Kadersizlik
Imre KerteszKadersizlik Reviews
You can find Kadersizlik reviews, Kadersizlik book reviews, Kadersizlik ratings on 1000Kitap.Bitlerin yürüttüğü bere
Boğazım düğüm düğüm olmasına rağmen bir kez de gülümsememe neden olan kitap. Bu yüzden sanırım kara mizah sınıfında adlandırılıyor.
Budapeştede, 14 yaşındaki Yahudi Gyuri, annesi ve babası ayrılmış, üvey annesi ve babası ile yaşayan, ergenliğinin gerektirdiği şeyleri yaşamaya çalışan bir gençtir. "Hayatın saatlerden ve dakikalardan oluştuğu, bu yüzden her dakika, her saniye, atman gereken adım ne ise ne gerekiyorsa onu atarak ve yaparak hayatta ilelenebileceği" felsefesine sahip olan Gyuri, bir gün ansızın toplama kampına götürülür. Önce Auschwitz'e oradan da Buchenwald toplama kampına aktarılır.
Çevresinde gerçekleşen olayların acımasızlığını, insani olmadığını fark edemez. İnsanların taşıdıkları kandan dolayı neden farklı olduklarını anlayamaz. Çünkü daha çok küçüktür. Her şey olması gerektiği gibi oluyor zanneder. Dayak yemesini hatta gaz odalarını ve ölülerin yakılması ardından ortaya çıkan krimatoryumdan gelen kokuyu bile normal karşılar.
Olaylar böyle gerçekleşirken yazar Kertesz'in otobiyografik eseridir aslında Kadersizlik. Bütün bunları yaşayan insanın, toplama kampı anlarını, bu kadar dışardan, üstten bakarak nasıl anlattığı, önce hiç kimse tarafından anlaşılamaz. Bu yüzdendir ki Imre Kertesz 2002 yılına kadar kendini ne Nazi'lere ne de Yahudilere ifade edebilmiştir.
Ancak yine de 2002'de Nobel ödülüne layık görülmüştür.
Not: Gülümsediğim yeri merak edenlere... Bitlendiği ve pirelendiği bir dönemi anlatırken şöyle bir ifade kullanıyordu yanlış hatırlamıyorsam. "O kadar çok bitlenmiştimki neredeyse başımdaki bere kendi kendine yürümeye başlayacaktı."
Yazmış olduğu eserlerin merkezinde 'Auschwitz' toplama kampında yaşadıkları vardır. Imre Kertesz'in asıl amacı Auschwitz'i anlamaktır...
İmre Kertész'in en önemli romanlarından biri Kadersizlik. Nobel ödüllü yazar 1929 Budapeşte doğumlu. Gençlik yıllarında Nazilerin toplama kampında tutulduktan sonra özgürlüğüne kavuşuyor. Kadersizlik de bu yılların yansıması. Çekilen sıkıntılarını öyle sıradan ve basit anlatıyor ki bu durum eseri çok çok yukarı taşıyor. Dramatize etmeden, yapılan tüm eziyetler çok doğal akışında aktarılıyor. Bir gencin hayatının baharında hiçbir neden yokken birden toplama kampına alınması ve kamptan önceki yaşamında sıkıldığı şeyleri bile özlemle anması. Umutsuzluk-umut-umutsuzluk-umut.... Sürekli bu ikilemde gidip gelen insanlar. Ölüm, vahşet, esaret, adaletsizlik, insanlık birçok şeyin sorgulandığı sağlam bir eser. Yazarın on yıl boyunca bu eser üzerinde çalıştığına bakılırsa emeklerine fazlasıyla değmiş. Yaşanmış bir gerçeklikten kurmacaya muhteşem bir yolculuk.
okuduğum en güzel ikinci dünya savaşı romanlarından biriydi, belki en güzeli. sırf toplama kamplarındaki "dehşet"ten ya da "cehennem"den bahsetmediği için, "soykırım kurbanları ile alay edildiği" gerekçesiyle basılmasına izin verilmemiş. kertesz yalnızca on beş yaşındayken götürüldüğü kamplarda yaşadıklarını anlatıyor, bütün açıklığı ve gerçekliği ile. abartı yok, duygu sömürüsü yok. okuyucu dehşeti kendi hissedebilir ama yazar bunu dikte ettiği için değil. romanın kara mizah ya da ironi unsurları taşıdığını da düşünmüyorum, birçok yorum okudum böyle, yazarı anlamadığını düşünüyorum bu yorumların. sadece çok hassas ve derinde olan, açığa çıkmasından biraz da korkulan bir gerçekliğin cesurca dışavurumu. bu yorumların bile cesareti bu dürüstlüğü olduğu gibi kabullenmeye. son sayfalar yazar tam da bunu anlattı aslında. nasıl anlamak istemediğini insanların onu.