Matmazel Noraliya'nın Koltuğu Peyami Safa

Peyami Safa...
Okudukça eserlerini; iyi ki bizden, iyi ki bizim diyorum. Bilgisine, uslubuna her dem hayran kaldığım bir yazar...
Edebiyat dünyasına psikoloji, sosyoloji, felsefe inceleme, deneme gibi çeşitli alanlarda eserler bırakan değerli bir yazarımız Peyami Safa...
Matmazel Noraliya' nın koltuğu kitabına gelirsek yoğun bir psikolojik roman olmasına rağmen dönemin toplumsal yapısına da değinen bir kitap. Açık söylemek gerekirse kitabın adına yönelik merakım oldukça fazlaydı. Ve hikayesini de öğrenince merakıma değdi doğrusu.
Roman iki bölümden oluşuyor. İlk bölümde çeşitli sebeplerden ötürü buhranlar yaşayan , ana karakter Ferit'i ve çevresindeki insanları çok az diyaloglar, bol tespit ve psikolojik tahliller eşliğinde tanıyoruz. Materyalist ve hedonist düşünce yapısıyla insanlara yaklaşan Ferit romanın ikinci bölümünde, yaşadığı büyük değişimle insanları önemseyen, değer veren "ruh"çu bir şahsiyete bürünür. Ve bu değişim sürecinde de Matmazel Noraliya'yı tanıyoruz.
Olayların odak noktası Ferit olduğu için Olay örgüsüne bağlandıkça Ferit'in gözlerinden görmeye başlıyorsunuz her şeyi. Bu yüzden romanda geçen o yoğun parapsikolojik olaylar sizi etkisi altına alabilir. Ferit'in kendi karanlık duvarını yıkıp benliğini bulma yolundaki adımları güçlendikçe de hikayedeki o yoğun sisin dağıldığını yani Ferit karakterindeki ruhsal iyileşmeyi hissedebiliyorsunuz.
Psikolojiye hükmeden ayrıca düşündüren eserler okumayı seviyorsanız, listenize ekleyin.

Peyami Safa'ya dair okuduğum ilk kitap bu değil ama bu kitabı okuyunca ilk defa Peyami Safa okuyormuş gibi hissetmekten kendimi alamadım.

Gerçekten zorlukla bitirdiğim bir kitap oldu. Konuşmaların karışık olması, alelacele kağıda dökülen hisler gibi olmuş. Belki, bu karaktere özgün bir yazım tarzıydı ama okurken kafamın çok karıştığı oldu. Dalda dala atlamak deyimi, bu kitaba uygun sanırım.

Bir de tüm karakterler ya hastalıklı ya da suçluydu. Okurken karakterlerle birlikte hafiften psikolojinizin bozulması, kitabın yan etkileri arasına girebilir.

Kitaba dair sevdiğim tek yan Matmazel Noraliya'ı anlattığı yerdi. Bir de cineyet vakası var. O da benim polisiye sever yanımdan kaynaklanıyor.

Tüm bunların sonunda; kitabı okuyun diye pek tavsiye etmem ama okuyacak olursanız da Peyami Safa'yı sadece bu kitabıyla yargılamayın derim.

Matmazel Noraliya'nın Koltuğu anlatıcı olarak yazara en az yer veren teknikle yazılan Türkiye'deki ilk romandır. Peyami Safa ne kadar güçlü bir yazar olduğunu bu kitabında da gösteriyor. Mistik bir felsefe üzerinden merkezde Ferit karakterini alarak kurguladığı olayları anlatmaktadır. Mistisizm fazlasıyla var kitapta. Ben yazarı zaten beğenen birisiyim, lakin bu kitabından daha iyi romanlarını okudum. Romanda eksik yada fazlalık bulabilirsiniz de eğer yazmak için çabalayan birisiyseniz bunu da nasıl yazabildin be adam diyemeden edemeyeceğiniz paragraflar bulursunuz Peyami Safa'nın kitaplarında ki bu romanda da mevcuttur.

"Koruk yeşili gözlerinden ekşi bir ruh sızıyordu." Eseri okumuş olmasaydım,sırf bu cümleyi duymak bile okumama vesile olurdu.Okumadıysanız en kısa zamanda okumanızı tavsiye ederim.

Matmazel Noraliya'nın Koltuğu anlatıcı olarak yazara en az yer veren teknikle yazılan Türkiye'deki ilk romandır. Peyami Safa ne kadar güçlü bir yazar olduğunu bu kitabında da gösteriyor. Mistik bir felsefe üzerinden merkezde Ferit karakterini alarak kurguladığı olayları anlatmaktadır. Mistisizm fazlasıyla var kitapta. Ben yazarı zaten beğenen birisiyim, lakin bu kitabından daha iyi romanlarını okudum. Romanda eksik yada fazlalık bulabilirsiniz de eğer yazmak için çabalayan birisiyseniz bunu da nasıl yazabildin be adam diyemeden edemeyeceğiniz paragraflar bulursunuz Peyami Safa'nın kitaplarında ki bu romanda da mevcuttur.

Nasıl başlayayım bilmiyorum. Çok acayip bir kitap. İyi anlamda. Tarif etmesi güç. Herhangi bir kalıba sokamadım. Baştan söyleyeyim çok beğendim. Peyami Safa' dan okuduğum başka kitaplara benzemiyor. Yazar da boşuna dememiş en beğendiğim romanım diye. Ferit tam bir karakter olmuş bence. Meziyetleri ve zaaflarıyla. Edebiyatımız genelde tipler üzerine kuruludur. Karaktere rastlamak zordur. Bu kitapta yazar karakter yaratmak konusunda çok başarılı olmuş ve hikâyeyi ustaca karakterinin üzerine kurmuş. Asıl olarak Ferit' in psikolojisi üzerinde yürüyor olaylar. Zaten roman da psikolojik tahlil romanı olarak tanıtılıyor. Yazıldığı devir de göz önüne alınınca kitap zamanını aşıyor. Bence Safa da kendini aşmış bu kitabında. Romanın kahramanı Ferit, tıp ve felsefe eğitimi almış biri. Bu nedenle rasyonalist bir görüşe sahip. Ancak yaşadığı metafizik olaylar düşüncelerinden ve inançlarından emin olmasına engel oluyor. Yaşadığı ya da yaşadığını sandığı bazı mistik hadiselerden sonra düştüğü buhranlar, yaşadıklarına gelen mantıklı, akılcı açıklamalarla kendi düşüncesinde kalmasını sağlıyor başlarda. Ancak sonra yine tereddüde düşüren başka olaylar iyice kafasını karıştırıyor. Her şey yine tersine dönüyor. Ferit de bu gel gitler içinde kendini sorgulamaya başlıyor. Tüm kargaşa ve etkisinde kaldığı diğer insanların hayâtındaki yeri, çok ustaca ve kurguda kusursuz bir şekilde işlenmiş kitap boyunca. Olayların sırası, oluş şekli ve etkileri tıkır tıkır işliyor. Öykü ilerledikçe kahramanın durumu tam bir psikolojik vaka hâline geliyor. İlerledikçe iyice mistikleşen öykü Ferit üzerinden hakikat, hayat ve insanı sorgulama işine dönüşüyor. Sanırım buralarda kendi görüşlerini vermeye çalışıyor yazar. Önce tasavvufa dalıp iyice felsefileşiyor. Özellikle son bölümlerde Aziz' le sohbetleri bu konular üzerinde bir tartışmaya dönüşüyor. Münazara anlamında, münakaşa değil. Sanırım Safa kendi kendine tartışıyor. Hakikati arıyor Ferit ve hiçbir insanın çözüm bulamadı sorulara yanıt.

Dili olağan üstü. Müthiş bir Türkçe. Dört beş satırı aşan cümlelerde ne anlam kayması var ne bir kurgu hatası. En azından ben göremedim. Üslubu gerçekten bir sanat eseri hâline getirmiş kitabı. Bence bir baş yapıt. Okumak zorunluluk. Ancak zaman geçirmek için okumayı düşünen vazgeçsin. Özellikle zaman ayırmak, sadece kitaba konsantre olmak, sakin kafayla, başka bir şey düşünmeden dikkatle okumak gerek. Kafa vererek okunurken de kesinlikle edebî zevkten mahrum kalmayacaksınız.

Kitabın adına yönelik merakım oldukça fazlaydı. Matmazelin hayatına ha sıra geldi ha gelecek diye diye, Ferit'in psikolojisinin içine dalıveriyorsunuz; Az diyalog, bol tespit ve mükemmel tahliller. Ne yalan söyliyeyim, dili de ağır geldi. Devamlı internetten sözcüklerin anlamlarını araştırırken buldum kendimi. Bu yüzdendir uzun sürdü okumam. İnatçıyımdır da, bir işimi kolay kolay yarım bırakmam. Sonuç olarak kitabı beğendim. Tavsiye edilir.

"Sanki insan ve kainat iki zıt mahiyet içinde birbirini iki yabancı gibi seyrediyor. İkisinin de birbirine aynı mânâ nizamı içinde bağlı olduğunu bir bedbaht şimşeği içinde idrak ettiğimiz halde inkâr ediyoruz"
Matmazel Noraliya, ya da aslıyla Nuriye teyzenin ikinci kısmında hayat hikayesinin anlatılmasıyla zihninde şimşekler çakan bir tıp öğrencisi Ferid'in ruha, manaya, matapsişik:) açıdan yamlaşması ve tahlilleriyle dolu psikolojik, metafizik bir roman.

Bir arkadaşım kitabın adının da "No Materyalizm" i çağrıştırdığını söylemişti.

Çocukluğumda okuduğum en güzel kitaplardı Peyami Safa kitapları...
Matmazel Noraliyanın Koltuğu kitabında yazarın doğu ve batı üzerine yaptığı muhteşem örnekleme ve tahlilleri iyi hatırlıyorum. Doğuyu kediye, batıyı köpeğe benzetmesi çok ilginç gelmişti o yaşlarımda...
Peyami Safa, insanın ruh dünyasına eğilen çok akıcı üslubu olan bir yazarımız. Tüm kitaplarını okumanızı tavsiye ederim.

Bu kitabı orta son ya da lise 1'de okumuştum ve Suç ve Ceza'yı tekrar okumuş gibi hissetmiştim kendimi.konu tamamen ondan alınmış gibi.