Sözün Önü
Karadeniz, tarihi mirası ve doğası ile gizli bir hazine sandığı gi-bidir. Öyleki, neyle ilgileniyorsanız onu Karadeniz’de bulmanızmümkündür. Çorbaya bir avuç tuz, bir tutam kır çiçeği, bir par-ça çam sakızı, bir demet papatya, bir okka mısır unu, bir düzineormangülü ve ölçüsüz insan sevgisi katabilmek için on beş yılıaşkın rehberlik tecrübelerimi ve bu süre içerisindeki akademikçalışmalarımda elde ettiğim bilgileri, tuttuğum notları, deneyim-leri, gözlemleri ve hatıraları elinizdeki esere aktarmaya çalıştım.Karadeniz ve Kafkaslar, dünyada üzerine en çok spekülasyonüretilen bölgeler arasındadır. Bu nedenle ele alınan konular veanlatımlar bazen ezber bozabilir, bilinen galat-ı meşru inanışla-ra ters düşebilir. Mümkün olduğu kadar gerçekleri ve doğrularıyazmaya çalıştım ve akademik metodolojiden hiçbir zamanayrılmadım. Özellikle tarih yazımlarında tüm bilgileri birkaç kay-naktan kontrol ettim ve kendim tarih doktoru olmama rağmenbu alandaki yetkin diğer meslektaşlarımdan da yardım aldım.Elinizdeki çalışma her ne kadar bilimsel metodoloji ile ha-zırlanmış olsa da, bir turizm rehberi olduğu için eserde, ağırlıklıolarak ikincil kaynaklar, yıllar boyu biriktirilen gezi not ve araştır-maları kullanılmıştır. Eserin hede Orta ve Doğu Karadeniz Böl-gesi hakkında yeni bilimsel tezler ortaya koymak değil, cennet-ten bir köşe olan bu bölgeyi tanıtmaktır. İlk başta, Karadeniz’inhemen güneyindeki antik kentlerin de, -Kral Kaya Mezarları veHattuşaş gibi- eserin içine dahil edilmesi düşünülmüş fakatalan ve araştırma yetersizliği nedeniyle bundan vazgeçilmiştir.Türkçe anlatımın birebir karşılığı olan İngilizce kısım, birkomisyon tarafından tercüme edilmiş; İngiltere, Kanada ve Avusturalya’da doğrulama okuması
proof reading
yapılmıştır.Gerek Türkçe, gerek İngilizce metinler kaleme alınırken arkaikdöneme ait yer ve kabile isimlerinin orijinal karşılıkları ile kulla-nılmasına ve bugün kullanımda olan adların da belirtilmesineözen gösterilmiştir.Harita üzerinde bakıldığında Orta ve Doğu Karadeniz çokdar bir alanı kapsar çünkü derin vadiler, yürünmesi imkansızyamaçlar ve yüksek zirveleri ile bu bölge kağıt üzerinde gö-ründüğünün birkaç katı büyüklüktedir. Şayet Karadeniz coğ-rafyasını bir kumaş gibi ütülemek mümkün olsaydı, aslındaçok büyük bir alanın dar bir bölgeye dikey olarak sıkıştırıldığıgörülebilecekti. Belirtilen zorlu topografyanın tatlı sert karak-teristiğinin izohipsleri, bu bölgede yaşayan insanların karakterözelliklerinde de açıkça görülür. Karadeniz insanları, doğa ilebütünleşen yapılarıyla, Karadeniz gibi yardımsever, cömert,misarperver, aniden kızan ve hemen sakinleşen, cesur, zeki,becerikli ve bereketli bir karakter taşırlar.
