Metinlerle Tasavvuf Terimleri Sözlüğü
KolektifQuotes
Geçmişteki evliya ve abdâl, iradelerini Hakk'ın iradesine teslim edip, vefatlarına kadar onun iradesine göre hareket etmeyi arzulayarak bu makama varmak istemişlerdi. İşte bunun için onlara abdâl denmiştir.
Ebu Yezid'e '{sûfiler} elde ettikleri şeye neyle vâsıl oldular?' diye soruldu. "Kendilerine ait olanı görmeyip, O'na ait olanı görmekle dedi."
Şatahat 67
Rivayete göre Leyla bir gün Mecnun'a uğrayarak kendisiyle konuşmak için yanına çağırmış. Mecnun: "Bırak beni, ben Leyla'mı düşünüyorum, seninle alakadar olacak vaktim yok" demiş.
İşte bu mertebe vuslat ve kurb {yakınlık} makamının sonudur. Bu makamda arif, marufunu inkar eder. Ortada ne arif kalır, ne maruf, ne aşık kalır, ne de maşuk. Ortada sadece aşk kalır.
Hürriyyet, Allah Teala'ya ubudiyyetin hakikatini ayakta tutmaktır. {Böyle yapan} Allah'tan başka her şeyden hür olur. (Istılah, 536)
Ahlakın dört !esası} vardır: Hikmet, şecaat, iffet ve adalet. Hikmet, bütün ihti yar! fiillerde, kendisiyle doğruyu yanlıştan ayıran nefse ait bir duygudur... Bu dört ahiakın dengeli oluşundan güzel ahiakın tamamı ortaya çıkar. Akıl kuvvetinin iti dalinden iyi düşünce, isabetli görüş, doğru tedbir, eşyanın inceliklerini anlamak; ifratından, hile, ald a tm a, mugalata ldemagoj i } ; tefritinden ise ahmaklık, kalın kafalılık ve akıl zayıflığı doğar... (Ravza, 445)
Basiret, ihlas sahibi bir kimsenin hayretli bakışıdır. Birinci inceliği, şeriatla kaim olan haberi, akıbetinden korkmayan bir Zat'tan sudur ettiğini bildiği için desteklemektir. İkinci inceliği, hidayete çekme ve dalalete düşürmedeki adaleti müşahede etmektir. Üçüncü inceliği de, marifet çeşmesinin fışkırmasını, işaretin sabit olduğunu, ferasetin meyve verdiğini {görebilecek} basirettir. (Ravza, 488)
Niyet
Niyet dört şey üzerine bina edilir: Kasd, azim, irade ve meşiet. Bunların hepsi aynı manadadır. Niyetin kalbe yönelik iki şekli vardır: Biri kalbde hüsn-i teyakku zun bulunması; diğeri ise O'nun {Allah} katındaki ecir ve rızayı isteyerek Allah için yapılan arneldeki ihlastır. (Cami', 41)
Sayfa 777 - niyetim maksudum gayemKitabı okudu