Şeriati'ye göre insanın dört zindanı vardır.
Dört illet zindan :
1. Tabiatın belirleyiciliği
2. Tarihin belirleyiciliği
3. Toplumun belirleyiciliği
4. Kendi belirleyiciliği
Ve yine ona göre bu zindanların ilk üçünden kurtulmak neredeyse kolaydır. Ama dördüncü zindan gerçekten de yaşaması da kurtulması da zor zindandır.
Dördüncü zindan, zindanların en kötüsüdür, insan bu zindanda tutsakların en acizi durumundadır. Bu zindan, «Kendimdir»....
Kendince bir formülü var tabii.
Bilinçli insan;
Tabiat ve Tarih zindanından "bilimle",
Toplumsal düzen zindanından "sosyoloji bilimiyle",
Kendi zindanından "din ile, aşk ile" kurtulur....
Yani hakkında bir sürü şey söyleniyor. Hepsi doğru olabilir, yanlış anlaşılmış olabilir. Bilmiyorum. Ama bu onu 'okunamaz' yapmıyor. Tam aksine bu onu okumaya sebeptir.
Mesela ben,
"Bu türün bütün bireyleri müştereken beşerdirler, fakat bu bireylerin hepsi insan değildir."
Bu görüşüne katılıyorum. Herkes insan mı yani ? Biyolojik olarak hepimiz aynıyız, beşeriz. Ama insanlığın başka bir şey demek olduğunu O'cu, Bu'cu hepimiz hemfikiriz.
Sizi rahatsız etmeye geldim diyen bir sosyolog olarak okuma şansı verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yoksa ben de bazı şeylerinden rahatsızlık hissettim okurken. Ama bu onu bütün bütün reddetmeme sebep değil. Allah inancı var. Bazı şeyleri reddetmiş bir şekilde gitmiş ise vay haline diyeceğim. Ne diyeyim. Belli bir seviyede olduğunu şimdiye kadar okuduğum kitaplarından anlayabiliyorum.
Ali Şeriati ‘ nin konferansından derleme olunca, karşımdaymışcasına, ilgili konferanstaymışım gibiydi...
Kalın kitapların arasında mücevher gibi parlayacak bir eser okumak isterseniz 
İnsanın Dört Zindanı ‘ nı okumalısınız...