-... Meçhullere doğru alabildiğine koşmak. Fikret bile diyor ki:
...hayatın elbette,
Kolay ve neş'e fezâ bir seyahat olmayacak!
Lâkin, bu tîh-i mihnette,
Kolay ve neş'e fezâ bir seyahatın, ancak
Hayali vardır; uzak bir serap için koşmak
Koşup sonra yorulmak ve boş yorulmaktır;
Hayatı dev hakikatle çarpışan kazanır!
Mahşer nedir? Mahşer, dinsel inanışa göre, kıyamet günü dirilecek olanların toplanacakları ve günah/sevap defterinin açılarak hesapların kesileceği yere verilen isimdir. Mecazi olarak ise, büyük ve gürültülü kalabalıklar için kullanılmaktadır. Peyami Safa bu eseri için "Mahşer" ismini tesadüfen seçmiş değildir. Ona göre 1915-1916 yılları