Muhadarat, ilk Türk kadın romancı ve yazar Fatma Aliye Hanım’ın en önemli romanlarından biridir ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen “100 Temel Eser” arasındadır.
Romanda evlilik konusunda gençlerin söz sahibi olması, üvey annenin çocuklar üzerindeki olumsuz etkisi, çocuk terbiyesi, yakın akrabaların konak hayatında yol açtığı sıkıntılar, eğitimli bir kadının olaylar üzerindeki etkisi üzerinde durulmaktadır. Eserde özellikle cariyelerin hayatı ve emeklilikleri hakkında özgün bilgiler vardır.
Zengin ve yaşlı Sâi Bey on yedi yaşındaki Câlibe Hanım’la evlenir. Üvey anne, Sâi Efendi’nin kızına ve oğluna iyi davranmaz. Hatta kızının nişanlısından ayrılması için çeşitli entrikalara dahi başvurur. Bunun üzerine Fâzıla bütün yaşadıklarından bıkar ve intihar etmeyi düşünür. Romanda yaşananlar İstanbul’da başlar, Beyrut’ta devam eder. Beyrut’ta yaşanan aşırı tesadüfler oldukça merak uyandırıcıdır.
“100 Temel Eser” arasında yer alan Muhadarat bir kadın gözüyle ilk defa Osmanlı aile hayatına yer vermesi açısından önemli bir eserdir.
