Kozmos - Evrenin ve Yaşamın Sırları

Kozmos, Carl Sagan'ın okumuş olduğum ikinci kitabı. Sagan'ın kitaplarında şunu farkettimki, bilim dili mümkün olduğunca toplumun anlayabileceği sade bir dile indirgenmiş. O yüzden okuyan herkesin bir şeyler anlayıp öğrenebileceği bir kitap Kozmos.
Kitap 13 bölüme ayrılmış. Bu başliklar altında kitabın konusunu oluşturan uzay, evren ve dünyamız incelenip irdeleniyor.
-Evren nasıl var oldu?
-Dünyada yaşam nasıl oluştu?
-Dünyamız dışında yaşamı barındıran başka bir gezegen var mıdır?... gibi soruların cevabını arayan herkesin mutlaka okuması gerektiğini düşünüyorum.
-Sagan, tarihin eski çağlarından beri insanların dünya ve evrene karşı olan merak ve ilgilerini, tarihte bu merakla hareket etmiş filozofları, bilim insanlarını ve buluşlarını da kaleme almış.
-Kozmos, kitap olarak basılmadan önce belgeseli çekilmiş, daha sonra kitap olarak basılmış. Kitabı okuduktan sonra belgeseli de izlenip bilgilerin daha kalıcı olması saglanabilir. En kısa zamanda bende izlemeyi düşünüyorum. Herkese iyi okumalar ve iyi seyirler dilerim :)

Ön yargılarımızı bir kenara bırakıp tamamen boş bir zihinle ve birazcık bilim merakı da olanların okuması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum. Bilim yapamıyor olabiliriz ama yeni bir şeyler  öğrenmek veya öğrenmemek tamamen bizim elimizde. Ufak bir merak sadece yeni bir ufuk elde edebilmek için kendimize gereken.. Bu kitabın bana birşeyler kazandırdığıni düşünüyor ve beğendiğimi söylemek istiyorum..

"Kozmos, olmuş veya olan ya da olacak her şeydir. Kozmos ‘düzen içinde bir evren’ anlamında kullanılan Yunanca bir sözcüktür ve bir bakıma ‘karmaşa’ anlamına gelen Kaos’un karşıtıdır."

Carl Sagan kimdir? Burada uzun uzun anlatmak yerine linki bırakmayı daha uygun görüyorum. Malum ülkemizde wikipedia yasak siteler içinde yer aldığından VPN gibi yolları kullanmayı bilmeyen değerli kitap dostları için başka sitenin linkini bırakıyorum.

https://onedio.com/...reken-10-sey--316796

Kozmos. Okuduğum ikinci Carl Sagan kitabı. Yine iliklerime kadar şaşırtan, düşündüren bilgilerle dolu bir kitap oldu benim için. Sindire sindire okumayı tercih edenlerdenim. Verdiği bilgilerin, “düşünün ki” diye başlayan cümleleri üzerine düşünenlerdenim. Milyarlarca ve Milyarlarca kitabına başladıktan sonra şöyle demiştim; “Keşke daha erken tanısaydım Sagan’ı.” Kozmos’u bitirdikten sonra da “keşke” ile başlayan cümlelerim arttı. Bundaki en büyük etken elbette uzaya, dünyaya, geçmişe, yıldızlara dair bilgiler verirken kullandığı dil. Herkes için bilim!

Kozmos. İncelemeye başlarken de kullandığım alıntıdaki düzeni anlatan bir kitap. Karmaşa gibi görünen birçok olgunun aslında ne muazzam bir düzen içinde milyarlarca yıldır sürüp gittiğini “Herkes için bilim!” parolasıyla anlatan bir başucu kitabı. Benim okuduğum e-kitapta Dr. Turhan BOZKURT’un önsözde şu cümlesi ne güzel özetliyor aslında: “Yerküremize uzaydan baktığımızda ulusal sınır diye bir şey göremiyoruz.” 13 bölümden oluşuyor başucu kitabımız. Kaynak olarak Eski Kitaplar göstererek şu cümlelerle başlıyor Kozmik Okyanusun Kıyıları başlıklı ilk bölüm.

"Yeryüzünün enginliğini zihnin kavrayabildi mi?
Işığın evrendeki adresini biliyor musun?
Peki, ya karanlığınkini..?"

Belgesel olarak yayınladığı dönemde bir karahindiba olarak Dünya’dan başlayan yolculuk Güneş Sistemi, galaksiler, yakın ve uzak galaksiler, gözlemlenebilen evren içindeki yolculuktan sonra tekrar evimize dönüyor ve şöyle ifade ediyor Sagan:

“Sonunda, Kozmos’u keşif serüvenimizin son durağındaki küçücük, «Dikkat kırılacak eşya» denecek çelimsizlikte, mavi beyaz renkli dünyamıza dönüyoruz.”

Yuvamızdaki yolculuğumuz ise geçmişe doğru devam ederek İskenderiye şehrine doğru sürüyor. İskenderiye ve dönemin hatta dünya tarihinin en büyük kütüphanesi hakkında bilgiler veriyor. Bu bilgileri okurken insanın kitabı okumadan önceki haliyle aynı düşüncelere sahip olması düşünülemez.

Diğer 12 bölümü tek tek burada anlatmak bu incelemeyi okuyan sevgili kitap dostunu sıkacaktır. Bize ne içindeki bölümlerden diyenler de olabileceğini göze alarak daha fazla ayrıntıya girmek yerine Kozmos neden okunmalı? Sorusuna kendimce cevaplar vermeye çalışacağım.

1) Yer Küremiz Adına Kim Söz Hakkına Sahip başlıklı son bölüme varmak için okunabilir. Çünkü Carl Sagan bu bölümde öyle güzel noktalara değiniyor ki bu bölümde geçen şu alıntı bile sanırım dikkat çekmek için yeterli olacaktır.

#37216904

2) Güneş Sistemi, Dünya ve Ay, yuvamızın yörüngesi, evrenin merkezi, kara delikler gibi konuları merak ediyorsan, bu başlıkların tarihi sürecini de öğrenmek güzel olurdu diyorsan, hatta keşke bir önceki bilim insanının teorisiyle kıyaslamalı da anlatan bir kitap olsa diyorsan Kozmos’u okumalısın.

3) Burçlara inanıyorsan ya da inanmıyorsan Kozmos’a göz atmalısın (3. Bölüm)

4) Öklid, Pisagor, Erastostenes, Kristof Kolomb, Batlamyus, Einstein, Apollo astronotları, Hipokrat ve daha birçok filozof, bilim insanı hakkında olabilecek en sade dille bilgiler öğrenmek istiyorsan Kozmos’u okumalısın.

5) Fizik kanunları ışık hızını geçmemize neden izin vermez, kara delikler nasıl oluşur, neden sadece Marslı tabirini kullanırız (Plutonlu, Venüslü, Merkürlü değil de), milyonlarca km uzaklıktaki uay araçlarımızdan veriler bize nasıl gelir ve biz onlarla nasıl iletişim kuruyoruz ve buna benzer onlarca sorunun cevabını öğrenmek için Kozmos’u okumalısın.

6) Voyager 1-2 uzay araçlarımız hakkında bilgiler için okumalısın. Bunu özellikle ayrı bir madde olarak yazdım çünkü Voyager 2 aracı ben incelemeyi yazdığım 10.12.2018 tarihinde güneş sisteminden çıkmış bulunuyor. Voyager’in kelime anlamı “yolcu”. Yolculuğuna 40 yılı aşkın süredir devam eden bu dostumuz artık güneş sisteminde değil. Bizden milyarlarca km uzakta bir başına soğuk ve karanlık uzayda yüksek bir hızla yolculuğuna devam ediyor.

https://voyager.jpl.nasa.gov/.../#where_are_they_now

Bu linkten anlık olarak bu iki dostumuzun yolculuğuna dair bilgi edinebilirsiniz.

Neden okunmalı sorusuna verilecek birçok cevap var. Eğer ki bir kişi de olsa bu incelemeyi okuduktan sonra Kozmos’u okuduysa ne mutlu bana. Belki geri gelip buraya birkaç madde de o ekler.

Toparlamak gerekirse, Carl Sagan kendisini bilime adamış bir insan. Okuduğum iki kitabı da daha sade olamazdı. Elbette yer yer anlaşılmakta zorlanılan bölümler oluyor. Ki koskocaman evrenden bahsederken bunun olması normal değil mi? Fakat bu genel olarak anlamaya engel değil. Evet burada çevirinin etkisini unutmamak gerek. İçerdiği bilgilerin birçoğu hepimizin “acaba” diyerek başladığımız soruların cevabı. Kitaptan önce belgesel olarak yayınlanan Kozmos’un bölümleri altyazılı olarak şurada mevcut;

https://www.youtube.com/...PFRPkw7PLJYMY3moibUG

Kitapla ve sevgiyle kalın.

NOT: Her ne kadar mis gibi yeni kitap kokusuyla okumak istesem de maalesef Kozmos’u da epub formatında okudum ve yine benim gibi bir an önce okumak isteyen veya kitaba ulaşamayan olur diye e-kitap linki de şurada;

https://yadi.sk/i/jmPhtFTo3LiLA8

Tam anlamıyla ziyafet. İçerdiği bilgiler nedeniyle epey uzun zaman ayırdığım bir kitap oldu.
İçeriğinden bahsetmek gerekirse; Ay, Güneş, Yıldız'lar, Gezegen'ler,Beyin, Savaş'lar, insanlık... Kozmos. Her şey bir kitapta. Bilgilerin daha iyi yerleşmesi için 13 bölümden oluşan belgeselin izlenmesi ise benden bir tavsiye.
Uzay boşluğunda değil biz, dünyamız bile bir toz zerreciği iken nedir bu kavga?...

Sizleri İskenderiye Kütüphanesinden alıp uzaya çıkaran oldukça iyi bir eser.Kanımca Sagan'ın en iyi kitabı olan bu eserin çok güzel de bir belgeseli var (yaklaşık 10 bölümlük) Fiziğin ve metafiziğin doğasında kaybolmayı ve okurken sık sık düşüncelere dalmayı göze alabiliyorsanız önerebileceğim değerli bir bilim kitabı.İyi okumalar diliyorum...

Nereden geldik,nereye gidebiliriz,insanoğlunun bir sınırı varmı ? Evrende yaşam var mı ? Kozmos nedir? Kaos nedir ? gibi soruların yanıtlarını arayanlara hem bilimsel hemde sıkıcı olmayan,herkesin okuması gereken bir kitap olarak düşünüyorum.

Voyager 1 'in bize en güzel armağanı; o ünlü "soluk mavi nokta" fotoğrafını göndererek, koca evrende minicik bir toz zerresinin içinde yaşadığımızı, gereksiz egoistliğimizin ne gülünç olduğunu idrak etmemizi sağlamak olsa gerek. Keşke tüm insan ırkı bu müthiş yapıtı okusa.

Öncelikle böyle müthiş bir kitapla tanışmami ve Sagan'ı taniyıp sevmemi saglayan tüm dostlarıma müteşekkirim.Kitap hakkında bir kaç kelam edecek olursak.Sagan'ın kendine has olaganüstü derece yalın bir anlatimla bilimi anlam olarak minimal düzeye indirmeyi başarmiş oldugunu gözlemliyoruz.Kitap toplam 13 bölümden meydana gelmekte ve bu her bölüm ayrı veye iniltili bilimsel konuları işlemektedir.Kitap kimi zaman okuyucu hayretler içerisinde bırakan bilimsel veriler sunarken kimi zaman ise insani allak bullak eden bir düşünce girdabına sevk ediyor.Fazlaca detaya girmeden bu kitabı okumanızı şiddetle tavsiye ediyorum.Okuma faslı bittikten sonra ufkunuzun ne kadar genişledigini göreceksiniz. Şimdiden iyi okumalar. . . Ve son olarak "Hepimiz birer yıldız tozuyuz"

Kozmos
Carl Sagan

Amerikan uzay araştırmaları kurumu Nasa’da görev yapmış bilim adamı Carl Sagan’ın,uzay ve bilim konularını işlediği bir kitap Kozmos.
İnsanlık, ilk çağlardan beri oldum olası bilinmeze merakının peşinden gitmiştir. Nedeni de bellidir, düşünebiliyor olmasıdır.
Ve düşünebiliyor olması nedeni ile en sıra dışı bir makinedir. Etrafımızda gördüğümüz alet, yapı, makine vs. ne varsa hep o sıra dışı makinenin eseridir. Yada evrende var olan yıldızlar, galaksiler,gezegenler, meteorlar vs. hep o makinenin tanımladığı gök cisimleridir.
İlk düşünebiliyor olmamızdan bilim doğmuştur. İlk baltamız, ilk sivri aletimiz bilimin ilk icadıdır. O zamandan beri süregelen ve biriken bilgi zenginliği yeni BİLİM, insanlığın ortak aklı haline gelmiştir.
Tarihte, süreç içerisinde bazen üstün zekalı insanların, bazen tesadüfün ortaya çıkardığı icatlar, yeni düşünceler ve yeni düşüncelerin hayata geçirilmesi adına uygarlık dediğimiz bugünkü modern hayatımız oluşmuştur.
Gökyüzüne bakabilen tek canlı insan olduğu düşüncesinden yola çıkan Carl Sagan, insanın yaşadığı yerin keşfi ile gökyüzündeki cisimlere merakının izin sürer Kozmos kitabında.
İnsanlar önce bu cisimlere, hepsi bizim etrafımızda dönüyor derler, yaşadığımız yer tepsi gibi derler, Güneş büyük bir güçtür, bizim yaratıcımız derler. Matematik bilimi geliştikçe ki tüm bilimlerin atası olduğu söylenir. Gökyüzündeki cisimlerin uzaklıklarının hesabı yapılır. Yeryüzünün büyüklüğünün hesabı yapılır. Dünya’nın döndüğü , yuvarlaklığı bulunur. Dünyanın aynı zamanda Güneşin etrafında döndüğü bulunur. Gökcisimlerinin döndüklerinin, dönüş hızlarının hesabı yapılır. Güneşinde kendi etrafında döndüğü bulunur. Derken bağlı bulunduğumuz Samanyolu Galaksisinin keşfi yapılır. Güneşinde Samanyolu galaksisinde döndüğü bulunur. Samanyolu Galaksisinin tamamının döndüğü derken, evrendeki tüm yıldızların, tüm galaksilerin, kendi eksenleri ve bağlı bulunduğu galaksilerin eliptik bir dönüş içinde olduğu keşfedilir. Kısaca Alevi kültüründeki bir deyişte olduğu gibi “Tüm evren semah döner” .
Ve Evrenin sonsuzluğu, zamanın sonsuzluğu aslında zaman diye bir kavram olmadığı, düşünebiliyor olan insanların ortaya çıkmasından sonra bu insanların bir şeyleri ölçme merakından ortaya çıktığı görülüyor. Zaman kavramını bir çizgi olarak düşündüğünüzde bu çizginin ortasının olmadığı, geçmişin ve geleceğin belirsizliğine giden bir çizgi olduğu düşünülebilir.
Evrenin büyüklüğü içinde benzer şeyler söylenebilir. Dünyadan çıkıp bir boşluktan evrene baktığınızda bir merkezinin olmadığı, aşağı - yukarı, kuzey-güney, doğu-batı anlamında bir yönünün olmadığı ortaya çıkıyor.
Evrendeki tüm cisimler Newtonun ortaya çıkardığı kütle çekim kuvveti yasasına bağlı olarak evrende boşlukta duruyor.
Peki bunlar nasıl oluştu ? Ortak akıl bilimin üzerindeki hemfikir olduğu en büyük düşünce, BİGBANG yani büyük patlama. Yıldızlar, gezegenler önce toz ve gaz kütleleri yoğunlaşıp bir kütle oluyor. Sonra kütle çekim yasası ile zamanla büyüyor. Teori bu ?
İnsanoğlunun 1976 yılında icat ettiği ve uzaya gönderdiği ve saatte 11.000 km. yol alabilen uzay aracının en yakın yıldıza varabilmesi için 80.000 yıl zaman gerekiyormuş.
Tüm bunlar insana şunu katıyor.
Evreni ve oluşumunu düşündüğümüzde bilim olarak belki de emekleme aşamasındayız.
Evrenin sonsuzluğunu ve tanımlanabilir alanı içerisindeki milyarlarca galaksinin, milyarlarca yıldızın olduğu devasa boşlukta yerimiz neresi. Yeni yeni düşünceler, yeni düşüncelerin oluşturduğu daha yeni düşünceler. Dünyamızdan evrene, bu düşüncelerle baktığımız zaman, ateş olsak cürüm kadar yer yakıyoruz.
Yakın evren boşluğundan Dünya ya baktığımız zaman sınırları olmayan mavi minnacık bir bilye. Biraz daha ötelerden bakarsak bir toz tanesi. Çok daha ötelerden baktığımızda o toz bile milyarlarca tozun içinde görünmeyen bir şey.
O zaman dönüp kendimize şu soruyu sorduruyor Carl Sagan, Biz kimiz ? Bunca ego niye ? Bunca savaş niye ? Bunca telaş niye ? Bunca kavga, yok etme, niye ? Yaşamının gerçek amacı ne ?
Bir bilim kitabı olarak okuduğunuz Kozmos kitabı, okuyucunun kendisine bir dolu felsefik sorularak sordurarak bitiyor.

Kitap sırlarla dolu. Çok aydınlatıcı. Yaşamanın sırları anlatılıyor. Öbür dünyaya dair merak edilenler. Ve çok daha fazlası bu kitapta. Herkese tavsiye ederim.

Bu aralar dünya işleriyle çok yoğun olduğum için zaman ayıramadığımdan dolayı, burada görüp de vicdan azabı çekeceğime yarım bıraktığım kısma yollayarak, kendi vicdanımı rahatlatacağım. :D Kitapta 3 bölüm okuduğum için herhangi bir kısa yorum yapmayacağım.

Carl Sagan, bilimi, akademik dilin karmaşıklığından uzak, yeterince anlaşılır ve bu haliyle bile bilimsel manada oldukça doyurucu içeriğe sahip kitaplar yazarak sevdiren bir yazar.
Kozmos bu kitaplardan biri ve bir çok kozmik soruya bilimsel ve anlaşılır bir dille açıklamalar getiriyor.