Bu eser, büyük İslam ve Türk hükümdarlarından biri olan Nureddin Mahmud'un siyasi tarihinden çok onun kurumlarını ele almaktadır.
Nureddin, başkenti Halep olan küçük bir atabeylik halindeki devletini, bir yandan Haçlıları Suriye ve Filistin kıyılarına sıkıştırarak, bir yandan da Dımaşk Atabeyliği'ne son vererek genişletmiş ve daha sonraları da Mısır'daki Fatımi Devleti'ni ortadan kaldırmak suretiyle büyük bir sultanlık durumuna getirmiştir. Böylece o, Eyyubi ailesinden de geniş ölçüde yararlanarak, Mısır, Hicaz ve Yemen'de de Abbasi Halifesi adına hutbe okunmasını sağlamış; bu suretle Bağdat'tan kendisine gönderilen beratlarla ikinci başkenti olan Dımaşk'ta sultanlığını ilan etmiştir. Hükümdar, baş döndürücü gayretleriyle kendisinden sonra devletine hayru'l-halef olan Selahaddin el-Eyyubi gibi İslam Tarihi'nde unutulmaz bir mücahidin yetişmesine de vesile olmuştur.
İbnu'l-Esir'in, Raşit Halifelerden ve Ömer b. Abdulaziz'den sonra en iyi İslam hükümdarı olarak nitelendiği Nureddin, yiğitliği, ilme ve ilim adamlarına karşı aşırı düşkünlüğü yanında, gerçek İslam adaletinin bir tatbikçisi olarak ta haklı bir şöhret kazanmış; bu sebeple kendisine el-Meliku'l-Adil unvanı verilmiştir.
Bu eserde, Sultan'ın gerçek anlamda teşkilatçı bir hükümdar olduğu ortaya konulmuştur. Onu teşkilatçılığı, düzenli bir şekilde işleyen güvercin postalarıyla, Büyük Selçuklulardan tevarüs ettiği toprak yönetimiyle ve dönemindeki İslam devletlerine örnek olan askeri kurumlarıyla yansıtılmaya çalışılmıştır. Onun, İslam ülkelerinde ilk kez olmak üzere, Halep ve Dımaşk'ta kurduğu Daru'l-Adlar (Adalet Konakları) ile yine ilk defa bu ikinci şehirde tesis ettiği Daru'l-Hadis, eserde işlenen başlıca konular arasındadır.
