Kitabın kısa bir özeti şu şekilde yapılabilir: Şu oldu, bu oldu vs vs ama Stalin de az değildi! Kitabın boyuna tekrar eden leitmotivi bu. Leitmotiv bu olunca kimi değerli yorumlar da arada kaynayabiliyor.
Mandel'in Troçkist olduğunu bildiğimden, okumaya birtakım kalkanlarla giriştim. Yine de eehh dedirtti. Temel politikanı Stalin karşıtlığı üzerine kurarsan ortaya amorf, tanımlanamaz bir şey çıkıyor. He illa tanımlayacak olursak da bir çeşit kişilik bozukluğu olarak tarifleyebiliriz. Stalin sekter davranmışsa cepheci, cepheci davrandıysa sekter yaklaşımla eleştiriliyor. Yani sonsuz bir eleştiri. Sonuç olarak bu en başta kendini değersizleştirme oluyor. Aynı zamanda, farklı bir saikle Stalin'i fazlasıyla abartmak anlamına geliyor. Uluslararası devrimin başarıları koşulların ve söz konusu işçi hareketlerinin başarıları olurken, başarısızlıklar kesinlikle Stalin'in sırtına yükleniyor. Tito ile Çin ile yaşanan sorunlar sadece Stalin'in sorunu mu? Tito'nun sosyalizm anlayışı çok mu sorunsuz? Bunun gibi birçok şey. Halbuki, bu koşullanma haricinde, çokça farklı kaynaktan beslenen, yaratıcı yorumları da içeren eleştirel bir okuma. Fakat söz konusu yumuşak karın, mevcut bu önemli niteliği bir ölçüde değersizleştiriyor.
