Yeni Bir Neden-Sonuç Bilimi

Neden Sorusunun Kitabı

Dana Mackenzie

Sayfa Sayısına Göre Neden Sorusunun Kitabı Sözleri ve Alıntıları

Sayfa Sayısına Göre Neden Sorusunun Kitabı sözleri ve alıntılarını, sayfa sayısına göre Neden Sorusunun Kitabı kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Modern istatistik Galton ve Pearson'ın kalıtımla ilgili nedensel sorularından ve bu soruları kuşaklar arası verilerle yanıtlama konusundaki ustalıklı çabalarından doğdu. Bu çabalarında ne yazık ki başarısız oldular ve durum neden diye sormaktansa, bu tür soruları yasaklı ilan ederek hızla yeşeren, nedensellik içermeyen bir girişim olan istatistiği geliştirmeye yöneldiler.
İstatistik 101 dersinde tüm öğrenciler "Korelasyon nedensellik değildir" tekerlemesini öğrenir. İyi ki de öğrenir! Horozun ötüşü, güneşin doğuşuna neden olmaz. Sağduyudan gelen bu gözlem ne yazık ki istatistikte fetiş haline gelmiştir. Bize korelasyonun nedensellik olmadığını söyler ancak nedenselliğin ne olduğunu söylemez. İstatistik ders kitaplarının dizinlerinde "neden" girdisini boşuna ararsınız. Öğrencilerin X, Y'nin nedenidir demesine hiçbir şekilde izin verilmez; yalnızca X ve Y "ilişkilidir" veya "bağlantılıdır" diyebiliriz.
Reklam
"Bir şeyler farklı olsaydı ne olurdu?" sorusunu yanıtlamak, görünürde başka hiçbir türün yapmadığı bir şekilde, geçmişten ve başkalarının deneyimlerinden ders çıkarmamızı sağlar. Antik Yunan filozofu Demokritos'un "Bir nedeni keşfetmeyi Pers kralı olmaya tercih ederim," demiş olması şaşırtıcı değildir.
Başka bir saçma korelasyon türü ise sıklıkla zamansal verilerde ortaya çıkar. Örneğin, Yule, İngiltere'deki ölüm oranı ile Anglikan Kilisesi'nin bu yıl kıydığı nikahlar arasında inanılmaz derecede yüksek bir korelasyon (0,95) olduğunu bulmuştur. Tanrı evlenmekten mutlu Anglikanları cezalandırıyor muydu? Hayır! Yalnızca iki ayrı tarihi eğilim aynı anda gerçekleşiyordu: Ülkedeki ölüm oranları düşüyor ve Anglikan Kilisesi takipçiliği azalıyordu. Her ikisi de aynı anda azaldığından, aralarında pozitif bir korelasyon olmakla birlikte, evrensel bir bağlantı yoktu.
Bayes, ölümünden sonra yayımlanan bir makalede, tam olarak kendisine uygun, matematikle dinbilimi karşı karşıya getiren bir sorunla uğraşmıştır. Bağlamdan söz etmek gerekirse, İskoç felsefeci David Hume 1748 yılında tanık ifadelerinni hiçbir zaman bir mucizenin gerçekleştiğine ilişkin kanıt oluşturamaycağını ileri sürdüğü, "On Miracles" (Mucizeler Üzerine) başlıklı bir makale yayımladı. Hume'un aklındaki mucize kuşkusuz İsa'nın dirilişiydi ancak bunu açıkça söylemeyecek kadar zekiydi. (Yirmi yıl önce teolog Thomas Woolston bu tür konularda yazdığı için kafirlik suçlamasıyla hapse atılmıştı.)
Sayfa 103Kitabı okudu
En baştan başlamak gerekirse, telefonda konuştuğunuzda, aygıt o güzel sesinizi (her biri birer bit olarak adlandırılan) bir sıfırlar-birler dizisine çevirir ve bunları radyo sinyali halinde iletir. Ancak hiçbir radyo sinyali karşı tarafta aslına tamamen uygun bir şekilde alınmaz. Sinyal, baz istasyona ve oradan da arkadaşınızın telefonuna doğru yol alırken kimi rastgele bitler sıfırdan bire veya birden sıfıra dönüşür.
Sayfa 132Kitabı okudu
Reklam
13 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.