Nejdet Sançar, Türk milliyetçileri tarafından “Atsız’ın kardeşi” olarak tanınmaktadır. Nejdet Sançar da ağabeği Nihâl Atsız gibi ateşli bir Türkçüdür. Ne yazık ki bugün fikirleri Atsız kadar bilinmemektedir. Sançar’ın yazdığı kitaplarının basımının, ilk basımıyla kalması ve devamı gelmemesi bunun başlıca nedenlerinden biri olabilir. Türk milliyetçileri, Nejdet Sançar’ın kitaplarını dijital ortamlara aktarılmalarıyla ve sahaflardan tedarik etmeleriyle okuma fırsatını bulmaktadır.
Atsız ile soyadlarının ayrı olması da, her ikisinin de ayrı yerlerde bulunması ve haberleşememelerinden dolayıdır. Nejdet Sançar, kitaplarının yayın haklarını Mehmetçik Vakfı’na bağışlanmasını vasiyetlemiş, eşi Reşide Sançar da yayın hakkını vasiyet üzerine Mehmet Vakfı’na bağışlamıştır. Vakıf ise bugün kitapların basımını yapmamakta ve basılması için dilekçede bulunan Türk milliyetçilerini cevapsız bırakmaktadır. İşte Sançar’ın yeni basımlarının yapılmadığı yol gösterici mûhim yapıtlarından birisi de 70’lerin başında yazmağa başladığı “İsmet İnönü ile Hesaplaşma” adlı kitabıdır.
Adından da anlaşılacağı üzere kitap bir hesaplaşma kitabıdır. Hissî bir kitap deil, belgelere fikre ve mantığa dayalı bir kitaptır. Hesaplaşma 1944 yıllarında Türkçülük düşmanlarının başvurduğu kirli emeller ile ilgili hesaplaşmadır. “Öc almak” gibi bir amaç güdülmediğini merhum kitabın başında kaydetmiştir.
Kitap I. ve II. bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde İsmet İnönü’nün 1944’ün 19 Mayısında okuduğu meşhur nutku ele alınmaktadır. Her cümle ve ayrıntılar tek tek incelenmektedir. Irkçılık-Turancılık maskesi altında Türkçülüğün karalanmaya çalışıldığı bu nutuktaki iddia ve iftirâlara Nejdet Sançar, belgelere ve her şeyden önce mantığa dayanarak cevaplar vermektedir. Bölümdeki muhtelif başlıklar şunlardır;
Turancılık Meselesi
Irkçılık Meselesi
Gizli Cemiyet Meselesi
Ülkü Meselesi
Vicdansızlık Meselesi
Dr. Rıza Nur Meselesi
Moskoflarla Dostluk Meselesi
I. ve II. bölümün başında Atsız’ın Şükrü Saraçoğlu yazdığı iki açık mektup ve İsmet İnönü’nün 19 Mayıs 1944 nutku’nun tam metinleri yer almaktadır.
İkinci bölümde ise, 1944 Irkçılık – Turancılık dâvâsıyla ilgisi olmayan, İsmet İnönü’ye ait meseleler ele alınmıştır.
İkinci bölümdeki bazı başlıklar şöyledir;
İnönü ve Millî Mücadele
İnönü ve İnönü Savaşları
İnönü ve Lozan
İnönü ve Kıskançlık ve Kin
İnönü ve Dalkavukluk
II. bölüm de I. bölüm gibi çok ehemmiyetlidir. Millî Mücadelede Garp Cephesi komutanlığı ve Lozan’daki baş murahhaslığı sayesinde kazandığı ünvan ve şöhretin aslında İsmet İnönü’nün hakkı olmadığı, İnönü’nün ne kadar kıskanç ve kindar birisi olduğu o dönemi yaşamış belli başlı isimlerin hatıralarından alınan bilgilerle ispatlanmaktadır. Kitap Rıza Nur ve İsmet İnönü’nün Lozan’da beraberken çekilmiş fotoğrafları ile bitiyor.
Bugün birçoklarınca “2. Adam” olarak anılan ve akında methiyeler düzülen İnönü’nün, aslında silik bir adam olduğu bu 350 sayfalık kitapta delillerle ortaya koyuluyor, genç dimağlar için ışık tutuyor. Büyük Türkçü Nejdet Sançar’ın kitaplarının yeni basımlarının yayınlanması dileğiyle…