Eğitim dünyayı değiştiren ve geliştiren en önemli güçtür. Bu güce ulaşmanın
yolu okuma yazma becerilerini geliştirmektir. Anlamak, iyiyi kötüyü
seçebilmek, öğrenmek, kendini geliştirmek ve mevcut haklardan yararlanabilmek
için önce okur yazar olmak gerekmektedir. Giderek işaretlerle anlaşma
ve iletişimin yayıldığı dünyamızda, okuma yazma becerilerini geliştirememek,
dünyada yaşamamak, yok olmak demektir.
Okuma becerilerini geliştirmek için yazı denilen çizgileri tanımak, anlamını
araştırmak, keşfetmek ve zihinde yapılandırmak gerekmektedir. Bu
süreçte iki temel işlem yapılmaktadır. Birincisi harfleri tanıma, seslerle birleştirme,
bunları zihinde düzenleme, anlamlandırma ve seslendirme olmaktadır.
İkincisi ise yazılı metnin içeriğini keşfetme, bilgi ve anlamları araştırma,
yorumlama ve öğrenme olmaktadır. Okuma sürecinde bu işlemler
karşılıklı olarak uygulanmaktadır. Birinci aşamadaki işlemlerin çoğu okuma
öğretimine ikinci aşamadakiler ise okuma eğitimine yöneliktir.
Yazma ise harfleri ve işaretleri yazma, sözleri ve dilin seslerini harflerle
ifade etme, düzgün, doğru ve okunaklı yazma, düşüncelerini yazılı dille
ifade etme, birine mesaj ya da mektup yazma, bilimsel ve edebi bir eser
oluşturma gibi anlamlarda kullanılmaktadır. Bunlar eğitim sürecinin ilk ve
en zor aşamasını oluşturmaktadır. Bu becerileri kazandırmadan, gerekli etkinlik
ve aşamaları uygulamadan okuma yazma öğretiminde ilerlemek güç
olmaktadır. Okuma yazma çalışmalarının bilimsel kurallara uygun yürütülmesi
çocuğun eğitim geleceği açısından büyük önem taşımaktadır.
Bu anlayışla hazırlanan kitapta, okuma yazma öğretiminin bilimsel temelleri,
Türkçemizin harf, hece, kelime gibi temel özellikleri, okuma yazmanın
tarihsel gelişimi, yöntemleri, dinleme, konuşma, okuma ve yazma
öğretimi, dik ve bitişik yazı, ekran okuma gibi konularda ayrıntılı bilgiler
verilmekte ve dünyamızdaki gelişmeler anlatılmaktadır. Ayrıca Ses Temelli
Cümle Yöntemi ile okuma yazma öğretimi örneklerle açıklanmaktadır.
Kitabın hazırlanmasına bölüm yazarı olarak katkı sağlayan, destek veren,
görüş ve düşüncelerini paylaşan herkese teşekkür ederiz. Kitabın öğretmen,
öğretmen adaylarına ve araştırmacılara faydalı olmasını temni ederiz.
Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ ve Doç. Dr. Sabri SİDEKLİ