Vedat Türkali'yi çok severim. Bu, okuduğum dördüncü kitabı. Özellikle genç kız karakterlerini çok iyi yaratıyor. Günsel'in, Nergis'in, Necla'nın zihinlerinde dolaşmak gerçekten muhteşem bir duygu. Vedat Türkali bu bölümlerde, erkek okuyucuların amigdalasına çok iyi oynuyor.
Bu kitapta gözüme teknik bir hata çarptı. Şöyle ki tekniği gereği okuyucu romanda geçen olayları, sırayla değişik karakterlerin bilincinden, iç monologlarından takip ediyor. Yani biz Turgut'un zihnine girdiğimiz bir bölümde karşısındaki karakterin hareketlerini görebilir, tavırlarını belirleyebilir, konuşmalarını duyabiliriz ama asla gerçekte ne düşündüğünü bilemeyiz. Çünkü omnipotent bir anlatıcı yok bu teknikte. Fakat kitabın 466. sayfasında, Turgut'la Rahmi Usta'nın Sahir Bey'in sorgulamada çözülüp çözülmediğine dair yaptıkları bir konuşmada şöyle bir kısım geçiyor:
- Sahir Hoca'nın bir şeyler söylemiş olacağını sanmıyorum, dedi. (Rahmi Usta diyor)
İçinden sevinerek bunu söylerken, gene ta içinden, "Sovyetler verdi" dedikleri, TKP'nin halka bildirgesinin, Sahirler'e saklattığı çantada olduğu geçiverdi. Düşünmesi bile yakışıksızdı. Sahir'le Nedret'in üstüne düşmüyordu bu gölge.
Halbuki biz bu bölümde Turgut'un zihnindeydik. Turgut onun konuşmasını duyabilir ama zihnini okuyamaz. Yani birden Rahmi Usta'nın zihnine atlamamız romanın tekniğine uygun değil. Bunun haricinde kronolojik bazı hatalar da var sanki. Ama çok önemli değil tabi. Vedat Türkali hem çok iyi bir romancı hem de gerçek bir komünist. Onun romanlarını okurken ben de harbi bir komünist gibi hissediyorum kendimi; tabi roman bitip de gerçek dünyaya döndüğümde yeniden liberal oluyorum.
