İkinci boyutundaysa, Avrupa, Asya ve Afrika'da büyük bir dünya ekonomisi piyasası oluşturmaya gayret gösteren burjuvazi, bu sloganları sadece kendi ticareti önündeki engelleri kaldırmak, ticaretini özgürce yapabilmek, bütün gümrük engellerini, hukuki ve siyasi kısıtlamaları kaldırabilmek maksadıyla kullandı. Esasen her iki boyut, devamlı birbirine bağlı bir halde de olabilmiştir. Burjuvazi bu şiarları sözkonusu ettiği zaman, bir kısmı, insani yönünden ve diğer bir kısmı iktisadi yönden, meseleye bakmaktadır. Neden acaba?
