Matematiğin Kültürel Tarihi

Zeki Tez
"Biz matematikçiler yalnızca kendi fantezilerimizin yarattığı şeyleri, aynı zamanda kanıtlamak zorunda olan gerçek şairleriz". Leopold Kronecker
Reklam
El-Harezmi, bilinmeyen değere "şey", "şey" in karesine "mal", "mal" in "şey" ile çarpımına "kâap"(küb) demiştir.
Sıfır rakamı, İS 5. Yy da Hintlilerce icat edilmiştir.
Reklam
Fibonacci dizisi
“Bu dizinin ilginç yanı, 5. terimden sonraki ardışık terimlerin oranlarının altın orana çok yakın olmaları 12. terim olan 144’ten sonraki bütün ardışık terimlerin oranlarının ise sürekli olarak 1,61803... olarak çıkmasıdır.”
Sayfa 236Kitabı okudu
“Aritmetik” Yunanca bir sözcüktür ve “sayılarla uğraşarak eğlenmek” anlamına gelmektedir.
Reklam
“Eski Yunan ve Roma çağında tek sayılar ‘eril’, çift sayılar ise ‘dişil’ olarak nitelenmekteydi.”
“Pythagoras’ın adıyla anılan ünlü teorem, daha eski dönemlerin uygarlıklarında bilinmekteydi. Eski Mısır’da işini seven her marangoz, kenarlarının uzunluğu 3-4-5 olan her üçgenin bir dik üçgen olduğunu biliyordu. Daha sonra bu sayıların katları ve azkatları olan (6-8-10), (3/2-2-5/2), (3/4-1-5/4) gibi pratik dik üçgenler de tanındı. Bu teorem, Eukleides’in ünlü eserinin 1. cildinde 47. problem olarak yer alır. Rönesans sonrası Avrupa’sında ‘Marangoz Teoremi’ denmiş; Arap kültüründe kenarları üzerinde karelerin çizili olduğu ikizkenar dik üçgen şekli gelin koltuğunu andırdığı için ‘Gelin Teoremi’ diye adlandırılmış; bizde ise dik kenarları üzerinde karelerin çizili olduğu ikizkenar dik üçgen şekli eşeğin alnına, dik kenarlara bitişik kareler de kulaklarına benzetilerek bir zamanlar ‘Eşek Davası’ olarak öğretilmiştir.”
Sayfa 223Kitabı okudu
“Batı felsefesinde eski Yunan filozofu Pythagoras, müziğin mucidi olarak kabul edilir.”
Sayfa 193Kitabı okudu
“Doğa, matematiğin diliyle yazılmıştır.”
Sayfa 11 - Galileo GalileiKitabı okudu
İlk insanlar örneğin dörtten fazla çakıltaşını sayamıyorlarmış ve 4 sayısı, çok uzun bir süre insanın sayısal algılamasının sınırı olarak kalmış.Bunun izdüşümleri tarihin çok daha ileri dönemlerine kadar uzanmıştır.Örneğin Romalılar,ilk 4 oğullarına Gaius,Lucius,Marcus,Servius gibisinden özel adlar verirlerken beşinciden itibaren ad vermede sayılara başvururlarmış:Quintus(beş),Sextus(altıncı),Octavius(sekizinci)vb.Babiller şaşılacak denli büyük sayı değerlerine dek varabilmişlerdir
Resim