Saramago virgüllerin efendisi. Kitaplarında yer alan dialogları bile satır atlamadan, düz yazı şeklide yazar. Bu yüzden Saramago okumak bir nebze zordur. Ama konuyu öyle güzel ele alır ki kitaplarını elinizden bırakmaz istemezsiniz.
Saramago yine yapmış yapacağını, hatta bu sefer oldukça ileri gitmiş ve bu romanından sonra Kilise tarafından afaroz edilmiş. Nasıl edilmesin ki! Kutsal olan ve körü körüne kabul gören bir hikayeyi baştan ele almış. Kitabın isminden de anlaşılacağı gibi esas oğlan İsa. Sadece İsa. Peygamberlik sıfatıyla aşina olduğumuz değil, insan olarak bu dünya üzerinde yaşamış olan İsa. Doğumunla başlayan hikaye çarmıhta son buluyor. Saramago kutsal kitaplara hakim ve zaten bunu öykülemesinden anlamak da mümkün. İçindeki sorgular tavırda yazdığı bölümleri, Kutsal kitapları okurken durup durup ben de kendime sormuştum. Tanrı neden bu kadar çok şey istiyor. Eğer her şeye gücü yetiyorsa neden hep bir aracı kullanmak zorunda. Bu sunuların amacı ne. Sanıyorum ki Saramago’nun da kafasında dönüp dolaşmış bu sorular ve ortaya onlarla bezeli bir hikaye çıkmış.
Buraya kadar okuyup; din, inanma veya inanmama üzerine yoğunlaşarak gardınızı almaya hazırlanıyorsanız, aman yapmayın. Ben naçizane kitabın içinde gördüklerimi bu satırlara döktüm. Eğer bu konularda hassassanız bu kitabı okumayın. Size iyi gelmeyebilir.
