Öncelikle şunu söylemeliyim, 'İslamın Altın Çağı' diye adlandırılan dönemi anlamak lazım. Sorgulamanın, soru sormanın, eleştirinin, tefekkürün ve bilimin islam dünyasında zirve yaptığı çağdır kendileri ve bu çağın çıkardığı isimler vardır. Bunlar İbn-i Heysem, Ömer Hayyam, Harizmi, İbn-i Sina ve tabi ki yazarımız Farabi gibi bir çok değerli düşünür ve bilim insanlarıdır. Aydınlanma çağından Descartes, Bacon, Kepler, Spinoza vb. büyük bilim insanları ve filozoflar ise bahsi geçen 'İslamın Altın Çağı' aydınlarından etkilenmişlerdir, ilham almışlardır. Konuya bu şekilde bakacak olursak, o dönemin insanlarının neyi farklı yaptıklarını, altın çağı nasıl yaşattıklarını merak etmemek elde değil.
İlimlerin daha önce Aristoteles tarafından sayılmış olduğu biliniyor. Zaten kitabın girişinde çevirmenimiz ve felsefe profesörümüz, Ahmet Arslan'ın kitabı bir çok yönden ele almış olduğu yazıda bu bilgiler de var. Bu sebeple, giriş kısmına da en az içerik kadar önem verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Farabi ilimleri temel olarak sırasıyla 5 ana başlıkta kategorize ediyor: Dil İlmi, Mantık İlmi, Matematik İlimleri, Tabiyat-İlahiyat(Fizik-Metafizik) İlimleri ve Siyaset-Fıkıh-Kelam ilimleri. Bu 5 ana ilmi de alt dalları ile açıklıyor. Kavramlar kafamızda daha oturaklı bir hale geliyor. Bir yandan da sayılan ilimlerin gerekliliğini ve Farabinin bakış açısını anlamış oluyoruz. Örneğin, Kelam ile ilgili açıklamalar yaparken aslında Kelam'ın abesliklerini de gözler önüne seriyor.
İlimlerin Sayımı