Erdal Öz'ün tanıklığıdır bu eser.
Yakın tarihe ait bu gerçekleri İçim burkularak, üzülerek okudum.

İnsanlar savundukları ve inandıkları şeylerin/kişilerin hiçbir olumsuz yanını kabul etmez hep yüceltmeye çalışırlar.Bu kitap da ona bir örnek sayılabilir.İçinde anlatılanlar okurken beni fazlasıyla rahatsız etti.Sebebi kesinlikle devrim düşüncesi taşıyan insanlar değil ortada işlenmiş olan suçların sanki işlenmesi mecburiymiş gibi anlatılmasıydı.Jandarmaya,askere ateş açılmış ve halk kitapta bahsedilen şahısları kahraman olarak görmüş.Evinden birini zorla çıkarmışlar çıkardıkları adam onlara minnettar olmuş muş muş... Fazlasıyla acıtasyon ve konuyu ılımlı hale getirme durumu mevcut.Umarım bilinçli bir şekilde okunacak bir kitap olarak kalır.

Abim Deniz'de bulunan alıntılarıyla keşfettiğim kitap... En yakın zamanda Yaralısın'ı da okumak istiyorum. Kitaba gelince... 3 gencin darağacına götürülüşü anlatılıyor diyebiliriz. Ne yazık ki bu okuduğum kitap hayal ürünü değil, gerçekten yaşanmış çok acı anılar barındırıyor. Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Arslan'ın dışında İrfan Uçar'ın gördüğü işkence bölümü beni kötü etkiledi. Zehir olayına gelince... Bence bunda utanç verici, küçük düşürücü bir şey yok. Ölüm kesinleşmişken intihar devrimci bir harekettir. Ölümden korkmadıklarını aksine inandıkları dava için kendi elleriyle ölüme gidebileceklerini kamuoyuna duyurmaktı belki de amaçları. Zayıflık olarak görülmesi yanlış olur. Nazım "Sen yanmazsan/Ben yanmazsam/Biz yanmazsak/Nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa" demiş. Keşke yanmasaydı bu gençler. Ama onların da emin oldukları bir şey vardı bu kavga onların ölümünden sonra bitmeyecek. Ve Deniz'in dediği gibi düşünceleri hep yaşayacak.

Deniz Gezmis ismini ilk duydugumda ilk okula yeni baslamistim sanirim yil 92. Kendi kendime dedim vay be ne guclu adammis koca denizi yuzerek gezmis. Babama sordum sonra 1.92 boyundaki bu adamin kim oldugunu babam bazen yuzunde aci bazen bir mutlulukla anlatirdi okuduklarindan ve duyduklarindan orta okula gecince Deniz Gezmis meraki bu kitabi okumama neden oldu. Deniz'i ve tam bagimsiz Turkiye diye haykiran gencligini ve hayatini yoksul halklara adayan insanlari ilk erdal oz le tanidim. Tek bir kursun sıkmamislardi polise askere romantik devrimciydi onlar, eli kanli katil diyorlardi onlar icin ama onlar kan emici silah tuccari amerikan emperyalzmi ve onun is birlikcilerine karsi mucadele ediyorlardi ve bir 6 mayis sabahi sairin dedigi gibi ankaraninda denizi vardi ama astilar. erdal ozun bu kitabini okurken yer yer iciniz burkulacak gozleriniz dolacak bu insanlarin tertemiz hayallerini nasil kana bulayip hayatlarini sondurduklerine tanik olacaksiniz. Ozellikle mendilimde kan sesleri bolumunu iyi okuyun.

Siyasi görüşü ne olursa olsun herkesin okurken gözleri dolar ve insanı yorumsuz bırakır... Bu kitabı okurken orada yaşananların ayrıntılarını öğrenmek benim için çok zordu. Deniz, Yusuf, Hüseyin, Mahir, Kadir, Sinan ve canını bu uğurda feda etmiş tüm devrimcilere selam olsun. Erdal Öz, duru bir dille sürükleyici bir anı kitabı yazmış. O dönemdeki devrimcilerin ne kadar kültürlü olduklarını öğreniyorsunuz ama sadece kitap okuma anlamında değil; müzik, resim, edebiyat gibi sanatsal her alanda bizden kat kat fazla bilgileri var...
Orada Erdal Öz'ün yerinde olup Deniz'le 5 dakika bile olsa sohbet etmeyi o kadar isterdim ki...