Kendisinden olmadığı kuşkusuyla çocuğunu öldüren Gesualdonun müziğine nasıl yaklaşırsınız? İşte size kabaca bir Wagner yaşamı. Kabaca diyorum çünkü bu bilgilerin gerektirdiği önbilgilenmeyi şöyle dallara ayırsam en az yirmi yol görünüyor. Romantisizm, opera librettoları, 1848 olayları, Bakunin, Nietzsche, Bayreuth, Wagnerin makaleleri... Bunların içinde dikkat ederseniz henüz müziğe gelmedim. Bir bağdarın yaşamında ikonografik bilgilerin önemini vurgulamak gereksiz. Ancak ne yazık ki ülkemizde olmayan şeylerden biri de bu. Onun için de hem anlamak, hem de yargılamak (çünkü böyle bir şey de yapılıyor nedense) çok daha güç duruma geliyor. Bir bağdarın ideolojik görüşlerinizden çok ayrı bir yerde olması, yarattıklarının gözünüzdeki değerini etkileyebilir mi? Ya da ırkçı olması. Peki ya seks düşkünü olması ve önüne gelen her kadınla sınır tanımadan ilişkiye girmesi? Gelin bunu genelleştirelim. Kendisinden olmadığı kuşkusuyla çocuğunu öldüren Gesualdonun müziğine nasıl yaklaşırsınız? Köylü Namusunun prelüdünü dinledikten sonra bu müziğin, faşistliğini açıkça duyuran ve Mussolini hayranlığından korkusuzca söz eden Mascagninin olduğunu öğrendiğinizde tepkiniz ne olur? Kızar mısınız? Peki bu insanın yapayalnız, sefil bir şekilde öldüğünü öğrenince bu defa da acır mısınız? Stalinin buyruklarına boyun eğen Sovyet bağdarların müziklerini beğendiğinizde kendinizle çelişkiye düşmez misiniz? Bunları biraz düşünün. Daha doğrusu kafa patlatın. Sakın ola Wagnerin misyonerliğini yaptığım falan sanılmasın. Söylemek istediğim şey farklı: Alışılmış müzik tarihi bilgileri içinde bir bağdarı, seslendiriciyi ya da kuramcıyı salt müzikte yaptığı şeylerle tanımanın kısırlığı rahatsız edici. Ama bunun yanısıra onun yapıtlarıyla özel yaşamı ya da ideolojisinin duygusal olarak birbirine karıştırılmaması gerektiğini söylüyorum. Bunu yapmak başlangıçta güç gibi görünse de inanın o kadar değil. Bu konuda yalnızca duyularınıza, beğeninize güvenin ve Tinctorisin 16. yüzyılda dediği gib ikulağınızı tek yetkili kılın.
