Quotes
Kazakistan bugün itibariyle ispat edilmiş 30 milyar varil, tahminlere göre de 60 milyar varil petrol rezervine sahiptir. Kazakistan 2012 itibariyle gün- de 1 milyon 600 bin varil petrol üretimine ulaşmış ve bunun da yaklaşık % 87'sini ihraç etmiştir. Rusya için Kazakistan'ın ekonomik önemine bakıldığında en öncelikli konunun bu ülkenin petrol ve doğal gaz kaynaklarından mümkün olduğu kadar fazla paylar almak ve bu kaynakları taşıyacak boru hatlarının Rusya Federasyonu toprakları üzerinden taşınmasını sağlamak biçiminde ortaya çıkmıştır.
Sayfa 209 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Cumhuriyetin kuruluş döneminde ulus-inşa sürecinde Türkçülüğün kültürel unsurları sıklıkla resmi söylemde yer almakla birlikte dış politika bağlamında "Dış Türkler" konusu uzak durulan bir alan oldu. Atatürk İslam Birliği ve Türk Birliği gibi idealleri hayalci buluyor, İslamcılık ya da Türkçülük temelinde bir dış politika izlemenin ulusal çıkarlar açısından maceraperest bir yaklaşm olacağına inanıyordu. Konjonktürel nedenlerin de etkisiyle pragmatik bir tercihi yansıtan bu yaklaşım zamanla doktrinleşerek katı bir tutuma dönüştü Dış politika bir yana, Türkiye dışında yaşayan Türklerle kültürel bağlamda ilgilenmek bile uzun yıllar "faşist" ya da "Turancı" suçlamasıyla karşılaşmayı göz önüne almayı gerektiriyordu. Türkiye'de dış Türklerle ilgilenen bir siyaal damar her zaman var olmakla birlikte bu Türk siyasal yaşamında hem cılız bir ses olarak kalıyor, hem de bürokratik kadrolardaki hâkim zihniyetin sert çeperlerine çarparak etkisini kaybediyordu.
Sayfa 4 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Soğuk savaş döneminde NATO bloğunda yer alan Türkiye Sovyetler Birliğinin bünyesindeki Türk ve Müslüman azınlıklara hürriyet fikrini aşılayacak ve SSCB'nin parçalanmasına sebep olabilecek tek Türk devleti sıfatını taşımakta idi. Sovyet Rusya Soğuk savaş döneminde Türkiye'de komünist faaliyetlerinin canlanması için çeşitli yöntemleri kullanmıştır. Dolaysıyla, Rusya'nın güneyinde yer alan Türkiye ve Kazakistan ilişkilerini sadece iki devletin arasındaki ilişki olarak değil iki stratejik bölgenin birbiriyle olan siyasi-ekonomik ve kültürel ilişki şeklinde algılamak gerekiyor.
Sayfa 113 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Rusya'nın güneye ve Asya'ya ulaşma yolunda Kazak bozkırı kadar Türkiye toprakları da önem kesbetmiştir. Bu yönde Rusya iki güzergah takip etmiştir. Biri Boğazlar, diğeri Doğu Anadolu üzerinden İskenderun Körfezi; bunu Doğu Anadolu'dan İskenderun'a uzanan ve kendi kontrolünde bulunacak bir Ermenistan devletini kurarak gerçekleştirmek idi.
Sayfa 111 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Boğazların üzerinden sıcak denizlere açılma hususunda İstanbul'daki Çarlık Rusya Büyükelçisi Nelidov Çar III. Aleksandr'a 1882'de gönderdiği uzun raporunda özetle şöyle demiştir: "Siyasi, ticari ve askeri menfaatlerimizin icabı olarak Boğazlarım ele geçirilmesi bizce tarihi bir zarurettir. Bunun için şu üç yolu takip etmeliyiz: 1- Her an bir bahane ile çıkarılabilecek savaşla, 2- Dahili kargaşalıktan istifade edilerek İstanbul'a denizden yapılacak bir baskınla, 3- Osmanlı Devletinin sıkışık bir anımda isteyebileceği Rus yardımı ve ittifakı bahanesiyle".
Sayfa 112 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Rusya'nın 'yakın çevre' veya 'özel ilişki' olarak tanımladığı Orta Asya bölgesine yönelik izlediği politikaları temel olarak iki konu üzerinde toplanabilir. Bunlardan ilki Rusya'nın kendi güvenliğini tehdit edebilecek bölgesel istikrarsızlık kaynaklarını önlemek veya bunlara karşı önlemler almayı içerir. Bu birinci grupta Orta Asya'da ortaya çıkan veya ileride artabilecek Islami radikal grupların etkilerinin ortadan kaldırılması, yasadışı uyuşturucu ticare- tinin önlenmesi ve bölge ülkelerinin Rusya dışında bölge dışı aktörlerle gire- cekleri askeri ve stratejik ilişkilerinin yoğunluğunun denetlenmesi sayılabilir. İkincisi ise - ki bu birinci grupta Rusya'ya karşı ortaya çıkan veya çıkabilecek tehditleri önleyici ve çıkar kaybını azaltıcı bir görev üstlenir- bölge ülkelerinin sosyo-ekonomik, kültürel, siyasi ve askeri dinamiklerini Rusya'nın ekonomik ve stratejik çıkarlarına uygun biçimde yönlendirmek ve kullanmak amacını içermektedir. Örneğin Orta Asya ülkelerinin petrol, doğalgaz, su ve maden kaynaklarının Rusya tarafından geliştirilmesi, işletilmesi ve taşınması önemli bir örnektir.
Sayfa 207 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Kendi içinde sosyal, ekonomik ve politik sorunları aşamamış bir ülke ola rak Türkiye'deki mevcut sistemin "ideal" bir model olarak öne sürülmesi Türk Cumhuriyetleri açısından zamanla inandırıcılığını kaybetti. Türk Cumhuriyetleri sınırlı ekonomik imkanlara sahip Ankara ile "ayrıcalıklı bir ortaklık" ilişkisi geliştirmeyi işlevsel bulmadı. Bunun yerine kendilerine somut katkı sağlayacağını düşündüğü diğer devletler, özellikle de gelişmiş Batılı devletleri, ile doğrudan ilişki geliştirmeyi tercih etti. Ayrıca, "Türk Modeli" olarak öne sürülen modelin demokrasi ayağı, Türkiye'nin dönem itibarıyla ne derece demokratik bir ülke olduğu bir yana, Türk Cumhuriyetlerindeki yöneticiler tarafındanki neredeyse tamamı eski komünistlerden oluşuyordu- kendi iktidarlarına bir tehdit olarak görüldü.
Sayfa 7 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu