İslam Dünyasında Düşünce Sorunları
Ali BulaçEn Eski İslam Dünyasında Düşünce Sorunları Sözleri ve Alıntıları
En Eski İslam Dünyasında Düşünce Sorunları sözleri ve alıntılarını, en eski İslam Dünyasında Düşünce Sorunları kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Şeytana karşı koymanın en güvenilir yolu bilgiden geçer. Eğer bilginin kaynağı vahiy değilse, evren, insan ve tarih hakkında yine bilgi edinmek mümkündür. Ama bu ancak «cahili» bilgi türüdür.
Bugün Üçüncü Dünya'da ve özellikle İslam toplumunda genç kuşakları yiyip bitiren şeytani bir mekanizma vardır. Bu mekanizma, her üç beş kitap okuyan gencecik çocukları hemen sanat ve edebiyata transfer eden bir mekanizmadır. Türkiye'de sanat ve edebiyat, soyutlamalarla, genellemelerle ve içinden çıkılamaz spekülatif cümle kurma, mısra yazma tutkularıyla binlerce beyni eritip bitiren bir teolojik alan oluşmuştur. Tarihin hiçbir döneminde, hiçbir felsefik ya da teolojik tartışma, Türkiye'de sanatın ve edebiyatın içine saplandığı karmaşıklık ve anlaşmazlık kadar olamamış ve üstelik bu «yüksek kültür ve entelektüel düşünme yeteneği» sayılmamıştır.
Bir ülkede olmayan ve belki de hiç olmayacak sorunların çözümü, bilim olarak okutulmaktaysa ve bunun için milyonlarca lira harcanmaktaysa, o ülkede doğal olarak yalnızca iyi yabancı dil bilen başarılı çevirmenler ve sanatçılar yetişir.
Bunalım ve nihilizm. Bütün Üçüncü Dünya'nın aydını bu iki lanetli çemberin mahkumudur.
Kendi toplumunun, kendi halkının, kendi tarihinin kültürünü, düşüncesini ve medeniyetini asla kavrayamamış, milyonlarca insanın yürekten inandığı dini ve yaşattığı geleneği hakkında cehaleti bilim sayan bir aydın sınıfı, doğal olarak sanatçı ve edebiyatçı olma yolunu seçecektir. Darmadağınık saçları, keçi kuyruğunun doğal estetiğini dahi kazanamamış iğrenç bir sakal, pejmurde bir kıyafet, ağızda pipo ve ardı arkası kesilmeyen içki meclisleri... İşte Üçüncü Dünya'nın aydını, sanatçısı, şairi, romancısı budur.
Halkına yol gösterici olmak isteyen, Allah adına güçten düşürülmüş zayıf ve mazlumlara karşı sorumluluk duyan bir Müslüman; İslam'ı, toplumunu ve çağını iyi tanımak, bunların bilgisini edinmek zorundadır.
Batılılaşmış aydın, başından bu yana özgürlük ve demokrasiyi savunur; ama özgürlükten ve demokrasiden anladığı şey, halkına ve tarihine karşı saldırılar düzenlerken karşılaştığı engellerin ortadan kalkması, halk güçlerinin saf dışı bırakılmasıdır.
Hiçbir toplumsal düzen, bir başkasından «ödünç» almalarla uzun zaman ayakta kalamaz. Bir dinin ya da herhangi bir sistemin ayakta kalma gücü, kendini varlığının tutarlılık bütünlüğü içinde kavramasına ve dışarıdan gelebilecek eklentilere karşı kesintisizce direnmesine bağlıdır.
İslam toplumunun aydını daima bir «eylem» içinde olmak zorundadır. Çünkü «aydınlatma» görevinin yanında «emretme ve sakındırma» göreviyle de yükümlüdür. Bu iki eylem biçimi, aydının yönetim olgusuyla ilişkisini temellendirir.
İslam toplumunun aydını, toplumun yöneticisi; yöneticisi de aynı zamanda aydınıdır; veya yöneticisi aydın olmak, İslam'ın dünya görüşünü özümlemek ve bunu topluma aktarmak sorumluluğunu taşımak zorundadır.
Entellektüelizm, İslam dünyasında topluma yabancılaşmanın bir başka yoludur.
Geçmişte felsefe üreten filozoflar, din ve inanç ilkeleri icat eden rahipler, yaşadıkları toplumda neyi yapıyor idilerse, bugün de elit entelektüeller ve bilimciler de aynı şeyi yapıyorlar.
Elit entelektüeller, bilimcisi, edebiyatçısı, yazarı ve hatta ses ve sahne sanatçısıyla birer şarlatandırlar. Amaçları, insan hayatının düşünce ve inanç dünyasını denetlemek, zihinlerde kurdukları saltanatı ilahlara yakışır bir biçimde sürdürmektir.
Sabri Ülgener'in deyimiyle; akıl ve mantık tarafına aşırı güvenin ölçüsüz bir ifade tonu ve üslubu ile kendini sık sık ve bıktırasıya açığa vuruşu, entelektüeli akıllıdan bir adım ötede «ukalâ» ya kaydırır. Daha doğrusu kendi terimlerimizle düşündüğümüz zaman aydın, takvası olmayan ve bağrından geldiği halkı arasında inançlarını kaybetmiş yabani bir elittir.