Modern Bireyciliğin Mitleri

Ian Watt
Özgün hikâyelere bakıldığında, Faust, Don Quijote ve Don Juan karakterlerinin nihai kaderleri, kendi dönemlerinin bireycilik karşıtlığını yansıtmaktadır: Faust ve Don Juan, cehennem ateşinde kavrulmakla cezalandırılırken, Don Quijote elaleme maskara olacaktır. Bu üçü, bireyciliğin ilerici dürtüsünü temsil etmektedir; ki bu dürtü, toplumun onaylamayışı yüzünden, bireyciliği baskı altına sokmuştu. Aradan geçen yüzyılın ardından bu kez de Defoe’nun Robinson Crusoe’su bireyi daha çok öne çıkartacaktı; gerçi o da Crusoe’nun yalnızlığının, aslında babasına karşı geldiği için bir ceza olduğunu söylüyordu. Ian Watt bu kitapta, çağdaş dünyanın dört mitini irdeliyor; bu mitlerin hepsi XVI. ila XVIII. yüzyılda yaratılmıştır, yani tarihsel bakımdan yeni olan bir toplumun seçkin eserleridir. Watt, Faust (1587), Don Quijote (1605) ve Don Juan’ın (yaklaşık 1620) özgün hikâyelerinin, bu üç karakteri hiç pohpohlamadığını söylerken, bir yandan da, iki yüzyıl sonra ortaya çıkan Romantik dönemde, bu karakterlerin takdire şayan kişiler, hatta kahraman olarak nasıl yeniden yaratıldığını gösteriyor. Robinson Crusoe (1719) ise dinî, ekonomik ve toplumsal yeni tutumların temsilcisi olarak görülüyor. Söz konusu bu dört mit de, çoğunlukla büyük yazarlar (Rousseau, Goethe, Byron, Dostoyevski) tarafından dönüştürülmüş ve bu yazarların bireyciliği öne çıkarmasıyla birlikte tüm dünyada daha çok talep görmeye başlamış; böylece bu ibret masalları, halk arasında rağbet gören seküler mitlere dönüşmüştü. Bu değişikliğin sebebi kısmen bireyciliğin kültürel ve siyasi ürün haline gelmesidir, fakat mitin kendisinin bir kavrama dönüşüp, insanları yönlendirme becerisine kavuşması da aynı derecede önemli bir sebeptir. Günümüzde bu dört mit şahsiyeti itibarlarını korumakta; ancak kitlesel eğlence endüstrisi (radyo, televizyon, filmler) zaman ve etki bakımından bunlara epey rakip doğurduğu için güçleri de azalmaktadır. Bu dört şahsiyet, modern dönemin bireycilik sorunlarını göz önüne sermektedir: yalnızlık, narsisizm, benlik ile toplum çatışması. Bunlardan hiçbiri ne evlidir ne de kadınlarla uzun süreli ilişkiler yaşar; en yakın arkadaşlarıysa erkek uşaklarıdır. Mefistofeles, Sancho Panza, Catalinon ve Cuma, kendi ikincil rollerine sonuna kadar sadık kalıp bu durumdan hiç yakınmaz, yani kusursuz bir uşak gibi davranırlar. Bu da bize o dört şahsiyetin benmerkezci olduğunu gösteriyor. Her biri, kim olması gerektiğine dair kendi görüşünün peşinden giderken, aklımıza bir kahraman olarak kendi kişiliğine ve ideallerini yansıttığı topluma dair ciddi sorular ortaya koymaktalar.
Yazar:
Ian Watt
Ian Watt
Çevirmen:
Mehmet Doğan
Mehmet Doğan
Tahmini Okuma Süresi: 10 sa. 21 dk.Sayfa Sayısı: 365Basım Tarihi: Nisan 2014Yayınevi: Boğaziçi Üniversitesi Yayıncılık
ISBN: 9786054787142Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
365 syf.
·
Puan vermedi
“Faust, Don Quijote ve Don Juan'ın ayırt edici özel­likleri, içlerinde Rönesans'ın ilerici ve bireyci dürtülerini taşımalarıdır; üçü de başkalarına aldırmaksızın kendi yolundan gitmek istemektedir. Fakat kendilerini Karşı­ Reform güçleriyle hem ideolojik hem de siyasi olarak ters düşmüş bulur ve bu suçtan ötürü cezalandırılırlar. Elbet­te, günahkarlar her zaman azizlerden daha ilginçtir. Robinson Crusoe 'yu ise Karşı-Reform döneminin ar­ dından ortaya çıkan yeni iktisadi, dini ve toplumsal tu­ tumları diline dolamış hünerli bir hatip gibi görebiliriz; ayrıca bireyciliğin gelişmesi bağlamında, daha geç bir ta­ rihte -1719'da- yazılmış olması, kitabın genel savını güç­lendiriyor.“ Çok ilgi çekici ve aydınlatıcıydı. Edebiyatla ilgiliyseniz çok seveceksiniz.
Modern Bireyciliğin Mitleri
Modern Bireyciliğin MitleriIan Watt · Boğaziçi Üniversitesi Yayıncılık · 201418 okunma
Reklam
365 syf.
·
Puan vermedi
IAN WATT/MODERN BİREYCİLİĞİN MİTLERİ (FAUST,DON QUİJOTE,DON JUAN,ROBİNSON CRUSOE)Boğaziçi Üniv. Yayınları/355 sy. Bizler çoğunlukla Robinson Crusoe’yu bir roman olarak düşünmeyiz. Defoe’nun bu ilk uzun kurmaca eseri, sanki doğal olarak uygarlığımızın büyük mitleri olan Faust, Don Juan ve Don Quijotte’yle aynı kefeye yerleşmiş görünüyor. Bu
Modern Bireyciliğin Mitleri
Modern Bireyciliğin MitleriIan Watt · Boğaziçi Üniversitesi Yayıncılık · 201418 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.