Hayat Dediğin Nedir ki? (Aforizmalar)

"Tüm yazılmışlar arasında sevdiğim tek şey birilerinin kendi kanıyla yazdığıdır. Kanla yaz: Fark edeceksin ki kan ruhtur.'

-NİETZSCHE

Reis'e ait okuduğum 4. kitap oldu. Daha önce benim için şu ana kadar okuduğum en yalın kitabı olan ve içerisinde 638 aforizma bulunan İnsanca, Pek İnsanca 1. Kitap kitabından ziyade kullandığınız Facebook, Twitter, Instagram vb her mecrada gördüğünüz Nietzsche sözlerinin bir arada toplandığı bir kitap oldu.

Kitap içerisinde 295 aforizma bulunmaktadır. Elbette Nietzsche'nin her aforizması birkaç dakika düşünmenize neden olacak ve biraz da korkutacaktır. Okumuş olduğum 4 kitabında da kadınlar hakkında tespitleri veya bazılarının söylemi ile ağır cümleleri, nükteleri yer almakta. İnsanca Pek İnsanca kitabında uzunca değinmiştim aslında ama #35363289

Günah KEÇİSİ Salomé

Sanılanın aksine kadınlar hakkında söylemleri ki bu nedenle, sırf bu yüzden kitaplarına ön yargılı yaklaşan ve okumayı reddeden kadınların hedefi haline gelen Nietzsche'nin sahiden tüm öfkesi tek bir kadın yüzünden miydi? Koca bir hayır.

Nietzsche babasını genç yaşta kaybetmiştir ve bu nedenle içe dönük duygusallık yaşamış, dışarıya dönük soyutlanmıştır. Arkadaşları oyun oynarken, eve misafir gelirken kendisi hep bir köşeye çekilmeyi tercih etmiştir. Genç yaşından beri dini kitapları okur, içten bir şekilde benimserdi. Nitekim bu içtenlik çevredekileri kendisini dinlemeye yöneltti...

Neyse. Babasının ölümü sonrası ailede anne, teyze, kız kardeşi gibi kadınlar daha çok söz sahibi olmaya başlamış. Ağır duygusallık altında kalmaya zorlanan Nietzsche onlardan nefret ettiğini her ne kadar söylese de, içe dönük müthiş bir keder barındırır.

Kadınlar kendisini severdi, ilginç bulur, hoşlantı duyarlardı. Öyle ki kendisine teklifler... teklifler... teklifler de geldi. Peki Nietzsche ne yaptı? Hepsini geri çevirdi.
Nedeni neydi? Utangaçlıkk mıydı? Ailede egemen olan kadınlar yüzünden nefret miydi? Yoksa körelmiş duyguları mı? Hayır. Nedeni korkuydu. Çünkü Nietzsche, çünkü Nietzsche zayıftı. Bu yüzden geri çekilmeyi tercih etti. İşte, bunların bir arada olduğu Nietzsche ki kendisinin deyişiyle "Aşkta her zaman bir delilik vardır" sözü Salomé ile birleşti. Ancak 35 yaşına kadar bekaretini koruyan ve cinselliğin, evliliğin dostluğu ve arkadaşlığı yok edeceğini benimseyen Salomé bu isteği geri çevirdi. (Gerisini zaten biliyorsunuz)

Şimdi, İnsanca Pek İnsanca kitabında olduğu gibi Fransa'dan gelen gazeteci Riva, önceden hazırlamış olduğu soruları Nietzsche ve öğrencisi olan ED ile cevaplamak için sınıfa geçecekler. Keyifli bir sohbet olacağını düşünüyorum. :)

Not: Alttaki karşılıklı diyaloglar önceden işaretlemiş olduğum Nietzsche sözlerinin sorular eşliğinde kesintisiz aktarılması ve ED'in ise kendine özgü, doğaçlama ile vereceği cevaplardan oluşmuştur.

Rita: Sayın Nietzsche, sayın ED. Öncelikle geçen 7 ayın sonunda bana tekrar bu fırsatı verdiğiniz için size müteşekkirim, merci. :) Şimdi ilk sorum şu: Yeniden bir doğum nasıl gerçekleşir? Bu mümkün müdür?

Nietzsche:"Bazı insanlar öldükten sonra gerçekten doğarlar."

ED:"Mümkündür. Tüm ümidini, hayallerini yitirdiğin, öldüğüne gerçekten inandığın an yeni bir doğum gerçekleşecektir."

Rita: Bu soruyu kişisel olarak soracağım Bay Nietzsche. Sizce en bilge insanı nasıl tanırız?

Nietzsche:"En bilge insan, içinde çelişkileri bol olandır."

ED:"Bu şöyle tasvir edilebilir: Kalabalık bir hafıza, yorgun bir beyin. Bir kargaşa ve dışavurumcu bir izlenim."

Rita: Bu soru sadece size Bay Nietzsche. Tanrı inancınızın karamsar olduğu hatta bir dayanağı olmadığı belirtiliyor. Gerekçesini nasıl açıklarsınız?

Nietzsche:"Daima övülmeyi isteyen bir Tanrı'ya inanamam."

ED iç ses:(oy ben senin bıyıklarına...) :)

Rita: Aile ilişkilerine gelirsek, mutsuz evlilikleri yaratan başlıca etken nedir?

Nietzsche:"Mutsuz evlilikleri yaratan, aşkın yoksunluğu değil, dostluğun yoksunluğudur."

ED:"Şüphesiz... Ee... Şe... Benc... Hocama katılıyorum. :) (Gülüşmeler, Rita'nın sandalyeden düşerken nietzsche'leri tarafından son anda kolundan tutulması ve kısa bakışmaların ardından tekrar bir kahkaha tufanı) Ahahah... Üzgünüm ama üstüne bir şey söylemek istemedim. (Kıkırdama)"

Rita: İnanç herhangi bir argümana destek çıkabilir, kanıtlayabilir mi?

Nietzsche:"Akıl hsstanesinde küçük bir gezinti, inancın hiçbir şeyi kanıtlayamadığını gösterir."

ED:"Hayır. Nasıl kanıtlasın ki? Sürekli değişkenlik gösteren ve düşünceye göre farklılık gösteren bir terim sadece."

Rita: Bizi hayata bağlayan umut mudur?

Nietzsche:"Umut aslında bütün kötülüklerin anasıdır çünkü insanın işkencesini uzatır."

ED:"Bence görecelidir. Bir şeye bir inancın varsa, inanç doğrultusunda umudun da vardır. (Nietzsche hafiften kıkırdar) Bir adada mahsur kalmış bir insanın, inançtan çok umuda ihtiyacı vardır."

Rita: Gerçeklik mutlak mıdır?

Nietzsche:"Mutlak olan her şey patolojiktir."

ED:"Mutlak olan her şey diferansiyeldir."

Rita: Pişmanlık genel bir konu biliyorum. Sadece şunu merak ediyorum, sizce pişmanlık duymalı mıyız?

Nietzsche:"Pişmanlık... Asla pişmanlığa boyun eğmeyin, kendinize şunu deyin: Pişmanlık, ilk yapılan aptallığa bir ikincisini eklemektir."

ED:"Evet. Murphy Kanunları'nın dediği gibi, aynı hatayı ikinci kez yaparsanız üçüncü kez de yaparsınız. Onun haricinde hatalarımız, hayat tarafından bize verilmiş birer hediyesidir, armağanıdır."

Rita: Sizi özgürlük anlayışınız nedir?

Nietzsche:"Özgürlük anlayışım: Bir şeyin değeri, kişinin onu elde etmesinden kaynaklanmaz. Onu elde etmek için ödediği bedelden kaynaklanır."

ED:"Şüphesiz taşımış olduğumuz bir yükü ait olduğu yerde bırakır ve uğrunda yaralara, kalıcı izlere sebebiyet versekte sonunda bu bedel ile huzur ve özgür bir ruha erişmiş olacağız. Bazen çakıl taşlarının üzerinden çıplak ayaklarla koşmak gerekir, bu da karşı tarafı daha bir anlamlı kılar."

(Soruların bittiğini söyleyen Rita sayesinde ED lavaboya gitmek için izin istemiş ve Rita'da çantasını toparlamak için toparlanmaya başlamış. Bu sırada Nietzsche'nin yanına sokularak şu soruyu fısıldar bir şekilde söylemiş)

Rita:efendim, sizce Tanrı nerede? ona ulaşmak için neler yapmalı?

Nietzsche:" Tanrı öldü. Tanrı ölü kalacak. Onu biz öldürdük. Katillerin en katili olan bizler."

(Buz gibi kesilen Rita, içeriye ED'in girmesiyle yerinden kalkar ve teşekkür ederek oradan ayrılır.)

Keyifli okumalar.

"İnsan ruhunu yaptığı seçimleri belirler."

"Acı çeken birisi için gözlerini kendi acısından
başka bir yere çevirmek baş döndürücü bir mutluluktur."

"Ümit en son kötülüktür, çünkü işkenceyi uzatır."

Kadına dair yazdığı bazı aforizmaları onaylamasamda, yine de kitaplığınızda bulunması gereken bir Nıetzsche kitabı.

Ne diyelim? Felsefe işte

Aylak Adam Yayınları aforizmalar serisinin 2. kitabı olan Hayat Dediğin Nedir Ki ? 125 sayfalık aforizmalardan oluşuyor. Kişiden kişiye farklı sürelerde bitebilir bu sayfa azlığı. Nietzsche ile tanışmam Irvin D. Yalom sayesinde Nietzsche Ağladığında adlı eserinde olmuştu. Bazı sözleri ve fikirlerini benimsemiştim.

Bu kitapta ise Nietzsche'nin farklı kitaplarından alıntılar yapılmış. Şu konuları işlemiş Hristiyanlığın İsa'dan sonra yok olduğuna, dinin olmadığına inanıyor. Sanata tamamen bağlı ve sanatın kusursuz olduğuna, insanların sanat ve onu öğrenmek için yaşamalı olduğuna inanmakta. Bilgelik vardır, beden başlı başına bir sanat eseridir diyor. İnananlardan nefret ediyor ve uzak duruyor. Aşka inanıyor, hür olmayı savunuyor, bağımsız ve ahlak da sınır olmadığını söylüyor. Bir kural, hakikat yoktur her zaman onun da ilerisinde ötesinde bir şey vardır demekte. Kadınlara karşı bir önyargı da mevcut.Egonun zararları, iyilik ve kötülük kavramı, insan ilişkileri, farklılıklar, güçlük ve kolaylıklar, sevgi nedir ve neye dayanır ? bu konuları felsefik bakımdan incelemiş.

İnancı sorgulaması, körü körüne inanmanın yanlış olduğunu, araştırıp en sonuna gidilmesini devamlı söylemiş. İntiharı çözüm görmesini hiç iyi bulmadım. Deneyerek öğrenilmesi gerektiğini ve uygulanılmasını bu görüşünü çok beğendim. Rahat olunmasını bu şekilde güzel bir hayat olacağını belirtmesi çok güzel ama toplumun içinde bunu yapmak imkansız. Bu yüzden de tüm ahlak sistemine karşı duruyor. Bu da gerçekten çok abartı; bu konuda katılmadığımı da itiraf etmeliyim. Genel de geçerli ama çoğu kimsenin aykırı ve değişik olarak nitelendireceği bir kişi zaten Nietzsche.

Ben en azından direk karşısında durmak yerine irdelenmesi ve üzerinde düşünülmesi taraftarıyım. Bu yüzden elbetteki tavsiye ederim ama çok inanan kişiler için bu kitap bir deli saçması olarak nitelendirilebilir.

Friedrich Nietzsche, Alman filozof, deneme yazarı, şair ve eleştirmen. Onun adı tek başına bir cümledir; o özne, eylem ve nesnedir. O bir olaydır. Akıl ve ahlaka acımasızca saldırır. İyilik ve kötülük gibi değerler de yoktur. Bu bir kültür ve toplum meselesidir. Her insan farklıdır.

Geleneksel felsefeyi ortadan kaldırdığı için, onun felsefesinde sistematik düşünceler bulmak zor. Hakikat, ahlak, din, dil, estetik, kültürel teori, tarih, nihilizm, iktidar, bilim ve varoluşun anlamı üzerine yazdığı yazılar batı felsefesi ve bilgi tarihi üzerine muazzam bir etki yaratmıştır.

Öğretilerinden-felsefesinden cıkarılacaklar;
-Tanrı öldü.
-Ahlak, bireye göredir.
-Bilimde değer yoktur.
-Modern yaşam nihilisttir.
-Asalet, iyi ve üstündür.
-Ahlak, sürü içgüdüsüdür.
-Hıristiyanlık, zayıf ve hayatı inkar eder
-İktidar, güç istencidir.
-Gerçek, güçlü olana aittir.
-İnsan, hayvan ve overman- übermensch arasındadır.
-Tarih sonsuz bir döngüde tekrarlanır- zaman döngüsel bir formda (bengidönüş)
-Amor fati - Kaderini sev.
-Yazar-şair kanıyla yazmalıdır.
-Özgürlük, ödediğin bedeldir.
-Modern felsefe sahte bir bilmişliktir.

Hayat Dediğin Nedir Ki? Bu kitap Nietzsche'nin daha önce yayınlanmış kitaplarından seçme aforizmalar.

Nietzsche kalbimin tek sahibi.. Tamam tamam abartılı oldu. ama sevdiğim bir filozof. Son bir yıldır mutsuz olmamı engelleyen adam. =)
"İnsanlar doğar , büyür , yaşar ve ölürler. Önemli olan çok yaşamak değil , yaşadığın sürece fazla bir şeyler yapabilmektir." demiş. Ben de bu sözü duyduğum zaman bir daha mutsuz olmamayı ve bir şeyler yapmayı kafama koydum ve artık eskisi kadar mutsuz değilim, daha çok şeyler yapıyorum.Bir de bu kitabını okuyunca kendime yeni yeni sözler vermeye başladım. Kafka, "Eğer okuduğumuz bir kitap bizi kafamıza vurulan bir darbe gibi sarsmıyorsa, niye okumaya zahmet edelim ki?" der. İşte bu kitap da bu sözün karşılığı. Kafamıza bir darbe değil, bir çok darbe yiyoruz.. Okunacak kitaplar arasında zannımca. Sanırım söyleyeceklerim bu kadardı. Mutlu kalın.. :)
Bu arada gitmeden önce teşekkürümü edeyim de öyle gideyim. Bu kitabı bulabilir misin dediğim anda bulup hemencik pdfini gönderen Sadık Kocak teşekkür ederim.. =)

İçinde Nietzsche'ye ait, aforizmalar olarak nitelendirdiğimiz sözler bulunuyor. Her sayfasında bir düşünce, bir derinlik bulunuyor ki bu zaten Nietzsche'nin özelliğidir :) İnsanları derinliğe sürükler ve kimi zaman orada bırakır eğer alışık bir kişi değilseniz. Çok beğenerek okudum, sözleri zaten bir başkadır. Nietzsche'yi örnek olarak alırım kendim için gerek düşünce yapısı ile gerekse de ortaya koyduğu fikirleri ile. Tavsiye ederim eğer Nietzsche'nin nasıl bir havası var öğrenmek isterseniz...

Tanrı öldü sözüyle tarihe damga vurmuş,kendine has,özgün felsefesiyle,yıllarca tartışılan ve hala tartışılmakta olan,insan psikolojisinin en dibine girmiş,en diplerde mezarlar kazmıs,çekiçle felsefe yapmiş,üstdüzey zekasının kurbanı olmuş,vaktinden önce doğmuş,bir kere okumakla hiçbir şey anlayamayacağımız ama okudukça insani,insanları çok daha iyi anlayip,yorumlayacaginiza;dogruyu yanlısı başaşagi edip tekrar sorgulamamiza iten büyük filozofun aforizmalarindan inciler...keyifli okumalar

Nietzsche bir kitapta anlatılacak olan şeyleri 10-15 kelime ile anlatıp insanı düşündüren filozof. Kitaplarını ilk okuduğunuzda anlaması çok güç olabilir. Anlatmak istediği şeylerin arasındaki geçişler karmaşıktır. Bundan dolayı anlatmak istediği şeyleri önceden aforizmalar şeklinde okursanız, kitaplarını okurken size konusunda yardımcı olacaktır. Anlatmak istediği şey ise insanın, üst insana geçişidir. Üst insan gerçekliği görüp belirleyen insan olarak tanımlanmıştır. Bu cümle ilk başta karmaşık gelebilir. Fakat Nietzsche'nin kitaplarındaki ahlak, din, toplum, birey görüşlerini okudukça onu daha iyi anlayacaksınız.

Felsefe bölümünün ülkemizde değer görmemesi gerçekten üzücü. Antik Yunan-Roma dönemlerine bakacak olursak ilerlemelerinin en önemli yardımcılarından biri felsefedir. Yakın tarihten ise örnek verecek olursak Almanya'dır. Schopenhauer, Kant, Marx, Nietzsche gibi önemli felsefeciler üreten bu ülkenin filozof üretmesinin kaynağı felsefeye destek vermesidir. Değerli filozoflar üreten bu ülkeler, ürettiği filozoflardan karşılığını ülkelerinin ilerlemesi olarak almıştır. Evet, durum böyle; filozoflar düşünce sistemlerini yaygınlaştırarak toplumu düşündürmeye itmiş ve ilerleme kaydetmiştir. Yani felsefe sanıldığı gibi sadece ateizmden ibaret değildir. Okuyana birden fazla düşünce sistemini sorgulatır ve böylece insana düşünmeyi öğretir. Ülkemizdeki en büyük sorunlardan biri olan düşünme yetisi, felsefe tarafından kazandırabilir. İslamiyet ile çakıştığı akıllara gelirse "Farabi" okunmalıdır. Doğu dünyası kendi felsefe sistemini geçmişte olduğu gibi yine üretebilir. Önemli olan felsefeyi okullarda iyi anlatmak ve bu dersin önemini doğru şekilde sağlamaktır. Okullar, çocuklara nasıl başarılı olacakları yerine onlara nasıl düşünmeleri gerektiğini öğretmelidir.

"Felsefe, yaratmanın anlamını kavramaya çalışan bir akımdır."

Sevgili dostum, hayat dediğin nedir ki? Denizde yüzen bir gemi... İnsanın mutlak olarak tek bildiği bu geminin bir gün alabora olacağıdır. İşte buradayız. Sadık komşular olmuş iki, eski gemi... Ve bana uzattığın elin, beni "alabora olmaktan" kurtarmak için yapabileceğinin en iyisini yaptı. Öyleyse yolculuğumuza devam edelim, birbirimiz uğruna, uzun uzun zamanlar boyunca. Birbirimizi çok özleceğiz. Sakin denizler, iyi rüzgârlar ve tabii güneş... Kendim için ve senin için bunu diliyorum. Minnettarlığım sadece böyle bir dilek sunabildiği için ve rüzgâr ve hava üzerinde bir etkiye sahip olmadığı için üzgünüm.

"Sevgili dostum, hayat dediğin nedir ki? Denizde yüzen bir gemi... İnsanın mutlak olarak tek bildiği bu geminin bir gün alabora olacağıdır. İşte buradayız. Sadık komşular olmuş iki, eski gemi... Ve bana uzattığın elin, beni “alabora olmaktan” kurtarmak için yapabileceğinin en iyisini yaptı. Öyleyse yolculuğumuza devam edelim, birbirimiz uğruna, uzun uzun zamanlar boyunca. Birbirimizi çok özleyeceğiz. Sakin denizler, iyi rüzgârlar ve tabii güneş... Kendim için ve senin için bunu diliyorum. Minnettarlığım sadece böyle bir dilek sunabildiği için ve rüzgâr ve hava üzerinde bir etkiye sahip olmadığı için üzgünüm...."


Nietzsche'nin tüm kitaplarından özenle derlenmiş aforizmalarının toplandığı kolektif bir kitap. Özellikle kısa aforizmalarından seçilmiş, herhangi bir konu birliği bulunmamakta. Söylenebilecek pek bir şey yok aslında sadece Nietszche'yi sevenlerin okuması gereken bir kitap. Çok fazla alıntı paylaştığım için seçmiş olduğum bazılarını da burda yazmak istedim..

*****************

Devletin her söylediği yalandır ve sahip olduğu her şeyi hırsızlıkla elde etmiştir.
********
Umut aslında bütün kötülüklerin anasıdır çünkü insanın işkencesini uzatır.
********
Canavardan canavar olmak mı, yoksa sessizce ona yem olmak mı?
********
Karşılığında bana yoldaşlık sunmayan kişilerin yalnızlığı çalmasından nefret ederim.
********
Hakikat, üzerinde uzlaşılan bir yalandan başka nedir ki?
********
Kim, ne zaman yeni bir cennet yaratmaya giriş­mişse, gücü kendi cehenneminden almıştır...
*******
Kusura bakmayın, dostlarım, mutluluğumu duvara resmetme cüretini gösterdim.
Kendini yaratmak ve kendini aşmak için mücadele edip bu uğurda olanı severim.
********
Bir politikacı, insanları ikiye ayırır: Maşalar ve Düşmanlar.
*******
İşte gülüyorlar; beni anlamıyorlar; bu kulakların işitebileceği ses değilim.
********
Artık hiçkimse ölümcül hakikatler yüzünden ölmüyor. Çok fazla panzehir var.
********
Tanrılar bile can sıkıntısıyla mücadele etmeye çalışıyorlar, ümitsizce.

Ve son....

#hayatdediğinnedirki #kitapyorumu Hayat yolunda bizlere yol gösterici,öğretici ve ışık tutucu bir kitap.Her kitabında ayrı bir hayat olan #nietzsche’nin derlenmiş aforizmaları. #aylakadamaforizmalar #aylakadamyayınları #aforizmalar

Friedrich Nietzsche'in

Hayat Dediğin Nedir ki?
aforizmalar

kitabı benim için açıkçası tam bir hayal kırıklığı oldu. Çok daha kaliteli bir şey bulmayı bekliyordum... :(
Kitaptan güzel olduğunu düşündüğüm cümleleri paylaşacağım alıntılarla...