Uzun zaman önce okumayı düşündüğüm bir kitaptı. Medeniyet olarak tıkandığımız bu noktadan bakacak olursak hemen alıpta uygulamayı gerektiren çıkarımların olduğu, önermelerle okuyucuya keşke dedirten bir kitap.
Yazar genellikle insanın ruhu ve bedeniyle bir bütün olduğunu ve uyumun gerekliliğini ,herhangi birinin öncelenip bir diğerinin ötelenemeyeceğini insani gelişim için bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğini, felsefi açıdan ise madde ile mananın biri olmadan diğerinin merkezlenmesinin bir hata olduğunu tıbbi ve felsefi jargona çokta başvurmadan anlaşılır bir dil ile sıklıkla vurgulamış.
Ancak yazar kitabını yaşamış olduğu dönemin ve dünyanın etkisiyle olacak ki , insani ve ahlâkî gelişimin evrensel bir çerçevede değilde ,kimi zaman aristokrasiyi önceleyen bakış açısıyla lordları ve ırksal temalarıyla anglosakson dünyayı medeni gelişimin ön koşuluymuşcasına cümle aralarına sıkıştırılmış olması Avrupa merkezci zihniyetin epistemolojik besleyicisi haline getirmiş.
Bu açıdan bakılınca insanın evrensel niteligini dar bir alana sıkıştırmış bir kitap haline geliyor. Aslında çalışmalarıyla nobel ödülüne layık görülmüş bir yazarı eleştirebilecek donanıma ulaşmamış olmanın eksikliğiyle beraber proletarya sınıfının ve ontolojik varlığı kuramcılar tarafından görünmeyen halkların da insanı kamil seviyesine katkıda bulunacak söylenecek sözlerinin olduğunu düşünüyorum.
