Birinci Dünya Savaşı’ndan en çok zarar gören devletlerden biri olan Osmanlı Devleti, çok uluslu zayıf bir devlet olmanın bedelini savaş sonunda çöküşü ile ödemiş oldu. Osmanlı’ya ait her unsur gibi Osmanlı Ermenileri de bu çöküşte payına düşen trajediyi yaşamak zorunda kaldı. Mamafih vuku bulan savaşta öncelikle din birliğini tercih eden Osmanlı Ermenileri, Avrupalı devletlerin gözünde, kendi çıkarlarına uygun olarak kullanılabilir konumdaydı. Avrupalı devletlerin desteği ile Osmanlı Devleti’nin hemen her bölgesinde olduğu gibi Akdeniz sahillerinde bulunan Musa Dağı Ermenilerinden de isyan hareketlerinin görülmesi Osmanlı’yı, isyanlara karşı kararlar almaya sevk etti.
Tarihler 13 Temmuz 1915’i gösterdiğinde Musa Dağı Ermenileri ile ilgili karar alma zamanı gelir. İsyan eden ve isyanlara karışan kişilerin, devam eden Birinci Dünya Savaşı bitimine kadar savaş bölgesi dışında bir bölgeye yerleştirilmesi kararı Musa Dağı Ermenilerine iletilir. Bu süreçte “Kayıp” serüveni başlar. Musa Dağı’na çıkarak bu karara isyan eden 5000’e yakın Ermeni, dağ başında bir süre hayatını devam ettirir. 13 Eylül 1915 sabahına karşı dağda keşif yapmak üzere gelen Osmanlı askeri birlikleri çok sayıda hayvan ölüsü ve birkaç işe yaramaz ev eşyası ile karşılaşır. Peki Osmanlı’ya isyan ederek 53 gün önce dağa çıkan 5000 civarındaki Ermeni nerededir?
Kayıp!
