İrade eğitimi, öncelikle iradenin eğitilebilir olup olmadığı sorusuyla başlıyor ve böylece irade dahilinde düşünmeye başlatıyor yazar. Onun açıklamalarıyla iradenin eğitilebileceğini düşünmeyenler -"kaderci" olarak tanımlananlar- de, ikna olabilir yahut ikna olmamalılar. Çünkü bir insan ancak diğer yaşayanlardan kendini kontrol ederek ayrılabilir. Yazar kendi deneyimleri doğrultusunda, bir öğrencinin çalışmak için iradesinin eğitiminde yol göstermeye başlıyor devamında. En makul motivasyon kaynağı çalışma sonrası başarılı olunamasa da çabalamış olmanın vereceği huzur. Bunu hayal etme, günlük tefekkür halini öneriyor:
1-Yararlı bir düşünce aklımıza gelince ona odaklanıp, kaçmasına engel olmak ve yararlı benzer düşünceleri çekmesini sağlamak.
2- İşe yaramayan bir duyguyu düşünmeye başlayınca dikkati ondan çekmek. Ancak duygu büyümüş ise ve ondan kurtulamıyorsak onunla ilgili düşünceler hakkında eleştiriler geliştirmek.
3-Aynı şekilde bize zarar verecek, yararsız dış etkenler ve ortamlar hakkında eleştirel bir şekilde düşünmek.
İşte tatbik edilmesi gereken program!
Ve son olarak tefekkür ile edindiğimiz yararlı duygu ve düşünceleri faaliyete geçirmek lazım. Hareket edip bu hareketi alışkanlık haline getirmek böylece içimizdeki faydalı duygu ve düşünceleri tekrar canlandırmak.
Cemil Meriç de "disiplin içinde çalışmayı bu kitaptan öğrendim" dediği kadar var.
