Paranın önemi arttıkça, emekçiler ve feodaller gittikçe daha çok borç almak gereksinmesi duyuyorlardı. Önemli miktarda paraları elinde biriktirerek çok yüksek bir kâr yüzdesi ile borç veren bir sınıfın ortaya çıkışı, bundan ileri gelmekteydi. Burada da, para, gene sermayeye ama bu kez tefeci sermayesine dönüşüyordu. Onun hareketinin formülü, doğal olarak, İkincisinin tutan birincisinden daha büyük olmak üzere P-P' (para-para) oluyor.